پرش به محتوا

اسیر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۶۹ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۳ سپتامبر ۲۰۲۱
←‏مفهوم‌شناسی: خلاصه سازی
(←‏مفهوم‌شناسی: خلاصه سازی)
خط ۱۳: خط ۱۳:


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
اسیر هر فرد نظامی مسلحی است که در نبرد مسلحانه به‌‌دست نیروهای دشمن افتاده‌ باشد.<ref>گوینده، «اسیر جنگی».</ref> فرد اسیر را نیز از آن جهت که با ریسمان چرمی به نام «إسار» یا «أسْر» می‌بستند، اسیر نامیده‌اند.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه؛ راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه أسر؛ دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه؛ جمعی از نویسندگان، اسلام و اسیر، زمزم هدایت، ص۱۳.</ref> واژه اسیر در اصطلاح فقهی بیشتر بر [[کافر|مردان کافر]] یا [[بغی|باغی]]{{یادداشت|باغی کسی است که علیه امام عادل خروج کند. جنگ با چنین شخصی و کشتن او بر امام جایز و بلکه واجب است.(طوسی، النهایة، ۱۴۰۰ق، ص۲۹۶؛ علامه حلی، قواعد الاحکام،‌ ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۲۲)}} اطلاق می‌شود که در جنگ با [[مسلمانان]] دستگیر شوند و درباره کودکان یا زنان دستگیر شده، واژه «سَبْی» یا «سبایا» استفاده می‌شود؛<ref>الزحیلی، الفقه الاسلامی و ادلته، ۱۴۱۸ق، ج۸، ص۵۹۱۰؛ فضل الله، کتاب الجهاد، ۱۴۱۸ق، ص۳۰۴؛ انصاری، الموسوعة الفقهیة المیسرة، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۱۵۴ و ۱۵۵؛ احمدی میانجی، الاسیر فی الاسلام، ۱۴۱۱ق، ص۵۶.</ref> البته معنای سبی را عام‌تر از معنای اسیر دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۹، ص۱۳۴.</ref> پژوهشگرانی مانند [[حسن مصطفوی]] صاحب [[التحقیق فی کلمات القرآن الکریم (کتاب)|کتاب التحقیق]] با توسعه مفهوم اسیر، آن را بر هر شخصی که محبوس و تحت سلطه باشد، چه با قیود ظاهری و چه با تعهدات عرفی و الزامات قانونی، مانند عبد و زندانی نیز شامل دانسته است.<ref>مصطفوی، التحقیق، ذیل واژه أسر.</ref> واژه اسیر در برخی استعمالات و [[احادیث]] بر بدهکار نیز اطلاق شده است.<ref>صادقی، «اسارت»، ص۶۰۵.</ref>
اسیر هر فرد نظامی مسلحی است که در نبرد مسلحانه به‌‌دست نیروهای دشمن افتاده‌ باشد.<ref>گوینده، «اسیر جنگی».</ref> فرد اسیر را نیز از آن جهت که با ریسمان چرمی به نام «إسار» یا «أسْر» می‌بستند، اسیر نامیده‌اند.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه؛ راغب اصفهانی، مفردات، ذیل واژه أسر؛ دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه؛ جمعی از نویسندگان، اسلام و اسیر، زمزم هدایت، ص۱۳.</ref> پژوهشگرانی مانند [[حسن مصطفوی]] صاحب [[التحقیق فی کلمات القرآن الکریم (کتاب)|کتاب التحقیق]] با توسعه مفهوم اسیر، آن را بر هر شخصی که محبوس و تحت سلطه باشد، چه با قیود ظاهری و چه با تعهدات عرفی و الزامات قانونی، مانند عبد و زندانی نیز شامل دانسته است.<ref>مصطفوی، التحقیق، ذیل واژه أسر.</ref>
 
واژه اسیر در اصطلاح فقهی بیشتر بر [[کافر|مردان کافر]] یا [[بغی|باغی]]{{یادداشت|باغی کسی است که علیه امام عادل خروج کند. جنگ با چنین شخصی و کشتن او بر امام جایز و بلکه واجب است.(طوسی، النهایة، ۱۴۰۰ق، ص۲۹۶؛ علامه حلی، قواعد الاحکام،‌ ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۵۲۲)}} اطلاق می‌شود که در جنگ با [[مسلمانان]] دستگیر شوند و درباره کودکان یا زنان دستگیر شده، واژه «سَبْی» یا «سبایا» استفاده می‌شود؛<ref>الزحیلی، الفقه الاسلامی و ادلته، ۱۴۱۸ق، ج۸، ص۵۹۱۰؛ فضل الله، کتاب الجهاد، ۱۴۱۸ق، ص۳۰۴؛ انصاری، الموسوعة الفقهیة المیسرة، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۱۵۴ و ۱۵۵؛ احمدی میانجی، الاسیر فی الاسلام، ۱۴۱۱ق، ص۵۶.</ref> البته معنای سبی را عام‌تر از معنای اسیر دانسته‌اند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۹، ص۱۳۴.</ref>  


واژه اسیر و مشتقات آن چندین بار در [[قرآن]] ذیل واژگانی چون «اُساری»،<ref>سوره بقره، آیه ۸۵.</ref> «اَسری»،<ref>سوره انفال، آیه ۶۷ و ۷۰.</ref> «تأسرون»<ref>سوره احزاب، آیه ۲۶.</ref> و «اسیراً»<ref>سوره انسان، آیه ۸.</ref> استفاده شده و به مسئله اسارت و اسیر گرفتن اشاره دارند.<ref>احمدی میانجی، الاسیر فی الاسلام، ۱۴۱۱ق، ص۵۶.</ref> همچنین عبارت «فَشُدُّوا الْوَثاقَ»<ref>سوره محمد، آیه ۴.</ref> به معنای محکم بستن طناب کسانی که به اسارت گرفته شده‌اند<ref>جمعی از نویسندگان، اسلام و اسیر، زمزم هدایت، ص۱۳.</ref> و واژه «خُذوهُم»<ref>سوره نساء، آیات ۸۹-۹۰؛ سوره توبه، آیه ۵.</ref> را کنایه از گرفتن اسیر دانسته‌اند.<ref>صادقی، «اسارت»، ص۶۰۶.</ref>
واژه اسیر و مشتقات آن چندین بار در [[قرآن]] ذیل واژگانی چون «اُساری»،<ref>سوره بقره، آیه ۸۵.</ref> «اَسری»،<ref>سوره انفال، آیه ۶۷ و ۷۰.</ref> «تأسرون»<ref>سوره احزاب، آیه ۲۶.</ref> و «اسیراً»<ref>سوره انسان، آیه ۸.</ref> استفاده شده و به مسئله اسارت و اسیر گرفتن اشاره دارند.<ref>احمدی میانجی، الاسیر فی الاسلام، ۱۴۱۱ق، ص۵۶.</ref> همچنین عبارت «فَشُدُّوا الْوَثاقَ»<ref>سوره محمد، آیه ۴.</ref> به معنای محکم بستن طناب کسانی که به اسارت گرفته شده‌اند<ref>جمعی از نویسندگان، اسلام و اسیر، زمزم هدایت، ص۱۳.</ref> و واژه «خُذوهُم»<ref>سوره نساء، آیات ۸۹-۹۰؛ سوره توبه، آیه ۵.</ref> را کنایه از گرفتن اسیر دانسته‌اند.<ref>صادقی، «اسارت»، ص۶۰۶.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۳٬۹۱۷

ویرایش