نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

پس از آنکه امام حسین(ع) از بیعت با یزید خودداری کرد و از مدینه به مکه رفت، گروهی از اهالی کوفه به او نامه نوشتند و از او دعوت کردند که به کوفه برود. شمار نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع) را صدها و بلکه هزارها دانسته‌اند.<ref>شهیدی، قیام حسین(ع)، ۱۳۸۰ش، ص۱۱۴.</ref> گروهی تعداد نامه‌ها را ۱۵۰ نامه و هر نامه را متعلق به یک، دو یا چهار نفر دانسته‌اند.<ref>ابن‌اعثم، کتاب الفتوح، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۲۹؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۳۸؛ ابن‌شهرآشوب، مناقب آل ابی‌طالب، ۱۴۲۱ق، ج۴، ص۹۸؛ ابن‌جوزی، المنتظم، ۱۴۱۲ق، ج۵، ص۳۲۷؛ خوارزمی، مقتل الحسین، ج۱، ص۲۸۳؛ اربلی، کشف الغمه، ج۲، ص۲۵۳؛ شافعی، مطالب السؤول، ۱۴۲۰ق، ج۲، ص۷۱؛ سبط ابن جوزی، تذکرة الخواص، ۱۴۲۶ق، ج۲، ص۱۴۶؛ سید ابن طاووس، الملهوف، ۱۳۸۳ش، ص۲۴؛ ابن‌کثیر، البدایة و النهایه، ۱۴۰۸ق، ج۸، ص۱۶۲؛ ابن‌حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۰۲.</ref> طبری تعداد نامه‌ها را ۵۳<ref>طبری، تاریخ الامم و الملوک، ۱۴۰۹ق، ج۴، ص۲۶۲.</ref>{{یادداشت|عبارت طبری چنین است: «... فحملوا معهم نحواً من ثلاثة و خمسین صحیفة...». البته برخی محققان معاصر، تعبیر «ثلاثه» را تصحیف «مائه» دانسته و گزارش طبری را ۱۵۰ نامه تلقی کرده‌اند و شاهد بر این امر را نقل [[شیخ مفید]]، ابن‌اعثم، خوارزمی و سبط ابن جوزی گرفته‌اند که آنان نیز از ۱۵۰ نامه سخن گفته‌اند و احتمالاً همه آنان از ابومخنف نقل کرده‌اند (یوسفی غروی، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۹۳)؛ اما چنانکه در متن ملاحظه می‌شود، بلاذری با اینکه احتمالا از ابومخنف نقل کرده است، نامه‌نگاران را ۵۰ نفر گزارش کرده است، همچنان که سبط ابن جوزی که ۱۵۰ نامه گزارش کرده است، از ابن‌اسحاق نقل کرده است، نه از ابومخنف (یوسفی غروی، وقعة الطف، ۱۴۱۷ق، ص۲۴۴).}} و بَلاذُری این عدد را پنجاه مورد دانسته است.<ref>بلاذری، انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج۳، ص۳۷۰.</ref> در کتاب [[لهوف]] سید بن طاووس، تعداد نویسندگان نامه‌ها دوازده هزار نفر آمده که البته هر نامه را چند نفر امضا کرده بود.<ref>سید ابن طاووس، الملهوف، ۱۳۸۳ش، ص۳۵.</ref> [[شیخ عباس قمی]] نیز تعداد نامه‌های کوفیان به امام حسین(ع) را دوازده هزار دانسته است.<ref>قمی، منتهی الآمال، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۵۶۶.</ref>