پرش به محتوا

مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۶ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۴ مهٔ ۲۰۱۸
منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع
imported>M.r.seifi
(منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع)
خط ۴: خط ۴:


==معنای لغوی==
==معنای لغوی==
مهدی صفت مفعولی و به معنی شخص راهنمایی شده به دست [[خدا]] است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۴.</ref>این کلمه از ماده «ه ـ د ـ ی» به معنای هدایت و راهنمایی از روی لطف و خیرخواهی است. گویا معنای «هدایت» در اینجا مقابل ضلالت است و به راهنمایی معنوی اشاره دارد.<ref>نک: قرشی، قاموس قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۷، ۱۴۵؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ۳۵۳.</ref>
مهدی صفت مفعولی و به معنی شخص راهنمایی شده به دست [[خدا]] است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۴.</ref>این کلمه از ماده «ه ـ د ـ ی» به معنای هدایت و راهنمایی از روی لطف و خیرخواهی است. گویا معنای «هدایت» در اینجا مقابل ضلالت است و به راهنمایی معنوی اشاره دارد.<ref>نک: قرشی، قاموس قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۷، ۱۴۵؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۳.</ref>
کلمه مهدی در قرآن نیامده ولی دیگر مشتقات مادی «ه ـ د ـ ی» مکرر در این کتاب آسمانی به کار رفته اند از جمله در دو آیه قرآنی این ماده بر هیئت اسم فاعل و به معنای «هدایت کننده» است به کار رفته است.<ref>سوره حج، آیه ۵۳؛ سوره فرقان، آیه ۳۱.</ref>
کلمه مهدی در قرآن نیامده ولی دیگر مشتقات مادی «ه ـ د ـ ی» مکرر در این کتاب آسمانی به کار رفته اند از جمله در دو آیه قرآنی این ماده بر هیئت اسم فاعل و به معنای «هدایت کننده» است به کار رفته است.<ref>سوره حج، آیه ۵۳؛ سوره فرقان، آیه ۳۱.</ref>


==معنای اصطلاحی==
==معنای اصطلاحی==
در روایات اسلامی، مراد از مهدی به صورت مطلق، همان [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|موعود]] خاندان پیامبر اکرم(ص) است که در دوره‎ای که دنیا را ستم فرا گرفته ظهور و عدل و داد برپاخواهد کرد. بنابر آموزه‌های شیعه، او امام دوازدهم است که اکنون در [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]] به سر می‌برد. در روایات [[امامیه| شیعه امامیه]] از مهدی با تعابیری دیگر نیز همانند [[قائم آل محمد]](عج) یاد کرده‌اند.<ref>نک:صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۳۵.</ref>
در روایات اسلامی، مراد از مهدی به صورت مطلق، همان [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|موعود]] خاندان پیامبر اکرم(ص) است که در دوره‎ای که دنیا را ستم فرا گرفته ظهور و عدل و داد برپاخواهد کرد. بنابر آموزه‌های شیعه، او امام دوازدهم است که اکنون در [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]] به سر می‌برد. در روایات [[امامیه| شیعه امامیه]] از مهدی با تعابیری دیگر نیز همانند [[قائم آل محمد]](عج) یاد کرده‌اند.<ref>نگاه کنید به:صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۳۵.</ref>
[[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] غالبا این لقب را به صیغه جمع برای چهار [[خلیفه]] بعد از پیامبر(ص)، که آنان را [[خلفای راشدین]] می‌خوانند، به صورت «الخلفاء الراشدون المهدیون»، به کار می‌برند.<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۳۴؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۴.</ref>
[[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] غالبا این لقب را به صیغه جمع برای چهار [[خلیفه]] بعد از پیامبر(ص)، که آنان را [[خلفای راشدین]] می‌خوانند، به صورت «الخلفاء الراشدون المهدیون»، به کار می‌برند.<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۳۴؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۴.</ref>


==تاریخچه==
==تاریخچه==
در روایاتی که شیعه و سنی نقل کرده‌اند، پیامبر اکرم(ص) ظهور مردی از خاندان خویش با نام مهدی(ع) را وعده داده و اعلام داشته است که او زمین را از عدالت و قسط لبریز خواهد کرد همان گونه که از ظلم و بی‌عدالتی پر شده است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ۱۳۵۹ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> از این روی مسلمانان از نخستین ایام بعد از رحلت پیامبر(ص) منتظر ظهور مهدی(ع) بودند.
در روایاتی که شیعه و سنی نقل کرده‌اند، پیامبر اکرم(ص) ظهور مردی از خاندان خویش با نام مهدی(ع) را وعده داده و اعلام داشته است که او زمین را از عدالت و قسط لبریز خواهد کرد همان گونه که از ظلم و بی‌عدالتی پر شده است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ۱۳۵۹ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> از این رو مسلمانان از نخستین ایام بعد از رحلت پیامبر(ص) منتظر ظهور مهدی(ع) بودند.


لقب مهدی  در صدر [[اسلام]] از باب بزرگداشت و تجلیل نیز برای بزرگان به کار می‌رفته است. [[حسان بن ثابت]] (درگذشت ۵۴ق/۶۷۳م) در قصیده‌ای برای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] از این لقب برای اشاره با آن حضرت استفاده کرده است:
لقب مهدی  در صدر [[اسلام]] از باب بزرگداشت و تجلیل نیز برای بزرگان به کار می‌رفته است. [[حسان بن ثابت]] (درگذشت ۵۴ق/۶۷۳م) در قصیده‌ای برای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] از این لقب برای اشاره با آن حضرت استفاده کرده است:
خط ۳۷: خط ۳۷:


===در القاب امامان زیدیه===
===در القاب امامان زیدیه===
در طول تاریخ، لقب مهدی برای برخی از امامان [[زیدیه]] نظیر [[نفس زکیه]]، یحیی بن عمر، [[صاحب فخ]]، [[هادی الی حق یحیی بن حسین |یحیی بن حسین]] و غیره به کار رفته است. برخی از فرقه شناسان ادعا کرده‎اند انشعاباتی از زیدیه هر امامی که به خود دعوت نماید و دارای شرایط امامت باشد او را امام و مهدی می‌دانند. بر اساس این دیدگاه مهدی در شخص خاص منحصر نمی‎گردد.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ص۶۲.</ref><ref>احمد محمود صبحی، فی علم الکلام دراسه فلسفیة لآراء الفرق الاسلامیة فی اصول الدین، ج۳، ص۱۲۷ و ۱۲۸.</ref><ref>ر.ک: مصطفی سلطانی، تاریخ و عقاید زیدیه، ص۲۹۱ و ۲۹۲. </ref>
در طول تاریخ، لقب مهدی برای برخی از امامان [[زیدیه]] نظیر [[نفس زکیه]]، یحیی بن عمر، [[صاحب فخ]]، [[هادی الی حق یحیی بن حسین |یحیی بن حسین]] و غیره به کار رفته است. برخی از فرقه شناسان ادعا کرده‎اند انشعاباتی از زیدیه هر امامی که به خود دعوت نماید و دارای شرایط امامت باشد او را امام و مهدی می‌دانند. بر اساس این دیدگاه مهدی در شخص خاص منحصر نمی‎گردد.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۶۱ش، ص۶۲؛ صبحی، فی علم الکلام، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۱۲۷، ۱۲۸؛ رجوع کنید به: سلطانی، تاریخ و عقاید زیدیه، ۱۳۹۰ش، ص۲۹۱، ۲۹۲.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۶۰: خط ۶۰:
*نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، تهران، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۱ش.
*نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، تهران، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۱ش.
*صبحی، احمد محمود، فی علم الکلام دراسه فلسفیه لآراء الفرق الاسلامیة فی اصول الدین، بیروت، دارالنهضه العربیه، ۱۴۰۵ق.
*صبحی، احمد محمود، فی علم الکلام دراسه فلسفیه لآراء الفرق الاسلامیة فی اصول الدین، بیروت، دارالنهضه العربیه، ۱۴۰۵ق.
*سلطانی، مصطفی، تاریخ و عقاید زیدیه، قم نشر ادیان، ۱۳۹۰ش.
*سلطانی، مصطفی، تاریخ و عقاید زیدیه، قم، نشر ادیان، ۱۳۹۰ش.
* مقاله [http://www.hawzah.net/fa/Article/View/84011 فرهنگ مهدوی در القاب خلفای عباسی]
* مقاله [http://www.hawzah.net/fa/Article/View/84011 فرهنگ مهدوی در القاب خلفای عباسی]
{{پایان}}
{{پایان}}
کاربر ناشناس