کاربر ناشناس
مهدی: تفاوت میان نسخهها
منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع
جز (←در القاب خلفای عباسی: ویکیسازی) |
imported>M.r.seifi (منبع یابی؛ اصلاح پاورقی و منابع) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
==معنای لغوی== | ==معنای لغوی== | ||
مهدی صفت مفعولی و به معنی شخص راهنمایی شده به دست [[خدا]] است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۴.</ref>این کلمه از ماده «ه ـ د ـ ی» به معنای هدایت و راهنمایی از روی لطف و خیرخواهی است. گویا معنای «هدایت» در اینجا مقابل ضلالت است و به راهنمایی معنوی اشاره دارد.<ref>نک: قرشی، قاموس قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۷، ۱۴۵؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، | مهدی صفت مفعولی و به معنی شخص راهنمایی شده به دست [[خدا]] است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۴.</ref>این کلمه از ماده «ه ـ د ـ ی» به معنای هدایت و راهنمایی از روی لطف و خیرخواهی است. گویا معنای «هدایت» در اینجا مقابل ضلالت است و به راهنمایی معنوی اشاره دارد.<ref>نک: قرشی، قاموس قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۷، ۱۴۵؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۳.</ref> | ||
کلمه مهدی در قرآن نیامده ولی دیگر مشتقات مادی «ه ـ د ـ ی» مکرر در این کتاب آسمانی به کار رفته اند از جمله در دو آیه قرآنی این ماده بر هیئت اسم فاعل و به معنای «هدایت کننده» است به کار رفته است.<ref>سوره حج، آیه ۵۳؛ سوره فرقان، آیه ۳۱.</ref> | کلمه مهدی در قرآن نیامده ولی دیگر مشتقات مادی «ه ـ د ـ ی» مکرر در این کتاب آسمانی به کار رفته اند از جمله در دو آیه قرآنی این ماده بر هیئت اسم فاعل و به معنای «هدایت کننده» است به کار رفته است.<ref>سوره حج، آیه ۵۳؛ سوره فرقان، آیه ۳۱.</ref> | ||
==معنای اصطلاحی== | ==معنای اصطلاحی== | ||
در روایات اسلامی، مراد از مهدی به صورت مطلق، همان [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|موعود]] خاندان پیامبر اکرم(ص) است که در دورهای که دنیا را ستم فرا گرفته ظهور و عدل و داد برپاخواهد کرد. بنابر آموزههای شیعه، او امام دوازدهم است که اکنون در [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]] به سر میبرد. در روایات [[امامیه| شیعه امامیه]] از مهدی با تعابیری دیگر نیز همانند [[قائم آل محمد]](عج) یاد کردهاند.<ref> | در روایات اسلامی، مراد از مهدی به صورت مطلق، همان [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|موعود]] خاندان پیامبر اکرم(ص) است که در دورهای که دنیا را ستم فرا گرفته ظهور و عدل و داد برپاخواهد کرد. بنابر آموزههای شیعه، او امام دوازدهم است که اکنون در [[غیبت امام زمان (عج)|غیبت]] به سر میبرد. در روایات [[امامیه| شیعه امامیه]] از مهدی با تعابیری دیگر نیز همانند [[قائم آل محمد]](عج) یاد کردهاند.<ref>نگاه کنید به:صدر، تاریخ الغیبه، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۱۳۵.</ref> | ||
[[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] غالبا این لقب را به صیغه جمع برای چهار [[خلیفه]] بعد از پیامبر(ص)، که آنان را [[خلفای راشدین]] میخوانند، به صورت «الخلفاء الراشدون المهدیون»، به کار میبرند.<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۳۴؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۴.</ref> | [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] غالبا این لقب را به صیغه جمع برای چهار [[خلیفه]] بعد از پیامبر(ص)، که آنان را [[خلفای راشدین]] میخوانند، به صورت «الخلفاء الراشدون المهدیون»، به کار میبرند.<ref>حسین، تاریخ سیاسی غیبت امام دوازدهم، ۱۳۸۵ش، ص۳۴؛ ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۵، ص۳۵۴.</ref> | ||
==تاریخچه== | ==تاریخچه== | ||
در روایاتی که شیعه و سنی نقل کردهاند، پیامبر اکرم(ص) ظهور مردی از خاندان خویش با نام مهدی(ع) را وعده داده و اعلام داشته است که او زمین را از عدالت و قسط لبریز خواهد کرد همان گونه که از ظلم و بیعدالتی پر شده است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ۱۳۵۹ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> از این | در روایاتی که شیعه و سنی نقل کردهاند، پیامبر اکرم(ص) ظهور مردی از خاندان خویش با نام مهدی(ع) را وعده داده و اعلام داشته است که او زمین را از عدالت و قسط لبریز خواهد کرد همان گونه که از ظلم و بیعدالتی پر شده است.<ref>شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ۱۳۵۹ق، ج۱، ص۲۸۷.</ref> از این رو مسلمانان از نخستین ایام بعد از رحلت پیامبر(ص) منتظر ظهور مهدی(ع) بودند. | ||
لقب مهدی در صدر [[اسلام]] از باب بزرگداشت و تجلیل نیز برای بزرگان به کار میرفته است. [[حسان بن ثابت]] (درگذشت ۵۴ق/۶۷۳م) در قصیدهای برای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] از این لقب برای اشاره با آن حضرت استفاده کرده است: | لقب مهدی در صدر [[اسلام]] از باب بزرگداشت و تجلیل نیز برای بزرگان به کار میرفته است. [[حسان بن ثابت]] (درگذشت ۵۴ق/۶۷۳م) در قصیدهای برای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اکرم(ص)]] از این لقب برای اشاره با آن حضرت استفاده کرده است: | ||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
===در القاب امامان زیدیه=== | ===در القاب امامان زیدیه=== | ||
در طول تاریخ، لقب مهدی برای برخی از امامان [[زیدیه]] نظیر [[نفس زکیه]]، یحیی بن عمر، [[صاحب فخ]]، [[هادی الی حق یحیی بن حسین |یحیی بن حسین]] و غیره به کار رفته است. برخی از فرقه شناسان ادعا کردهاند انشعاباتی از زیدیه هر امامی که به خود دعوت نماید و دارای شرایط امامت باشد او را امام و مهدی میدانند. بر اساس این دیدگاه مهدی در شخص خاص منحصر نمیگردد.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، | در طول تاریخ، لقب مهدی برای برخی از امامان [[زیدیه]] نظیر [[نفس زکیه]]، یحیی بن عمر، [[صاحب فخ]]، [[هادی الی حق یحیی بن حسین |یحیی بن حسین]] و غیره به کار رفته است. برخی از فرقه شناسان ادعا کردهاند انشعاباتی از زیدیه هر امامی که به خود دعوت نماید و دارای شرایط امامت باشد او را امام و مهدی میدانند. بر اساس این دیدگاه مهدی در شخص خاص منحصر نمیگردد.<ref>نوبختی، فرق الشیعه، ۱۳۶۱ش، ص۶۲؛ صبحی، فی علم الکلام، ۱۴۰۵ق، ج۳، ص۱۲۷، ۱۲۸؛ رجوع کنید به: سلطانی، تاریخ و عقاید زیدیه، ۱۳۹۰ش، ص۲۹۱، ۲۹۲.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
*نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، تهران، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۱ش. | *نوبختی، حسن بن موسی، فرق الشیعه، تهران، مرکز انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۶۱ش. | ||
*صبحی، احمد محمود، فی علم الکلام دراسه فلسفیه لآراء الفرق الاسلامیة فی اصول الدین، بیروت، دارالنهضه العربیه، ۱۴۰۵ق. | *صبحی، احمد محمود، فی علم الکلام دراسه فلسفیه لآراء الفرق الاسلامیة فی اصول الدین، بیروت، دارالنهضه العربیه، ۱۴۰۵ق. | ||
*سلطانی، مصطفی، تاریخ و عقاید زیدیه، | *سلطانی، مصطفی، تاریخ و عقاید زیدیه، قم، نشر ادیان، ۱۳۹۰ش. | ||
* مقاله [http://www.hawzah.net/fa/Article/View/84011 فرهنگ مهدوی در القاب خلفای عباسی] | * مقاله [http://www.hawzah.net/fa/Article/View/84011 فرهنگ مهدوی در القاب خلفای عباسی] | ||
{{پایان}} | {{پایان}} |