۱۷٬۵۰۷
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزایش منبع) |
||
خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
در تاریخ، از تولد جعده مطلبی به میان نیامده است. پدرش «[[اشعث بن قیس کندی]]» از چهرههای مشهور صدر [[اسلام]] و مادرش «ام فروة» خواهر [[ابوبکر]] بوده است.<ref> ابن اعثم، کتاب الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۶۸.</ref> | در تاریخ، از تولد جعده مطلبی به میان نیامده است. پدرش «[[اشعث بن قیس کندی]]» از چهرههای مشهور صدر [[اسلام]] و مادرش «ام فروة» خواهر [[ابوبکر]] بوده است.<ref> ابن اعثم، کتاب الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۶۸.</ref> | ||
[[ابوالفرج اصفهانی]] نامهای سکینه، شعثاء و عایشه | به گفته [[ابوالفرج اصفهانی]] نامهای سکینه، شعثاء و عایشه نیز برای او نقل کرده ولی نام صحیحش جعده است.<ref>ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالببین، ۱۳۸۵ق، ص۳۲.</ref> | ||
== ازدواج با امام حسن(ع) == | == ازدواج با امام حسن(ع) == | ||
جعده، همسر حسن بن علی [[امام]] دوم شیعیان | جعده، همسر حسن بن علی [[امام]] دوم شیعیان بود، به گزارش بلاذری او با نیرنگ اشعث به ازدواج امام حسن درآمد: چراکه [[امام علی(ع)]]، از اشعث خواسته بود که دختر سعید بن قیس را برای امام حسن(ع) خواستگاری کند، اما اشعث او را برای پسر خود خواستگاری کرد و دختر خود جعده را برای ازدواج با امام حسن پیشنهاد داد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۱۴-۱۵.</ref> | ||
بنابر روایات تاریخی، ازدواج [[امام حسن مجتبی|امام حسن]](ع) با جعده در زمان [[حکومت امام علی(ع)]] و بین سالهای ۳۶ تا ۴۰ق در [[کوفه]] بوده،<ref>قرشی، موسوعة سيرة أهل البيت(ع)، ۱۴۳۳ق، ج۱۱، ص۴۶۲.</ref> چرا که در برخی از نقلها اشعث امام علی(ع) را «امیرالمؤمنین» خطاب کرده<ref>نگاه کنید به: ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۹، ص۱۳۸-۱۳۹.</ref> همچنین اشعث در زمان [[عثمان بن عفان|عثمان]]، حاکم [[آذربایجان (منطقه)|آذربایجان]] بود و پس از [[جنگ جمل]] به کوفه آمد.<ref>قرشی، موسوعة سيرة أهل البيت(ع)، ۱۴۳۳ق، ج۱۱، ص۴۶۲.</ref> | بنابر روایات تاریخی، ازدواج [[امام حسن مجتبی|امام حسن]](ع) با جعده در زمان [[حکومت امام علی(ع)]] و بین سالهای ۳۶ تا ۴۰ق در [[کوفه]] بوده،<ref>قرشی، موسوعة سيرة أهل البيت(ع)، ۱۴۳۳ق، ج۱۱، ص۴۶۲.</ref> چرا که در برخی از نقلها اشعث امام علی(ع) را «امیرالمؤمنین» خطاب کرده<ref>نگاه کنید به: ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۹، ص۱۳۸-۱۳۹.</ref> همچنین اشعث در زمان [[عثمان بن عفان|عثمان]]، حاکم [[آذربایجان (منطقه)|آذربایجان]] بود و پس از [[جنگ جمل]] به کوفه آمد.<ref>قرشی، موسوعة سيرة أهل البيت(ع)، ۱۴۳۳ق، ج۱۱، ص۴۶۲.</ref> | ||
خط ۵۸: | خط ۵۸: | ||
== مسموم کردن امام حسن == | == مسموم کردن امام حسن == | ||
بنا بر گزارشهای | بنا بر گزارشهای تاریخی، جعده امام حسن را مسموم کرد و به شهادت رساند.<ref> ابن عبد البر، الاستیعاب، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۸۹؛ ابن اثیر، اسد الغابه، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۴۹۲.</ref> به گفته شیخ مفید، [[معاویه]] با وعده مال بسیار و ازدواج با [[یزید]]، جعده را به طمع انداخت تا امام حسن را زهر دهد.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۶.</ref> برخی نوشتهاند که زهر را معاویه به جعده داده بود.<ref> طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ج۲، ص۱۳.</ref> هرچند که گفته شده، جعده به سبب کینهای که از امام حسن(ع) داشت او را مسموم کرد.<ref> سخاوی، التحفه اللطیفه، ج۱، ص۲۸۳.</ref> | ||
همچنین در کتاب [[الکافی (کتاب)|الکافی]] از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] نقل شده که [[اشعث بن قیس]] در قتل [[امیرالمؤمنین(ع)]] شریک است و دخترش جعده، حسن بن علی(ع) را مسموم کرد و محمد پسر اشعث نیز در شهادت [[حسین بن علی(ع)]] شرکت داشت.<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۸، ص۱۶۷.</ref> بنا بر روایتی که قطب راوندی نقل کرده، امام حسن(ع) پس از نوشیدن شربت مسموم، جعده را [[لعن]] و نفرین کرد.<ref> راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۲۴۲.</ref> | |||
[[قیس بن عمرو بن مالک]] معروف به نجاشی از شاعران شیعی در نکوهش جعده، قصیدهای را سروده است.<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۳، ص۲۸۴؛ مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۰۶ق، ج۶، ص۲۵۳.</ref> همچنین فرزندان جعده را «بنی مسمة الازواج؛ فرزندان زنی که شوهرانش را مسموم میکند»، میخواندند.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۶؛ ابن ابیالحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۷۸ق، ج۱۶، ص۴۹.</ref> | |||
== ازدواجهای دیگر == | == ازدواجهای دیگر == | ||
به گفته [[ابوالفرج اصفهانی]]، معاویه به وعده مالی عمل کرد و برای جعده صدهزار درهم فرستاد اما برای ازدواج او با [[یزید]] رضایت نداد.<ref> ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۳۸۵ق، ص۴۸.</ref> معاویه میگفت: میترسم آنچه را در مسموم کردن فرزند [[رسول خدا]](ص) روا داشتی درباره فرزندم انجام دهی.<ref>ابن ابیالحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۷۸ق، ج۱۶، ص۱۱.</ref> | به گفته [[ابوالفرج اصفهانی]]، معاویه به وعده مالی عمل کرد و برای جعده صدهزار درهم فرستاد اما برای ازدواج او با [[یزید]] رضایت نداد.<ref> ابوالفرج اصفهانی، مقاتل الطالبیین، ۱۳۸۵ق، ص۴۸.</ref> معاویه میگفت: میترسم آنچه را در مسموم کردن فرزند [[رسول خدا]](ص) روا داشتی درباره فرزندم انجام دهی.<ref>ابن ابیالحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۷۸ق، ج۱۶، ص۱۱.</ref> | ||
به گزارش منابع تاریخی، جعده پس از شهادت امام مجتبی(ع) با یعقوب بن طلحه بن عبیدالله<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۵.</ref> جعده برای او سه پسر به نامهای اسماعیل، اسحاق و ابوبکر به دنیا آورد که اسماعیل و اسحاق به هنگام حیات پدر از دنیا رفتند.<ref>ابن سعد، طبقات کبری، ج۵، ص۱۶۵.</ref> یعقوب بن طلحه در [[واقعه حره]] در سال ۶۳ق کشته شد<ref> زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۰م، ج۸، ص۱۹۹؛ ابن حبان، الثقات، ۱۳۹۳ق، ج۵، ص۵۵۳.</ref> جعده پس از او با عباس بن عبدالله بن عباس فرزند بزرگ [[ابن عباس]] ازدواج کرد و برای او پسری به نام محمد و دختری به نام قریبه به دنیا آورد که از این دو نسلی باقی نماند.<ref> ابن سعد، طبقات کبری، ج۵، ص۳۱۵.</ref> | به گزارش منابع تاریخی، جعده پس از شهادت امام مجتبی(ع) با یعقوب بن طلحه بن عبیدالله<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ۱۳۹۷ق، ج۳، ص۱۵.</ref> جعده برای او سه پسر به نامهای اسماعیل، اسحاق و ابوبکر به دنیا آورد که اسماعیل و اسحاق به هنگام حیات پدر از دنیا رفتند.<ref>ابن سعد، طبقات کبری، ج۵، ص۱۶۵.</ref> یعقوب بن طلحه در [[واقعه حره]] در سال ۶۳ق کشته شد<ref> زرکلی، الاعلام، ۱۹۸۰م، ج۸، ص۱۹۹؛ ابن حبان، الثقات، ۱۳۹۳ق، ج۵، ص۵۵۳.</ref> جعده پس از او با عباس بن عبدالله بن عباس فرزند بزرگ [[ابن عباس]] ازدواج کرد و برای او پسری به نام محمد و دختری به نام قریبه به دنیا آورد که از این دو نسلی باقی نماند.<ref> ابن سعد، طبقات کبری، ج۵، ص۳۱۵.</ref> | ||
== جستارهای وابسته== | == جستارهای وابسته== | ||
* [[محمد بن اشعث بن قیس کندی|محمد بن اشعث کندی]] | * [[محمد بن اشعث بن قیس کندی|محمد بن اشعث کندی]] | ||
* [[قیس بن اشعث بن قیس کندی|قیس بن اشعث کندی]] | * [[قیس بن اشعث بن قیس کندی|قیس بن اشعث کندی]] | ||
* [[ام فضل همسر امام جواد (ع)]] | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس2}} | {{پانویس2}} | ||
خط ۷۷: | خط ۷۸: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*ابن ابی الحدید،عبدالحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغه، بیروت، دار احیاء الکتب العربیة، ۱۳۷۸ق. | *ابن ابی الحدید،عبدالحمید بن هبة الله، شرح نهج البلاغه، بیروت، دار احیاء الکتب العربیة، ۱۳۷۸ق. | ||
* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، تحقیق علی محمد البجاوی، بیروت، دار الجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م. | |||
*ابن اثیر، علی بن محمد، اسد الغابه فی معرفة الصحابه، بیروت، دار الفکر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م. | |||
*ابن اعثم، احمد، کتاب الفتوح، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۱۱ق. | *ابن اعثم، احمد، کتاب الفتوح، بیروت، دارالاضواء، ۱۴۱۱ق. | ||
*ابن حبان، محمد، الثقات، حیدر آباد هند، مجلس دائرة المعارف العثمانیة، ۱۳۹۳ق. | *ابن حبان، محمد، الثقات، حیدر آباد هند، مجلس دائرة المعارف العثمانیة، ۱۳۹۳ق. | ||
خط ۸۲: | خط ۸۵: | ||
*ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق. | *ابن عساکر، علی بن حسن، تاریخ مدینه دمشق، بیروت، دارالفکر، ۱۴۱۵ق. | ||
*ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، نجف، مکتبةُ الحیدریة، ۱۳۸۵ق. | *ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، نجف، مکتبةُ الحیدریة، ۱۳۸۵ق. | ||
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب | * بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف(ج۳)، تحقیق محمدباقر محمودی، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۳۹۷ق/۱۹۷۷م. | ||
*راوندی، قطب الدین، الخرائج و الجرائح، قم، مؤسسة الامام المهدی، ۱۴۰۹ق. | *راوندی، قطب الدین، الخرائج و الجرائح، قم، مؤسسة الامام المهدی، ۱۴۰۹ق. | ||
*زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۸۰م. | *زرکلی، خیرالدین، الاعلام، بیروت، دار العلم للملایین، ۱۹۸۰م. |
ویرایش