Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۶٬۰۲۳
ویرایش
تبری: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویکی سازی) |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{احکام}} | {{احکام}} | ||
'''تبرّی'''، یا '''برائت''' از [[فروع دین]] [[اسلام]] به معنای دوری جستن از دشمنان [[خدا]] و دشمنان اولیای دین، اصطلاحی [[کلام|کلامی]] و از آموزه‌های اعتقادی و رفتاری [[دین|دینی]]. اصل تبرّی در کنار [[تولی|تولّی]]، جایگاه ویژه و بار معنایی خاصی در مذهب [[شیعه]] دارد و یکی از آموزه‌های اساسی پیروان این مذهب به شمار می‌آید. | '''تبرّی'''، یا '''برائت''' از [[فروع دین]] [[اسلام]] به معنای دوری جستن از دشمنان [[خدا]] و دشمنان اولیای دین، اصطلاحی [[کلام|کلامی]] و از آموزه‌های اعتقادی و رفتاری [[دین|دینی]]. اصل تبرّی در کنار [[تولی|تولّی]]، جایگاه ویژه و بار معنایی خاصی در مذهب [[شیعه]] دارد و یکی از آموزه‌های اساسی پیروان این مذهب به شمار می‌آید. | ||
== معنای تبری == | == معنای تبری == | ||
تبرّی مصدر عربی، بر وزن تفعّل و از ریشة بَرَءَ و اصل آن تَبَرُّؤ است، در زبان فارسی بیشتر به صورت تبرّا به کار می‌رود. تبرّی در لغت به معنای دوری کردن از چیزی که مجاورت با آن ناپسند است، بیزاری جستن، و مانند اینها آمده است. در فارسی، «تبرّی جستن» | تبرّی مصدر عربی، بر وزن تفعّل و از ریشة بَرَءَ و اصل آن تَبَرُّؤ است، در زبان فارسی بیشتر به صورت تبرّا به کار می‌رود. تبرّی در لغت به معنای دوری کردن از چیزی که مجاورت با آن ناپسند است، بیزاری جستن، و مانند اینها آمده است. در فارسی، «تبرّی جستن» به‌معنای بیزاری و دوری جستن است.<ref>راغب اصفهانی، المفردات؛ ابن منظور، لسان العرب؛ صفی‌پوری، منتهی الارب، ذیل «برء»؛ نفیسی، فرهنگ نفیسی؛ داعی الاسلام، ذیل «تبرّا».</ref> | ||
== ادله مشروعیت تبری == | == ادله مشروعیت تبری == | ||
از [[قران]] و روایات می‌توان مشروعیت تبری را استفاده کرد: | از [[قران]] و روایات می‌توان مشروعیت تبری را استفاده کرد: | ||
در قرآن، علاوه بر اینکه یک سوره با برائتِ خدا و [[پیامبر(ص)|پیامبرش]] از مشرکان آغاز شده و | در قرآن، علاوه بر اینکه یک سوره با برائتِ خدا و [[پیامبر(ص)|پیامبرش]] از مشرکان آغاز شده و ازینرو «برائت» نام گرفته است، در بیست سوره (مجموعاً در ۲۷ آیه)، مادّة برائت و مشتقات آن، سی بار آمده است،<ref>مصطفوی، التحقیق، ذیل «برء».</ref> از آن جمله است: تبرّی از [[شرک]]<ref> انعام: ۱۹، ۷۸.</ref> و همچنین اظهار برائت پیامبر اکرم(ص) از مخالفان خود و بری بودن مخالفان ایشان از آن حضرت.<ref>یونس: ۴۱؛ شعرا: ۲۱۶.</ref> قرآن برائت و تبرّی را تقریبا به معنای لغوی به کار برده و اصل مشترک در آن، مفارقت کردن از دشمنان خدا و خروج از عهد و پیمان مشرکان و کفار و منقطع شدن و گسستن از پیروان باطل است.<ref>طبرسی، مجمع‌البيان، ج ۵، ص۳۴؛ عبدالباقی، المعجم المفهرس.</ref> | ||
در احادیثی از پیامبر اکرم(ص) نیز بر اهمیت تبرّی تأکید شده و ایشان برائت (البغض فی اللّهِ) | در احادیثی از پیامبر اکرم(ص) نیز بر اهمیت تبرّی تأکید شده و ایشان برائت (البغض فی اللّهِ) | ||
را یکی از مهمترین و استوارترین رشته‌های ایمان (مِنْ اَوْثقِ عُری الایمانِ) ذکر کرده‌اند<ref> | را یکی از مهمترین و استوارترین رشته‌های ایمان (مِنْ اَوْثقِ عُری الایمانِ) ذکر کرده‌اند<ref>متقی هندی، کنزالعمال، ج ۱، ص۲۵۷؛ مجلسی، بحارالانوار، ج ۶۶، ص۲۴۲.</ref> امام صادق(ع) به وجوب برائت از مخالفان دین خدا و دوستانِ دشمنان خدا و دشمنانِ دوستان خدا تصریح کرده‌اند<ref>صدوق، الاعتقادات، ص۸۶.</ref> | ||
همچنین در روایات، بر همراهی [[تولی]] با [[تبری]] تاکید شده است. | همچنین در روایات، بر همراهی [[تولی]] با [[تبری]] تاکید شده است. | ||
== موارد وجوب تبری == | == موارد وجوب تبری == | ||
فرقه‌ها و مذاهب اسلامی، با توجه به تأکید قرآن کریم و احادیث پیامبر اکرم(ص)، معتقد به تبرّی بوده و اختلافی در مفهوم کلی قرآنی و ضرورت و اهمیت آن ندارند، ولی در خصوص مصداق دشمنی خدا و نیز معیار خروج از دین اختلافاتی پیدا کرده‌اند. تا جایی که برخی از گروه‌های اسلامی، برخی دیگر از مسلمانان مانند[[امامیه]] و [[زیدیه]] را تکفیر کرده‌اند و از ایشان تبرّی می‌جستند.<ref>بغدادی، ص۱۶، ۲۷۸، ۲۸۱</ref> | فرقه‌ها و مذاهب اسلامی، با توجه به تأکید قرآن کریم و احادیث پیامبر اکرم(ص)، معتقد به تبرّی بوده و اختلافی در مفهوم کلی قرآنی و ضرورت و اهمیت آن ندارند، ولی در خصوص مصداق دشمنی خدا و نیز معیار خروج از دین اختلافاتی پیدا کرده‌اند. تا جایی که برخی از گروه‌های اسلامی، برخی دیگر از مسلمانان مانند[[امامیه]] و [[زیدیه]] را تکفیر کرده‌اند و از ایشان تبرّی می‌جستند.<ref>بغدادی، الفرق بین الفرق، ص۱۶، ۲۷۸، ۲۸۱.</ref> | ||
گذشته از این مورد نادر، در خصوص موارد وجوب تبری دیدگاه‌های ذیل وجود دارد: | گذشته از این مورد نادر، در خصوص موارد وجوب تبری دیدگاه‌های ذیل وجود دارد: | ||
۱- وجوب تبری از دشمنانِ اهل بیت پیامبر اکرم(ص)<ref> | ۱- وجوب تبری از دشمنانِ اهل بیت پیامبر اکرم(ص)<ref>صدوق، الاعتقادات، ص۷۸-۸۱؛ لاهیجی، سرمایه ایمان، ص۱۵۴-۱۵۵.</ref> | ||
۲- وجوب برائت از [[شرک]] و بت پرستی و رهبران شرک و گمراهی و معبودهای آنان<ref>سوره | ۲- وجوب برائت از [[شرک]] و بت پرستی و رهبران شرک و گمراهی و معبودهای آنان<ref>سوره ممتحنه: آیه۴.</ref> | ||
در کنار این عناوین کلی، [[امامان شیعه]] مصادیق مشمول حکم تبری را برشمرده‌اند: کسانی که به عترت پیامبر(ص) ظلم کردند و حرمت ایشان را شکستند، سنّت رسول خدا را تغییر دادند، برگزیدگان اصحاب پیامبر(ص) را تبعید نمودند، اموال فقرا را بین ثروتمندان تقسیم کردند، [[ناکثین]] (پیمان شکنان جمل)، قاسطین (معاویه و طرفدارانش)، مارقین (خوارج)، تمام پیشوایان گمراهی و رهبران ستمکار، قاتل حضرت علی و همه قاتلان ائمه و اهل بیت(ع)<ref> | در کنار این عناوین کلی، [[امامان شیعه]] مصادیق مشمول حکم تبری را برشمرده‌اند: کسانی که به عترت پیامبر(ص) ظلم کردند و حرمت ایشان را شکستند، سنّت رسول خدا را تغییر دادند، برگزیدگان اصحاب پیامبر(ص) را تبعید نمودند، اموال فقرا را بین ثروتمندان تقسیم کردند، [[ناکثین]] (پیمان شکنان جمل)، قاسطین (معاویه و طرفدارانش)، مارقین (خوارج)، تمام پیشوایان گمراهی و رهبران ستمکار، قاتل حضرت علی و همه قاتلان ائمه و اهل بیت(ع)<ref>صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ج ۲، ص۶۰۷-۶۰۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ج ۱۰، ص۳۵۸، ج ۶۵، ص۲۶۳.</ref> | ||
از نظر شیعیان، چنان نیست که هر مسلمان غیرشیعی مصداق وجوب تبرّی باشد، بلکه [[ناصبی| نواصب]] و [[غلات| غالیان]] مشمول حکم وجوب تبری هستند.<ref>رجوع کنید به | از نظر شیعیان، چنان نیست که هر مسلمان غیرشیعی مصداق وجوب تبرّی باشد، بلکه [[ناصبی| نواصب]] و [[غلات| غالیان]] مشمول حکم وجوب تبری هستند.<ref>رجوع کنید به صدوق، الاعتقادات، ص۷۱-۷۶؛ طباطبائی یزدی، العروة الوثقی، ج ۱، ص۶۷-۶۸؛ نراقی، مستند الشیعة، ج ۱، ص۲۰۴.</ref> | ||
== نحوه ابراز تبری == | == نحوه ابراز تبری == | ||
| خط ۵۰: | خط ۳۳: | ||
در سرگذشت عالمان گذشته، چون [[شیخ مفید]] و [[سید مرتضی]] و [[شیخ طوسی]]، و عالمان دوره اخیر ، چون [[میرزا حسن شیرازی]] و [[محمدحسین غروی نائینی]] و [[آیت الله بروجردی]] و [[امام خمینی]]، شواهد فراوانی برای این امر وجود دارد. | در سرگذشت عالمان گذشته، چون [[شیخ مفید]] و [[سید مرتضی]] و [[شیخ طوسی]]، و عالمان دوره اخیر ، چون [[میرزا حسن شیرازی]] و [[محمدحسین غروی نائینی]] و [[آیت الله بروجردی]] و [[امام خمینی]]، شواهد فراوانی برای این امر وجود دارد. | ||
وجود روایاتی که احتراز از هرگونه تحریک عاطفی و برانگیختن فضای بدبینی را توصیه کرده است، در اتخاذ این [[سیره]] بی‌تردید مؤثر بوده است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به | وجود روایاتی که احتراز از هرگونه تحریک عاطفی و برانگیختن فضای بدبینی را توصیه کرده است، در اتخاذ این [[سیره]] بی‌تردید مؤثر بوده است.<ref>برای نمونه رجوع کنید به صدوق، الاعتقادات، ص۸۲.</ref> | ||
با اینهمه، نمونه‌هایی از تبرّی جستن در دوره استقرار برخی حکومت‌های شیعی مانند [[آل بویه]] و [[فاطمیان]] و [[صفویان]] و [[عادل شاهیان]] و [[نظام شاهیان]] و [[قطب شاهیان]] گزارش شده است.<ref>(رجوع کنید به همدانی، ج ۱، ص۱۸۳، ۱۸۷؛ ابن جوزی، ج ۱۴، ص۱۵۰-۱۵۱؛ ابن اثیر، ج ۸، ص۵۴۲-۵۴۳؛ ابن خلّکان، ج ۱، ص۴۰۷؛ ذهبی، حوادث و وفیات ۳۵۱-ق، ص۸، ۲۴۸؛ مقریزی، | با اینهمه، نمونه‌هایی از تبرّی جستن در دوره استقرار برخی حکومت‌های شیعی مانند [[آل بویه]] و [[فاطمیان]] و [[صفویان]] و [[عادل شاهیان]] و [[نظام شاهیان]] و [[قطب شاهیان]] گزارش شده است.<ref>(رجوع کنید به همدانی، تکملة تاریخ الطبری، ج ۱، ص۱۸۳، ۱۸۷؛ ابن جوزی، المنتظم، ج ۱۴، ص۱۵۰-۱۵۱؛ ابن اثیر، الكامل فى التاريخ، ج ۸، ص۵۴۲-۵۴۳؛ ابن خلّکان، وفيات‌الاعيان، ج ۱، ص۴۰۷؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، حوادث و وفیات ۳۵۱-ق، ص۸، ۲۴۸؛ مقریزی، اتعاظ الحنفا، ج ۱، ص۱۴۲، ۱۴۵-۱۴۶، مقریزی، کتاب المواعظ و الاعتبار، ج ۲، ص۲۸۶-۲۸۷، ۳۴۱-۳۴۲؛ فرشته، تاریخ فرشته، ج ۲، ص۱۱، ۱۰۹-۱۱۳؛ عزّاوی، تاریخ العراق بین احتلالین، ج ۳، ص۳۴۱-۳۴۳؛ فلسفی، زندگانی شاه عباس اول، ج ۳، ص۸۸۹، ۸۹۴، ۸۹۵.</ref> | ||
از سوی دیگر، پیروان مذهب [[سلفی]] [[وهابیت]]، اقداماتی مبتنی بر تبرّی صورت دادند، از جمله آنها حمله به شهرهای [[نجف]] و [[کربلا]] و مزار امامان شیعه و تخریب قبور [[صحابه]] و بزرگان مذاهب اسلامی و زادگاه رسول اکرم(ص) در مکّه می‌باشد.<ref>(رجوع کنید به آل محبوبه، ج ۱، ص۳۲۴-۳۲۶؛ امین، ص۱۳ ۱۴، ۲۲-۲۳؛ کرکوکلی، ص۲۱۲ | از سوی دیگر، پیروان مذهب [[سلفی]] [[وهابیت]]، اقداماتی مبتنی بر تبرّی صورت دادند، از جمله آنها حمله به شهرهای [[نجف]] و [[کربلا]] و مزار امامان شیعه و تخریب قبور [[صحابه]] و بزرگان مذاهب اسلامی و زادگاه رسول اکرم(ص) در مکّه می‌باشد.<ref>(رجوع کنید به آل محبوبه، ماضی النجف و حاضرها، ج ۱، ص۳۲۴-۳۲۶؛ امین، کشف الارتیاب، ص۱۳ ۱۴، ۲۲-۲۳؛ کرکوکلی، دوحة الوزراء، ص۲۱۲.</ref> | ||
== جستارهای وابسته== | == جستارهای وابسته== | ||
* [[تولی]] | * [[تولی]] | ||
| خط ۶۴: | خط ۴۷: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* آل شیخ، عبدالرحمان بن حسن، فتح المجید: شرح کتاب التوحید، چاپ عبدالعزیزبن عبداللّه بن باز، بیروت ۱۴۰۵/ | * آل شیخ، عبدالرحمان بن حسن، فتح المجید: شرح کتاب التوحید، چاپ عبدالعزیزبن عبداللّه بن باز، بیروت ۱۴۰۵/۱۹۸۵ق. | ||
* آل محبوبه، جعفر بن باقر، ماضی النجف و حاضرها، بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶. | * آل محبوبه، جعفر بن باقر، ماضی النجف و حاضرها، بیروت ۱۴۰۶/ ۱۹۸۶. | ||
*آلوسی، محمود شکری، تاریخ نجد، چاپ محمد بهجة الاثری، | *آلوسی، محمود شکری، تاریخ نجد، چاپ محمد بهجة الاثری، قاهره، ۱۹۹۸م. | ||
* [[ابن ابی الحدید]]، شرح نهج البلاغة، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۸۵-۱۳۸۷/ ۱۹۶۵-۱۹۶۷، چاپ افست بیروت، بی‌تا. | * [[ابن ابی الحدید]]، شرح نهج البلاغة، چاپ محمدابوالفضل ابراهیم، قاهره ۱۳۸۵-۱۳۸۷/ ۱۹۶۵-۱۹۶۷، چاپ افست بیروت، بی‌تا. | ||
* ابن ابی العز، شرح الطحاویة فی العقیدة السّلفیة، چاپ احمدمحمد شاکر، قاهره: دارالتراث | * ابن ابی العز، شرح الطحاویة فی العقیدة السّلفیة، چاپ احمدمحمد شاکر، قاهره: دارالتراث. | ||
* ابن‌اثير، الكامل فى‌التاريخ، بيروت ۱۳۸۵-۱۳۸۶، چاپ افست ۱۳۹۹- | * ابن‌اثير، الكامل فى‌التاريخ، بيروت ۱۳۸۵-۱۳۸۶، چاپ افست ۱۳۹۹-۱۴۰۲ق. | ||
* ابن بابویه، الاعتقادات فی دین الامامیة، چاپ غلام رضا مازندرانی، | * ابن بابویه، الاعتقادات فی دین الامامیة، چاپ غلام رضا مازندرانی، قم، ۱۴۱۲ق. | ||
* ابن بابویه، فضائل الشیعة، صفات الشیعة، و مصادقة الاخوان، | * ابن بابویه، فضائل الشیعة، صفات الشیعة، و مصادقة الاخوان، قم، ۱۴۱۰ق. | ||
* ابن بابویه، کتاب الخصال، چاپ علی اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش | * ابن بابویه، کتاب الخصال، چاپ علی اکبر غفاری، قم ۱۳۶۲ش. | ||
* ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/ | * ابن جوزی، المنتظم فی تاریخ الملوک و الامم، چاپ محمد عبدالقادر عطا و مصطفی عبدالقادر عطا، بیروت ۱۴۱۲/ ۱۹۹۲م. | ||
* ابن‌خلّكان، وفيات‌الاعيان و انباء ابناءالزمان، چاپ احسان عباس، بيروت ۱۹۶۸-۱۹۷۷، چاپ | * ابن‌خلّكان، وفيات‌الاعيان و انباء ابناءالزمان، چاپ احسان عباس، بيروت ۱۹۶۸-۱۹۷۷، چاپ افست، قم، ۱۳۶۴ش. | ||
* ابن سعد، ترجمة الحسین و مقتله علیه‌السلام، من القسم غیرالمطبوع من کتاب الطبقات الکبیر لابن سعد، چاپ عبدالعزیز طباطبائی، تراثنا، سال ۳، ش ۱ (محرم-ربیع الاول ۱۴۰۸) | * ابن سعد، ترجمة الحسین و مقتله علیه‌السلام، من القسم غیرالمطبوع من کتاب الطبقات الکبیر لابن سعد، چاپ عبدالعزیز طباطبائی، تراثنا، سال ۳، ش ۱ (محرم-ربیع الاول ۱۴۰۸). | ||
* ابن‌منظور، لسان‌العرب، چاپ على شيرى، | * ابن‌منظور، لسان‌العرب، چاپ على شيرى، بيروت، ۱۴۱۲/۱۹۹۲م. | ||
* اشعری، ابوالحسن علی بن اسماعیل، کتاب مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلّین، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/ | * اشعری، ابوالحسن علی بن اسماعیل، کتاب مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلّین، چاپ هلموت ریتر، ویسبادن ۱۴۰۰/۱۹۸۰م. | ||
* امین، سید محین، کشف الارتیاب، | * امین، سید محین، کشف الارتیاب، تهران، ۱۳۴۷ش. | ||
* بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، بیروت: دارالکتب العلمیه، بی‌تا | * بغدادی، عبدالقاهر بن طاهر، الفرق بین الفرق، چاپ محمد محیی الدین عبدالحمید، بیروت: دارالکتب العلمیه، بی‌تا. | ||
* تنوخی، نشوار المحاضرة و اخبار المذاکرة، چاپ عبود شالجی، بیروت ۱۳۹۱-۱۳۹۳/ ۱۹۷۱- | * تنوخی، نشوار المحاضرة و اخبار المذاکرة، چاپ عبود شالجی، بیروت ۱۳۹۱-۱۳۹۳/ ۱۹۷۱-۱۹۷۳م. | ||
* حرّ عاملی، محمدبن حسن، تفصيل وسائل‌الشيعة الى تحصيل مسائل‌الشريعة، قم ۱۴۰۹- | * حرّ عاملی، محمدبن حسن، تفصيل وسائل‌الشيعة الى تحصيل مسائل‌الشريعة، قم ۱۴۰۹-۱۴۱۲ق. | ||
* حسکانی، عبیداللّه بن عبداللّه، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، چاپ محمدباقر محمودی، | * حسکانی، عبیداللّه بن عبداللّه، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، چاپ محمدباقر محمودی، تهران، ۱۴۱۱/۱۹۹۰ق. | ||
* خوارزمی، موفق بن احمد اخطب، المناقب، | * خوارزمی، موفق بن احمد اخطب، المناقب، قم، ۱۴۱۷ق. | ||
* داعی الاسلام، محمدعلی، فرهنگ نظام، چاپ سنگی حیدرآباد دکن ۱۳۰۵-۱۳۱۸ ش، چاپ افست تهران ۱۳۶۲-۱۳۶۴ش | * داعی الاسلام، محمدعلی، فرهنگ نظام، چاپ سنگی حیدرآباد دکن ۱۳۰۵-۱۳۱۸ ش، چاپ افست تهران ۱۳۶۲-۱۳۶۴ش. | ||
* دینوری، احمد بن داود، الاخبار الطوال، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره ۱۹۶۰، چاپ افست قم ۱۳۶۸ش | * دینوری، احمد بن داود، الاخبار الطوال، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره ۱۹۶۰، چاپ افست قم ۱۳۶۸ش. | ||
* ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، حوادث و وفیات ۳۵۱-۳۸۰ ق، بیروت ۱۴۰۹/ | * ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الاعلام، چاپ عمر عبدالسلام تدمری، حوادث و وفیات ۳۵۱-۳۸۰ ق، بیروت ۱۴۰۹/۱۹۸۹ق. | ||
* راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، چاپ محمد سیدکیلانی، | * راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، چاپ محمد سیدکیلانی، تهران، ۱۳۳۲ش | ||
* شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، کتاب الملل و النحل، چاپ محمدبن فتح اللّه بدران، قاهره ?] ۱۳۷۵/ ۱۹۵۶ [، چاپ افست قم ۱۳۶۷ش | * شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، کتاب الملل و النحل، چاپ محمدبن فتح اللّه بدران، قاهره ?] ۱۳۷۵/ ۱۹۵۶ [، چاپ افست قم ۱۳۶۷ش. | ||
* | * صفی‌پوری، عبدالرحیم بن عبدالکریم، منتهی الارب فی لغة العرب، چاپ سنگی تهران ۱۲۹۷-۱۲۹۸، چاپ افست ۱۳۷۷ش. | ||
* صولی، محمدبن یحیی، اخبار الراضی بالله و المتقی بالله، چاپ هیورث دن، بیروت ۱۳۹۹/ | * صولی، محمدبن یحیی، اخبار الراضی بالله و المتقی بالله، چاپ هیورث دن، بیروت ۱۳۹۹/ ۱۹۷۹م. | ||
* طباطبائی یزدی، سسید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت ۱۴۰۴/ | * طباطبائی یزدی، سسید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت ۱۴۰۴/۱۹۸۴ق. | ||
* طبرسی، فضل‌بن حسن، مجمع‌البيان فى تفسيرالقرآن، چاپ هاشم رسولى محلاتى و فضل‌الله يزدى طباطبائى، بيروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸ | * طبرسی، فضل‌بن حسن، مجمع‌البيان فى تفسيرالقرآن، چاپ هاشم رسولى محلاتى و فضل‌الله يزدى طباطبائى، بيروت ۱۴۰۸/۱۹۸۸ | ||
* طبری، محمدبن جرير، تاريخ‌الطبرى: تاريخ‌الامم والملوك، چاپ محمد ابوالفضل ابراهيم، بيروت ۱۳۸۲-۱۳۸۷. | * طبری، محمدبن جرير، تاريخ‌الطبرى: تاريخ‌الامم والملوك، چاپ محمد ابوالفضل ابراهيم، بيروت ۱۳۸۲-۱۳۸۷. | ||
* عبدالباقی، محمد فؤاد، المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم، | * عبدالباقی، محمد فؤاد، المعجم المفهرس لالفاظ القرآن الکریم، قاهره، ۱۳۶۴. | ||
* عزّاوی، عباس، تاریخ العراق بین احتلالین، بغداد ۱۳۵۳-۱۳۷۱/ ۱۹۳۵-۱۹۵۶، چاپ افست | * عزّاوی، عباس، تاریخ العراق بین احتلالین، بغداد ۱۳۵۳-۱۳۷۱/ ۱۹۳۵-۱۹۵۶، چاپ افست قم، ۱۳۶۹ش. | ||
* عضدالدین ایجی، المواقف فی علم الکلام، بیروت: عالم الکتب، بی‌تا | * عضدالدین ایجی، المواقف فی علم الکلام، بیروت: عالم الکتب، بی‌تا. | ||
* فرشته، محمدقاسم بن غلامعلی، تاریخ فرشته، یا، گلشن ابراهیمی، | * فرشته، محمدقاسم بن غلامعلی، تاریخ فرشته، یا، گلشن ابراهیمی، لکهنو، ۱۲۸۱ق. | ||
* فلسفی، نصراللّه، زندگانی شاه عباس اول، تهران ۱۳۶۴ش | * فلسفی، نصراللّه، زندگانی شاه عباس اول، تهران ۱۳۶۴ش. | ||
* کرکوکلی، رسول، دوحة الوزراء فی تاریخ وقائع بغداد الزوراء، نقله عن الترکیة موسی کاظم نورس، قم ۱۳۷۲ش | * کرکوکلی، رسول، دوحة الوزراء فی تاریخ وقائع بغداد الزوراء، نقله عن الترکیة موسی کاظم نورس، قم ۱۳۷۲ش. | ||
* کلینی، محمدبن يعقوب، الكافى، چاپ على‌اكبر غفارى، | * کلینی، محمدبن يعقوب، الكافى، چاپ على‌اكبر غفارى، بيروت، ۱۴۰۱ق. | ||
* لاهیجی، عبدالرزاق بن علی، سرمایه ایمان، تهران ۱۳۶۲ش | * لاهیجی، عبدالرزاق بن علی، سرمایه ایمان، تهران ۱۳۶۲ش. | ||
* متقی هندی، علی بن حسام الدین، کنزالعمال فی سنن الاقوال و الافعال، حیدرآباد دکن ۱۳۶۴-۱۳۸۴/ ۱۹۴۵- | * متقی هندی، علی بن حسام الدین، کنزالعمال فی سنن الاقوال و الافعال، حیدرآباد دکن ۱۳۶۴-۱۳۸۴/ ۱۹۴۵-۱۹۷۵م. | ||
* مجلسی، محمدباقر بن محمدتقى، بحارالانوار، بيروت ۱۴۰۳/ | * مجلسی، محمدباقر بن محمدتقى، بحارالانوار، بيروت ۱۴۰۳/۱۹۸۳ق. | ||
* مسعودی، على‌بن حسين، مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر، چاپ شارل پلّا، بيروت ۱۹۶۵- | * مسعودی، على‌بن حسين، مروج‌الذهب و معادن‌الجوهر، چاپ شارل پلّا، بيروت ۱۹۶۵-۱۹۷۹م. | ||
* مسکویه، احمدبن محمد، تجارب‌الامم، چاپ ابوالقاسم امامى، تهران ۱۳۷۶-۱۳۸۰ش | * مسکویه، احمدبن محمد، تجارب‌الامم، چاپ ابوالقاسم امامى، تهران ۱۳۷۶-۱۳۸۰ش. | ||
* مصطفوی، سید حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران ۱۳۶۰-۱۳۷۱ش | * مصطفوی، سید حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران ۱۳۶۰-۱۳۷۱ش. | ||
* مقریزی، احمد بن علی، اتعاظ الحنفا، ج ۱، چاپ جمال الدین شیال، قاهره ۱۳۸۷/ | * مقریزی، احمد بن علی، اتعاظ الحنفا، ج ۱، چاپ جمال الدین شیال، قاهره ۱۳۸۷/۱۹۶۷ش. | ||
* مقریزی، احمد بن علی، کتاب المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط والا´ثار، المعروف بالخطط المقریزیة، بولاق ۱۲۷۰، چاپ | * مقریزی، احمد بن علی، کتاب المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط والا´ثار، المعروف بالخطط المقریزیة، بولاق ۱۲۷۰، چاپ افست، قاهره، بی‌تا. | ||
* نراقی، احمد، مستند الشیعة فی احکام الشریعة، | * نراقی، احمد، مستند الشیعة فی احکام الشریعة، مشهد، ۱۴۱۵ق. | ||
* نفیسی، علی اکبر، فرهنگ نفیسی، | * نفیسی، علی اکبر، فرهنگ نفیسی، تهران، ۱۳۵۵ش. | ||
* همدانی، محمد بن عبدالملک، تکملة تاریخ الطبری، چاپ البرت یوسف کنعان، | * همدانی، محمد بن عبدالملک، تکملة تاریخ الطبری، چاپ البرت یوسف کنعان، بیروت، ۱۹۶۱م. | ||
* یاقوت حموی، معجم الادباء، مصر ۱۳۵۵-۱۳۵۷/ ۱۹۳۶-۱۹۳۸، چاپ افست بیروت، بی‌تا | * یاقوت حموی، معجم الادباء، مصر ۱۳۵۵-۱۳۵۷/ ۱۹۳۶-۱۹۳۸، چاپ افست بیروت، بی‌تا. | ||
* Encyclopaedia Iranica , s.v. "Bara ¦ Ýa" (by E. Kohlberg); EI 2 , s.v. "`Tabarru ف " (by J. Calmard). | * Encyclopaedia Iranica , s.v. "Bara ¦ Ýa" (by E. Kohlberg); EI 2 , s.v. "`Tabarru ف " (by J. Calmard). | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
| خط ۱۲۵: | خط ۱۰۸: | ||
[[رده:اصطلاحات کلامی]] | [[رده:اصطلاحات کلامی]] | ||
[[رده:مقاله‌های بنیادین ویکی‌شیعه]] | [[رده:مقاله‌های بنیادین ویکی‌شیعه]] | ||
<onlyinclude>{{درجه‌بندی | |||
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل--> کامل | |||
| رده = <!--ندارد، ناقص، کامل--> کامل | |||
| جعبه اطلاعات = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد--> نمی‌خواهد | |||
| عکس = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد--> نمی‌خواهد | |||
| ناوبری = <!--نمی‌خواهد، ندارد، دارد--> دارد | |||
| رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد--> ندارد | |||
| کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد--> از منبع خوب | |||
| استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل--> ناقص | |||
| جانبداری = <!--دارد، ندارد--> ندارد | |||
| رسا بودن = <!--ندارد، دارد--> ندارد | |||
| جامعیت = <!--ندارد، دارد--> دارد | |||
| زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد--> دارد | |||
| تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | |||
| تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}--> | |||
| توضیحات = | |||
}}</onlyinclude> | |||