خطبه فدکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

فاطمه(س) وقتی مطالبه فدک را بی‌ثمر دید، به همراه جمعی از زنان خویشاوندش به [[مسجد]] رفت.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۴۲۱ق، ج۱، ص۳۵۳-۳۶۴.</ref> در گزارش‌های تاریخی آمده است زمانی که فاطمه به مسجد رسید ابوبکر و گروهی از [[مهاجران]] و [[انصار]] در مسجد نشسته بود. میان فاطمه(س) و حاضران چادری آویختند. دختر پیامبر نخست ناله‌ای کرد که حاضران به گریه افتادند، سپس قدری خاموش ماند تا مردم آرام گرفتند و آنگاه سخنان خود را ایراد کرد.<ref> مروزی، بلاغات النساء، ۱۳۲۶ق، ص۱۶-۲۵؛ به نقل شهیدی، زندگانی فاطمه زهرا، ۱۳۶۲ش، ص۱۲۱-۱۲۲.</ref> چون این خطبه در واکنش به ماجرای مصادره فدک و درباره آن ایراد شده، خطبه فدکیه نام گرفته است.<ref>الویری، «خطبة اللمة-سندها و مکانتها عند الشیعه»، ۱۵.</ref> البته گاه به اعتبار اینکه حضرت فاطمه قبل از ایراد خطبه با گروهی از خویشانش «وَ أقْبَلَتْ فی لُمَّهٍ مِنْ حَفَدَتِها وَ نِساءِ قَوْمِها» وارد مسجد شد، از آن با عنوان خطبه لُمَّة نیز یاد شده است.<ref>الویری، «خطبة اللمة-سندها و مکانتها عند الشیعه»، ۱۵.</ref>

[[علامه مجلسی]] خطبه فدکیه را از خطبه‌های مشهوری دانسته که [[شیعه]] و [[اهل سنت]] با سندهای گوناگون آن را نقل کرده‌اند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۹، ص۲۱۵.</ref> به گفته [[آیت الله منتظری]] قدیمی‌ترین سند این خطبه، کتاب [[بلاغات النساء]] اثر [[احمد بن ابی‌طاهر مروزی]] (۲۰۴-۲۸۰ق) است که در زمان [[امام هادی(ع)]] و [[امام حسن عسکری(ع)]] می‌زیسته است.<ref>منتظری، خطبه حضرت زهرا علیها السلام، ۱۳۸۵ش، ص۳۷.</ref> به نقل [[سید جعفر شهیدی]]، احمد بن ابی‌طاهر این خطبه را به دو صورت و با دو روایت ضبط کرده، اما در سندهای متأخر، هر دو فقره درهم آمیخته و به یک صورت نقل شده است.<ref>شهیدی، زندگانی فاطمه زهرا، ۱۳۶۲ش، ص۱۲۲.</ref> با این حال برای خطبه فدکیه بیش از ۱۶ منبع ذکر شده است.<ref>[http://www.hawzah.net/fa/Article/View/15414 آذربادگان، «نگاهی گذرا به اسناد و منابع مکتوب خطبه فدک»، سایت حوزه]</ref>