مفسد فی الارض: تفاوت میان نسخه‌ها

مفسد فی الارض (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۶:۰۸

۴۳۵ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۰ دسامبر ۲۰۲۲

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shamsoddin

Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor

۱۷٬۹۴۹

ویرایش

@@ خط ۶: / خط ۶: @@
 ==اهمیت و جایگاه==
-فساد در زمین عنوانی است برگرفته از قرآن که به دلیل مجازات شدید آن مورد گفت‌وگوهای فراوان است. عنوان مفسد فی‌الارض<ref>سوره بقره، آیه۶۰؛ سوره اعراف، آیه۷۴؛ سوره هود، آیه۸۵، سوره شعراء، آیه ۱۸۳؛ سوره عنکبوت، آیه۳۶؛ سوره کهف، آیه۹۴؛ سوره ص، آیه ۲۸</ref> و «فساد فی‌الارض»<ref>سوره مائده، آیه۳۳؛ سوره قصص، آیات ۷۷ و ۸۳.</ref> در آیات متعددی از قرآن به‌کار رفته است. چنانکه در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] آمده است به کار رفتن فساد همراهِ فی‌الارض در قرآن به معنای توجه به جنبه‌های اجتماعی افساد فی‌الارض است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۱۰، ص۲۱۹.</ref>
+فساد در زمین عنوانی است برگرفته از قرآن که به دلیل مجازات شدید آن مورد گفت‌وگوهای فراوان است. عنوان مفسد فی‌الارض<ref>سوره بقره، آیه۶۰؛ سوره اعراف، آیه۷۴؛ سوره هود، آیه۸۵، سوره شعراء، آیه ۱۸۳؛ سوره عنکبوت، آیه۳۶؛ سوره کهف، آیه۹۴؛ سوره ص، آیه ۲۸</ref> و «فساد فی‌الارض»<ref>سوره مائده، آیه۳۳؛ سوره قصص، آیات ۷۷ و ۸۳.</ref> در آیات متعددی از قرآن به‌کار رفته است. چنانکه در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] آمده است به کار رفتن فساد همراهِ فی‌الارض در قرآن به معنای توجه به جنبه‌های اجتماعی افساد فی‌الارض است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۰، ص۲۰۱.</ref>
 در منابع روایی و فقهی [[شیعه]] بخش مستقلی با عنوان «مفسد فی‌الارض» یا «افساد فی‌الارض» نیامده است. روایات مربوط به این موضوع در ابواب مختلفی نظیر باب [[قصاص]]،<ref>حرعاملی، وسائل الشیعه، ج۲۹، ص۹.</ref> باب حدود [[محارب]]<ref>حرعاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۲۸، ص۳۰۷.</ref> و باب [[دیات]]،<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۸۷ش، ج۱۴، ص۲۷۷.</ref> گردآوری شده است. همچنین احکام آن در ضمن مباحث فقهی متفرقه مانند [[غصب]]، [[ضمان]]، [[تعزیرات]]، قصاص، محاربه، [[حدود]] و دیات مطرح شده است.<ref>دایرة المعارف الفقه الاسلامی، الموسوعة الفقهیة، ۱۴۲۳ق، ج۱۵، ص۲۹۷.</ref>
@@ خط ۳۵: / خط ۳۵: @@
 ==مجازات‌==
 درباره مجازات مفسد فی‌‌الارض اختلاف‌نظر وجود دارد و منشأ آن، اختلاف در تعریف و رابطه دو عنوان «مفسد فی‌الارض» و «محارب» است.<ref>شاهرودی، «محاربه چیست و محارب کیست؟»، ص۱۸۷.</ref>
-کسانی که این دو عنوان را یکی می‌دانند، فقط به مجازات‌هایی که برای محاربه گفته شده بسنده کرده‌اند.<ref>شاهرودی، «محاربه چیست و محارب کیست؟»، ص۱۸۷.</ref> فقیهان، با استناد به [[آیه محاربه]]، مجازات محاربه را چهار چیز: قتل، صَلب (بستن دست و پای مجرم به چیزی شبیه صلیب)،<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات‌، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۶۰۹.</ref> بریدن دست و پای مخالف هم و نفی بلد (تبعید) دانسته و بر آن  [[اجماع]] دارند.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات‌، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۵۸.</ref>{{سخ}}
+کسانی که این دو عنوان را یکی می‌دانند، فقط به مجازات‌هایی که برای محاربه گفته شده بسنده کرده‌اند.<ref>شاهرودی، «محاربه چیست و محارب کیست؟»، ص۱۸۷.</ref> فقیهان، با استناد به [[آیه محاربه]]، مجازات محاربه را چهار چیز: قتل، صَلب (بستن دست و پای مجرم به چیزی شبیه صلیب)،<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات‌، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۶۰۹.</ref> بریدن دست و پای مخالف هم و نفی بلد (تبعید) دانسته و بر آن  [[اجماع]] دارند.<ref>موسوی اردبیلی، فقه الحدود و التعزیرات‌، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۵۵۸.</ref> فلسفه مجازات محارب، حفظ خون‌های افراد بی‌گناه و جلوگیری از تجاوز افراد زورگو به جان، مال و ناموس مردم دانسته شده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۴، ۳۶۱.</ref>
-بنا به نظر برخی فقها، مجازات مفسد فی‌الارض (با عنوان مستقل) قتل است.<ref>فاضل لنکرانی، تفصیل الشریعة: الحدود، ۱۴۲۲ق، ص۶۳۹.</ref> همچنین مطابق ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی، مجازات مفسد فی‌الارض اعدام است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/845048 «قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ش»]، سایت مرکز پژوهش های جلس شورای اسلامی.</ref>
+بنا به نظر برخی فقها، مجازات مفسد فی‌الارض (با عنوان مستقل) قتل است.<ref>فاضل لنکرانی، تفصیل الشریعة: الحدود، ۱۴۲۲ق، ص۶۳۹.</ref> همچنین مطابق ماده ۲۸۶ قانون مجازات اسلامی، مجازات مفسد فی‌الارض اعدام است.<ref>[https://rc.majlis.ir/fa/law/show/845048 «قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ش»]، سایت مرکز پژوهش های جلس شورای اسلامی.</ref>
 ===اختلاف درباره مجازات اعدام===
 به گفته [[سید محمد موسوی بجنوردی]] (از اعضای وقت شورای عالی قضایی) از نظر [[سید روح‌الله خمینی|امام خمینی]] مفسد فی‌الارض به خودی خود، عنوان مجرمانه‌ای که مستحق مجازات اعدام باشد، نیست؛ مگر آن‌که با حمل سلاح همراه باشد؛<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n22001/سرویس_های_اطلاع_رسانی/جامعه/امام_مخالف_اعدام_مفسد_فی_الارض_بود «امام مخالف اعدام مفسد فی الارض بود»]، پرتال امام خمینی.</ref> از همین رو در پاسخ به نامه [[عبدالکریم موسوی اردبیلی]] رئیس وقت دیوان عالی کشور مبنی بر تعیین مجازات اعدام برای مفسدین فی‌الارض در محاکم قضایی، به آنها اجازه داد تا طبق نظر [[حسینعلی منتظری]] عمل کنند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۲۰، ص۳۹۷.</ref> منتظری اعدام مفسد فی‌الارض را جایز دانسته بود.{{مدرک}}
@@ خط ۷۳: / خط ۷۴: @@
 *موسوی اردبیلی، سیدعبدالکریم، فقه الحدود و التعزیرات‌، قم، مؤسسة النشر لجامعة المفید رحمه الله‌، چاپ دوم، ۱۴۲۷ق.
 *مؤمن قمی، محمد، کلمات سدیده، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۱۵ق.
+*مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش.
 *«[https://makarem.ir/main.aspx?typeinfo=21&lid=0&catid=46774&mid=261400 وجه تفاوت افساد فی الارض و محاربه»]، سایت اطلاع رسانی دفتر آیت الله مکارم شیرازی، تاریخ بازدید: ۲ آذر ۱۴۰۰ش.
 {{پایان}}