پرش به محتوا

عقول عشره: تفاوت میان نسخه‌ها

۴ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۶ مهٔ ۲۰۲۲
جز
جز (←‏پیوند به بیرون: انتقال به مدخل عقل فعال)
خط ۶: خط ۶:
در فلسفه اسلامی اولین بار [[فارابی]] از عقول عشره نام برد و آن را به‌صورت نظام‌مند و در ساختار اسلامی پی‌ریزی کرد<ref>کریمی زنجانی، «نیایش‌های فلسفی در جهان اسلامی (ابونصر فارابی و عقول عشره)»، ص۶۵.</ref>. پس از او [[ابن‌سینا]]، به‌عنوان رئیس [[فلسفه مشاء|مکتب مشائی]]، از عقل به‌عنوان موجود مجرد از ماده نام برد که برای آن براهینی هم ذکر کرد. این عقول توسط [[سهروردی]]، رئیس [[مکتب اشراق]] و [[ملاصدرا]]، رئیس [[حکمت متعالیه]] نیز پذیرفته شد ولی تغییراتی در آن داده شد.<ref>پیش‌بین و مسعودی، «نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات»، ص۹۴.</ref>
در فلسفه اسلامی اولین بار [[فارابی]] از عقول عشره نام برد و آن را به‌صورت نظام‌مند و در ساختار اسلامی پی‌ریزی کرد<ref>کریمی زنجانی، «نیایش‌های فلسفی در جهان اسلامی (ابونصر فارابی و عقول عشره)»، ص۶۵.</ref>. پس از او [[ابن‌سینا]]، به‌عنوان رئیس [[فلسفه مشاء|مکتب مشائی]]، از عقل به‌عنوان موجود مجرد از ماده نام برد که برای آن براهینی هم ذکر کرد. این عقول توسط [[سهروردی]]، رئیس [[مکتب اشراق]] و [[ملاصدرا]]، رئیس [[حکمت متعالیه]] نیز پذیرفته شد ولی تغییراتی در آن داده شد.<ref>پیش‌بین و مسعودی، «نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات»، ص۹۴.</ref>


اصطلاح فلسفی عقل، اولین بار توسط هِراکلیتوس، فیلسوف دوره پیش از سقراط با عنوان واژه لوگوس یاد شد. پس از وی آناکْساگوراس از واژه نوس به‌معنای عقل استفاده کرد.<ref>پیش‌بین، مسعودی، «نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات»، ص۹۴.</ref> ابرقُلُس (پِرُکْلُس) و اناکْسیمانس از دیگر افرادی بودند که قائل به عقل بودند.<ref>سجادی، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۳۸.</ref> پس از آنها افلاطون از مُثُل و ارسطو از واژه عقل فعال برای روشن شدن عقل مجرد استفاده کرد.<ref>پیش‌بین و مسعودی، «نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات»، ص۹۴.</ref> فِلوطین نیز به‌وضوح بیشتری از دیگران به این عقول اشاره کرده است و حتی برای آن استدلال نیز آورده است.<ref>خادمی و عسگری، «بررسی پیشینه یونانی قاعده الواحد و چگونگی انتقال و نقد آن در فلسفه اسلامی»، ۵۸ و ۵۹.</ref>
اصطلاح فلسفی عقل، اولین بار توسط هِراکلیتوس، فیلسوف دوره پیش از سقراط با عنوان واژه لوگوس یاد شد. پس از وی آناکْساگوراس از واژه نوس به‌معنای عقل استفاده کرد.<ref>پیش‌بین، مسعودی، «نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات»، ص۹۴.</ref> ابرقُلُس (پِرُکْلُس) و اناکْسیمانس از دیگر افرادی بودند که قائل به عقل بودند.<ref>سجادی، فرهنگ اصطلاحات فلسفی ملاصدرا، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۳۸.</ref> پس از آنها افلاطون از مُثُل و ارسطو از واژه [[عقل فعال]] برای روشن شدن عقل مجرد استفاده کرد.<ref>پیش‌بین و مسعودی، «نظریه نهایی ملاصدرا در باب ادراک کلیات»، ص۹۴.</ref> فِلوطین نیز به‌وضوح بیشتری از دیگران به این عقول اشاره کرده است و حتی برای آن استدلال نیز آورده است.<ref>خادمی و عسگری، «بررسی پیشینه یونانی قاعده الواحد و چگونگی انتقال و نقد آن در فلسفه اسلامی»، ۵۸ و ۵۹.</ref>


==چیستی==
==چیستی==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۵٬۰۴۷

ویرایش