جعده دختر اشعث: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جَعده(یا جُعده)''' دختر [[اشعث بن قیس کندی]] و همسر [[امام حسن مجتبی(ع)]] است که با نقشه [[معاویه]]، امام مجتبی(ع) را مسموم کرد و به [[شهادت]] رساند. او از امامحسن(ع) صاحب  فرزندی نشد و درباره [[ازدواج]] امام با او روایت‌های مختلفی وجود دارد.

== نام‌ها، ولادت و نسب ==

جعده، همسر حسن بن علی امام دوم شیعیان است، به گزارش بلاذری [[امام علی(ع)]] دختر سعید بن قیس به نام «ام عمران» را برای امام حسن(ع) خواستگاری کرد. سعید با برادرش اشعث به مشورت پرداخت. اشعث از روی نیرنگ به سعید گفت: پس بهتر نیست او را به پسر من محمد که پسر عمویش هست بدهی؟ سپس اشعث دختر خودش جعده را برای ازدواج با امام حسن(ع) پیشنهاد داد.<ref> بلاذری، انساب الاشراف، ج ۳، ص ۱۴-۱۵.</ref>

بنابر روایات تاریخی، ازدواج [[امام حسن مجتبی|امام حسن]](ع) با جعده در زمان حکومت امام علی(ع) و بین سال‌های ۳۶ تا ۴۰ در [[کوفه]] بوده،<ref>قرشی، موسوعة سيرة أهل البيت (ع)، ۱۴۳۳ق، ج ۱۱، ص ۴۶۲.</ref>  چرا که در برخی از نقل‎ها اشعث امام علی(ع) را «امیرالمؤمنین» خطاب کرده<ref>ر.ک: ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج ۹، ص۱۳۸-۱۳۹.</ref> و از سوی دیگر اشعث در زمان [[عثمان بن عفان|عثمان]]، حاکم [[آذربایجان (منطقه)|آذربایجان]] بود و پس از [[جنگ جمل]] عزل شد و به کوفه آمد.<ref>قرشی، موسوعة سيرة أهل البيت (ع)، ۱۴۳۳ق، ج ۱۱، ص ۴۶۲.</ref>

== قتل امام حسن(ع) ==

بنا بر گزارش‌های [[شیعه]] و [[اهل سنت|سنی]]، جعده عامل [[شهادت]] امام مجتبی(ع) است. [[سخاوی]] به نقل از [[ابن عبدالبر]] می‌گوید: ''جعده به سبب کینه‌ای که از امام حسن(ع) داشت او را مسموم کرد''.<ref> سخاوی، التحفه اللطیفه، ج ۱، ص۲۸۳.</ref>

منابع شیعی گفته‌اند [[معاویه]] با دسیسه و تطمیع جعده در وعده مالی و ازدواج با فرزند خویش [[یزید]]، او را راغب ساخت تا به امام حسن(ع) زهر دهد.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج ۲، ص۱۶.</ref>

برخی نوشته‌اند خود معاویه زهر را به جعده داد تا امام(ع) را مسموم کند.<ref> طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ج ۲، ص۱۳.</ref>

[[قطب راوندی]] روایتی را نقل می‌کند که امام(ع) پس از نوشیدن شربت مسموم، جعده را [[لعن]] و نفرین کرد.<ref> راوندی، الخرائج و الجرائح، ۱۴۰۹ق، ج ۱، ص۲۴۲.</ref>

 

 

 

فرزندان جعده را «''بنی مسمة الازواج''» می‌خواندند یعنی: فرزندان زنی که شوهرانش را مسموم می‌سازد.<ref> مفید، الارشاد، ۱۴۱۴ق، ج ۲، ص۱۶.</ref> <ref> ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ۱۳۷۸ق، ج ۱۶، ص۴۹.</ref>

 

[[قیس بن عمرو بن مالک]] معروف به نجاشی از شاعران شیعی در نکوهش جعده، قصیده‌ای را سروده که در کتب تاریخی بدان اشاره شده است.<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینه دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۱۳، ص۲۸۴؛ مزی، تهذیب الکمال، ۱۴۰۶ق، ج۶، ص۲۵۳.</ref>