پرش به محتوا

حوزه علمیه قم در دوره معاصر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جز (←‏مدارس: ویکی‌سازی)
خط ۳۴: خط ۳۴:


===عوامل تقویت حوزه علمیه قم===
===عوامل تقویت حوزه علمیه قم===
* با استقرار حائری در قم بسیاری از شاگردان او که در اراک به سر می‌بردند، از جمله اشخاص برجسته‌ای چون [[سید محمد تقی خوانساری]]، [[سید احمد خوانساری]]، [[امام خمینی]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی ]] و [[محمد علی اراکی|شیخ محمدعلی اراکی]] به قم آمدند.
* با استقرار حائری در قم بسیاری از شاگردان او که در اراک به سر می‌بردند، از جمله اشخاص برجسته‌ای چون [[سید محمد تقی خوانساری]]، [[سید احمد خوانساری]]، [[امام خمینی]]، [[سید محمدرضا گلپایگانی ]] و [[محمد علی اراکی]] به قم آمدند.
* تشکیل حوزه علمیه در قم و حسن شهرت و مدیریت حائری موجب استقبال بسیاری از علما و انتقال آنان به قم گردید، از جمله [[ابوالحسن رفیعی قزوینی|سیدابوالحسن رفیعی قزوینی]] که از ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۹ در قم مستقر شد و به تعلیم و تدریس پرداخت،<ref>صدرالدین شیرازی، مقدمه آشتیانی، ص صدوسی ونه؛ رفیعی قزوینی، مقدمه رضانژاد، ص بیست ویک؛ استادی، ص ۱۴۳</ref> [[محمد رضا مسجد شاهی|شیخ محمدرضا مسجدشاهی]] از علمای [[اصفهان]] که از ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۶ در قم اقامت گزید و [[محمد علی شاه آبادی|میرزامحمدعلی شاه آبادی]] که در ۱۳۴۷ به قم وارد شد و تا ۱۳۵۴ در آنجا ماند.<ref>استادی، ص ۱۴۳</ref> حضور استادان و مدرّسان مهاجر و مجاور فراوان در قم در عهد حائری نشان از نشاط علمی حوزه علمیه قم در این عصر دارد.<ref>برای اسامی تعداد قابل توجهی از آنان ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۱۶۲۳۴</ref>
* تشکیل حوزه علمیه در قم و حسن شهرت و مدیریت حائری موجب استقبال بسیاری از علما و انتقال آنان به قم گردید، از جمله [[ابوالحسن رفیعی قزوینی|سیدابوالحسن رفیعی قزوینی]] که از ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۹ در قم مستقر شد و به تعلیم و تدریس پرداخت،<ref>صدرالدین شیرازی، مقدمه آشتیانی، ص صدوسی ونه؛ رفیعی قزوینی، مقدمه رضانژاد، ص بیست ویک؛ استادی، ص ۱۴۳</ref> [[محمد رضا مسجد شاهی|شیخ محمدرضا مسجدشاهی]] از علمای [[اصفهان]] که از ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۶ در قم اقامت گزید و [[محمد علی شاه آبادی|میرزامحمدعلی شاه آبادی]] که در ۱۳۴۷ به قم وارد شد و تا ۱۳۵۴ در آنجا ماند.<ref>استادی، ص ۱۴۳</ref> حضور استادان و مدرّسان مهاجر و مجاور فراوان در قم در عهد حائری نشان از نشاط علمی حوزه علمیه قم در این عصر دارد.<ref>برای اسامی تعداد قابل توجهی از آنان ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۱۶۲۳۴</ref>
* عوامل سیاسی و اجتماعی دیگری هم در آغاز تأسیس حوزه علمیه قم بر رونق آن افزود، که از آن میان می‌توان به رفتن [[احمدشاه قاجار]] به قم اشاره کرد. وی نخستین بار در ۲۱ [[ربیع الاول]] ۱۳۴۲ برای عرض تبریک تأسیس حوزه علمیه قم<ref>مکی، ج ۲، ص ۴۳۲</ref> و بار دوم به هنگام آمدن علمای [[نجف]] به قم به آنجا رفت.<ref>شریف رازی، آثار الحجة ج ۱، ص ۸۵</ref>
* عوامل سیاسی و اجتماعی دیگری هم در آغاز تأسیس حوزه علمیه قم بر رونق آن افزود، که از آن میان می‌توان به رفتن [[احمدشاه قاجار]] به قم اشاره کرد. وی نخستین بار در [[۲۱ ربیع‌الاول]] ۱۳۴۲ برای عرض تبریک تأسیس حوزه علمیه قم<ref>مکی، ج ۲، ص ۴۳۲</ref> و بار دوم به هنگام آمدن علمای [[نجف]] به قم به آنجا رفت.<ref>شریف رازی، آثار الحجة ج ۱، ص ۸۵</ref>
* ورود عالمان بزرگ و مشهوری چون [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و میرزا [[محمد حسین نائینی]] از نجف به قم و استقبال باشکوه حائری از آنان و واگذاری محل تدریس خویش به آنان نیز در این مقطع زمانی سبب تقویت این حوزه گردید.<ref>ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۴</ref>
* ورود عالمان بزرگ و مشهوری چون [[سید ابوالحسن اصفهانی]] و میرزا [[محمد حسین نائینی]] از نجف به قم و استقبال باشکوه حائری از آنان و واگذاری محل تدریس خویش به آنان نیز در این مقطع زمانی سبب تقویت این حوزه گردید.<ref>ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۴</ref>
* ورود [[رضاخان]] به قم در هنگام نخست وزیری و طرح قضیه جمهوری در ۶ فروردین ۱۳۰۳، و ملاقات و گفتگو با علما و از جمله حائری و صرف نظر کردن از آن نیز مایه بهره برداری متقابل حوزه علمیه قم و دولت گردید.<ref>ر.ک:حائری یزدی، ص ۱۱۸</ref>
* ورود [[رضاخان]] به قم در هنگام نخست وزیری و طرح قضیه جمهوری در [[۶ فروردین]] ۱۳۰۳، و ملاقات و گفتگو با علما و از جمله حائری و صرف نظر کردن از آن نیز مایه بهره برداری متقابل حوزه علمیه قم و دولت گردید.<ref>ر.ک:حائری یزدی، ص ۱۱۸</ref>
* از دیگر عوامل تقویت حوزه علمیه قم مهاجرت علمای اصفهان به رهبری [[حاج آقا نورالله اصفهانی]] (متوفی ۱۳۴۶) به قم در اعتراض به نظام سربازگیری اجباری با هدف مخالفت با پهلوی اول بود که تحرکی سیاسی را در حوزه علمیه قم موجب شد.<ref>ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۸؛ نجفی، ص ۲۳۷ـ ۳۰۰</ref>
* از دیگر عوامل تقویت حوزه علمیه قم مهاجرت علمای اصفهان به رهبری [[حاج آقا نورالله اصفهانی]] (متوفی ۱۳۴۶) به قم در اعتراض به نظام سربازگیری اجباری با هدف مخالفت با پهلوی اول بود که تحرکی سیاسی را در حوزه علمیه قم موجب شد.<ref>ر.ک: شریف رازی، آثار الحجة، ج ۱، ص ۲۸؛ نجفی، ص ۲۳۷ـ ۳۰۰</ref>
حائری در مدت اقامت حدود پانزده ساله خود در قم که در اوج باروری علمی نیز بود، با مدیریت قوی خود حوزه علمی نیرومندی را به وجود آورد، به طوری که شمار [[طلبه|طلاب]] حوزه قم پیش از سخت گیری‌های [[رضاخان|پهلوی اول]] در ۱۳۱۳ش به هفتصد تن<ref>ر.ک:جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی ـ سیاسی ایران، ص ۳۷</ref> و بنابر نقلی دیگر به نهصد تن رسیده بود،<ref>ر.ک: امین، ج ۸، ص ۴۲</ref> این عدد را تا هزار هم ذکر کرده‌اند.<ref>ر.ک:جعفریان، برگ‌هایی از تاریخ حوزه علمیه قم، ص ۱۶</ref>
حائری در مدت اقامت حدود پانزده ساله خود در قم که در اوج باروری علمی نیز بود، با مدیریت قوی خود حوزه علمی نیرومندی را به وجود آورد، به طوری که شمار [[طلبه|طلاب]] حوزه قم پیش از سخت گیری‌های [[رضاخان|پهلوی اول]] در ۱۳۱۳ش به هفتصد تن<ref>ر.ک:جعفریان، جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی ـ سیاسی ایران، ص ۳۷</ref> و بنابر نقلی دیگر به نهصد تن رسیده بود،<ref>ر.ک: امین، ج ۸، ص ۴۲</ref> این عدد را تا هزار هم ذکر کرده‌اند.<ref>ر.ک:جعفریان، برگ‌هایی از تاریخ حوزه علمیه قم، ص ۱۶</ref>
confirmed، templateeditor
۱۱٬۴۲۴

ویرایش