خشوع: تفاوت میان نسخه‌ها

خشوع در نماز با خشوع دل (توجه تام به معبود) و خشوع اعضا و جوارح (انداختن سر به پایین، نگاه به محل سجده و وقار اعضا) حاصل می‌شود. در آیات قرآن از واژه خشوع برای توصیف وضعیت و حالت خاص انسان‌ها در زمان حشر و قیامت استفاده شده است.

خشوع به معنای فروتنی، تواضع و افتادگی،<ref>دهخدا، لغت‌نامه دهخدا، ذیل واژه.</ref> چشم به زمین دوختن و صدا را پایین آوردن است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۸ ، ص۷۱ (ذیل ماده خشع).</ref> وقتی گفته می‌شود فلانی در نماز خشوع دارد یعنی با قلبش متوجه [[نماز]] است که حالتی است در بدن، چشم و صدا.<ref>الطریحی، مجمع البحرین، ج۴ ، ص ۳۲۱ (ذیل ماده خشع).</ref>

=== خشوع قلب ===

امام سجاد(ع) نیز در [[دعای ابوحمزه ثمالی]] از قلبی که خشوع ندارد به خداوند پناه می‌برد: {{متن عربی|و أَعوذ بک مِن نفسٍ لا تَقنَعُ و بَطنٍ لا یَشبع و قلبٍ لا یَخشع.}}<ref>سیدبن طاووس، اقبال الاعمال، ۱۴۱۷ق، ص۳۴۵–۳۳۴..</ref> ترجمه: خدایا! به تو پناه می‌برم از نفسی که قانع نمی‌شود و شکمی که سیر نمی‌شود و دلی که خاشع نمی‌شود.

* '''قرائت قرآن ''': طبق آیه شریفه {{متن قرآن| «وَ یَخِرُّونَ لِلْأَذْقانِ یَبْکُونَ وَ یَزِیدُهُمْ خُشُوعاً»|سوره=[[سوره اسراء|اسرا]]|آیه=۱۰۹}} اهل علم موقعی که آیات شریفه را استماع می‌کنند به خاک می‌افتند با حال گریان و خشوع آنها زیاد می‌گردد.{{مدرک}}

* '''ایمان به قیامت''': قرآن کریم در توصیف خاشعان می‌فرماید: آنان کسانی هستند که به ملاقات پروردگارشان و بازگشت به سوی او ایمان دارند: {{متن قرآن|«الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَیْهِ راجِعُون»|سوره=[[بقره]]|آیه=۴۶}} {{مدرک}}

== خشوع در قیامت ==

[[ابن‌عباس]] دربارهٔ آیه {{متن قرآن|«وَ اسْتَعِینُوا بِالصَّبْرِ وَ الصَّلاةِ وَ إِنَّها لَکَبِیرَةٌ إِلَّا عَلَی الْخاشِعِین»|سوره=بقره|آیه=۴۵}} می‌گوید: خاشع یعنی ذلیل در نماز و مراد از آن پیامبر و [[علی ابن ابی طالب|علی]] است.<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱ ، ص۱۱۵.</ref> و از [[امام باقر]](ع) نقل شده است که {{متن قرآن|«الَّذِینَ یَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلاقُوا رَبِّهِمْ وَ أَنَّهُمْ إِلَیْهِ راجِعُون»|سوره=بقره|آیه=۴۶}} دربارهٔ علی و [[عثمان بن مظعون]] و [[عمار یاسر]] و یاران آنهاست.<ref>حاکم حسکانی، شواهد التنزیل، ۱۴۱۱ق، ج۱ ، ص۱۱۵.</ref>

==خشوع مستحب==

در برخی از روایات و کتب فقهی بیان شده است که اظهار خشوع در برخی مواقع امری [[مستحب]] است٬ از جمله:

{{عرفان اسلامی}}

[[Category:مقاله‌های جدید]]

[[Category:فضایل اخلاقی]]