سهمین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سَهْمَیْن''' به معنای دو سهم اشاره به [[سهم امام]] و [[سهم سادات]] در [[خمس]] دارد.<ref>محقق حلی، المختصر، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۶۳.</ref> سهم در لغت به معنای نصیب<ref>بستانی، فرهنگ ابجدی، ۱۳۷۵ش، ص۵۰۳، ذیل واژه سهم.</ref> و بَهره دانسته شده است.<ref>ابن فارس، معجم مقاییس اللغه، ۱۴۰۴ق، ج۳، ص۱۱۱ ذیل واژه سهم.</ref>

فقیهان شیعه معتقدند خمس بر دو سهم کلی سهم امام و سهم سادات تقسیم می‌شود.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۳۰۳.</ref> به فتوای  [[امام خمینی]] خمس بر دو قسم است:

 

*سهم سادات به [[مجتهد جامع الشرایط]] یا با اذن او به سید فقیر  یا سید یتیم و یا سیدی که در سفر درمانده داده می‌شود.  

[[شیخ طوسی]] در [[کتاب المبسوط|المبسوط]]،<ref>شیخ طوسی، المبسوط فی فقه الإمامیة، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۶۲.</ref>[[شهید اول]] در [[لمعه دمشقیه]]<ref>شهید اول، اللمعه الدمشقیه، ۱۴۱۰ق، ص۵۵.</ref> و [[شهید ثانی]] در [[شرح لمعه]]<ref>شهید ثانی، الروضه البهیه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۳۷.</ref> از فقیهان شیعه خمس را براساس [[آیه خمس]] بر شش قسم تقسیم کرده‌اند و آن‌را قول مشهور شیعه دانسته‌اند؛<ref>شهید ثانی، الروضه البهیه، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۱۳۷.</ref> البته این شش سهم نیز به دو سهم بر می‌گردد؛ سه سهم آن یعنی سهم [[خدا]]، [[پیامبر]] و [[ذی‌القربی]]، برای [[امام]] است و سه سهم دیگر یعنی سهم [[یتیم|یتیمان]]، [[فقیر|فقرا]] و در راه ماندگان، برای نزدیکان پیامبر(ص) است که از آن به سهم سادات یاد می‌شود.<ref>مغنیه، فقه الصادق(ع)، ۱۴۲۱ ق، ج۲، ص۲.</ref>  

علت تقسیم دوگانه خمس، روایات دانسته شده است.<ref>نجف‌آبادی، الخمس و الانفال، بی‌تا، ص۲۶۱.</ref> <ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص ۸۵.</ref>[[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام موسی بن جعفر(ع)]] در روایتی خمس را توضیح داده، سهمی برای حاکم (امام) و سهم دیگر را مخصوص یتیمان، تهی‌دستان و در راه‌ماندگان از نزدیکان پیامبر(ص) قرار داده است.<ref>حرعاملی، تکملة الوسائل، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۱۴۶.</ref>