خودکشی: تفاوت میان نسخه‌ها
←موارد استثنا
| خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
== موارد استثنا == | == موارد استثنا == | ||
علی‌رغم حرمت خودکشی و تاکید بر آن در منابع روایی و فقهی و تعیین مجازات سنگین [[آخرت|اخروی]] برای آن، بر اساس گزارش برخی از منابع فقهی گاه خودکشی به سبب اضطرار یا وجود مصلحتی مهم‌تر مانند حفظ جان [[مسلمان|مسلمانان]] جایز دانسته شده است؛ اگرچه در مواردی مانند [[اتانازی]] (آسان‌مرگی) اغلب فقهای معاصر به جایز نبودن همه راه‌های آن حکم داده‌اند.<ref>اسلامی تبار و الهی منش، مسائل اخلاقی در قتل ترحم آمیز، ص۲۰۷-۲۰۹.</ref> | علی‌رغم حرمت خودکشی و تاکید بر آن در منابع روایی و فقهی و تعیین مجازات سنگین [[آخرت|اخروی]] برای آن، بر اساس گزارش برخی از منابع فقهی گاه خودکشی به سبب اضطرار یا وجود مصلحتی مهم‌تر مانند حفظ جان [[مسلمان|مسلمانان]] جایز دانسته شده است؛ اگرچه در مواردی مانند [[اتانازی]] (آسان‌مرگی) اغلب فقهای معاصر به جایز نبودن همه راه‌های آن حکم داده‌اند.<ref>اسلامی تبار و الهی منش، مسائل اخلاقی در قتل ترحم آمیز، ص۲۰۷-۲۰۹.</ref> | ||
* [[علامه حلی]] ذیل مسائل [[جهاد]] به این مسأله اشاره کرده است که اگر [[کفر|کفار]] در کشتی مسلمانان آتش افکندند، آیا جایز است برای نجات از آتش خود را به دریا بیندازند؟ بر اساس نظر وی حفظ جان واجب است و (عمل کردن به احتمال قوی‌تر برای حفظ سلامتی لازم است) چنانچه باقی ماندن در کشتی باعث کشته شدن بر اثر سوختگی شود، انداختن خود در آب دریا جایز است.<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۱۴، ص۸۱-۸۲.</ref>{{یادداشت| علامه حلی در ادامه پس از نقل دو دیدگاه از [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] مبنی بر وجوب ماندن در کشتی و جواز انداختن خود در آب؛ دیدگاهِ واجب نبودن ماندن در کشتی را به حکم واقعی (الهی) نزدیک‌تر دانسته است. در برابر این دیدگاه برخی هم بر این باروند که [لشگريان مسلمان که در کشتی نشسته و آماده نبرد و جنگ با کفارند؛ اگر کفار کشتی آنان را با نفت، وبنزین، و یا پرتاب موشک، و سایر آلات مُحْرِقَة آتش بزنند؛ و مسلمین سوختن و آتش گرفتن خود را در برابر دیدگان خود چون آفتاب روشن ببینند، حق ندارند برای | * [[علامه حلی]] ذیل مسائل [[جهاد]] به این مسأله اشاره کرده است که اگر [[کفر|کفار]] در کشتی مسلمانان آتش افکندند، آیا جایز است برای نجات از آتش خود را به دریا بیندازند؟ بر اساس نظر وی حفظ جان واجب است و (عمل کردن به احتمال قوی‌تر برای حفظ سلامتی لازم است) چنانچه باقی ماندن در کشتی باعث کشته شدن بر اثر سوختگی شود، انداختن خود در آب دریا جایز است.<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۱۴، ص۸۱-۸۲.</ref>{{یادداشت| علامه حلی در ادامه پس از نقل دو دیدگاه از [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] مبنی بر وجوب ماندن در کشتی و جواز انداختن خود در آب؛ دیدگاهِ واجب نبودن ماندن در کشتی را به حکم واقعی (الهی) نزدیک‌تر دانسته است. در برابر این دیدگاه برخی هم بر این باروند که [لشگريان مسلمان که در کشتی نشسته و آماده نبرد و جنگ با کفارند؛ اگر کفار کشتی آنان را با نفت، وبنزین، و یا پرتاب موشک، و سایر آلات مُحْرِقَة آتش بزنند؛ و مسلمین سوختن و آتش گرفتن خود را در برابر دیدگان خود چون آفتاب روشن ببینند، حق ندارند برای فرار از سوختگی خود را به دریا پرتاب کنند، و غرق شدن را اختیار نموده، و به دست خود بدینگونه جان سپرند.] [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|سید محمدحسین طهرانی]]، نور ملکوت قرآن، ج۱، ص۱۶۲. }} | ||
* برخی فقیهان مثل [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] و [[حسینعلی منتظری]] خودکشی مسلمانی که در دست دشمن [[اسیر]] است و تاب شکنجه و حفظ اسرار مسلمانان را ندارد، جهت جلوگیری از ضربه شدید به [[مسلمان |مسلمانان]]، جایز دانسته‌اند.<ref>منتظری، دراسات فی ولایة الفقیه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۸۳-۵۸۴؛ مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۵۳۱-۵۳۲. هم‌چنین ببینید: https://fazellankarani.com/persian/lessons/24054</ref> | * برخی فقیهان مثل [[ناصر مکارم شیرازی|مکارم شیرازی]] و [[حسینعلی منتظری]] خودکشی مسلمانی که در دست دشمن [[اسیر]] است و تاب شکنجه و حفظ اسرار مسلمانان را ندارد، جهت جلوگیری از ضربه شدید به [[مسلمان |مسلمانان]]، جایز دانسته‌اند.<ref>منتظری، دراسات فی ولایة الفقیه، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۵۸۳-۵۸۴؛ مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۱، ص۵۳۱-۵۳۲. هم‌چنین ببینید: https://fazellankarani.com/persian/lessons/24054</ref> | ||
* بسیاری از فقهای معاصر انجام دادن [[عملیات استشهادی]] را، حتی اگر نوعی خودکشی محسوب شود، در صورتی که برای واجبی مهم‌تر مانند ضربه‌زدن به دشمنان اسلام یا دفاع از مسلمانان باشد، جایز دانسته و آن را در قالب [[جهاد دفاعی]] تحلیل کرده‌اند.<ref>منتظری، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر، ۱۴۲۹ق، ص۹۲؛ مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۳۵۳؛ فیرحی، «دفاع مشروع، ترور و عملیات شهادت‌طلبانه در مذهب شیعه»، ص۱۱۳-۱۱۵؛ ۱۲۳-۱۲۴؛ ورعی، «مبانی فقهی عملیات شهادت‌طلبانه»، ص۳۱۹-۳۲۱؛ ۳۲۹-۳۳۲.</ref> | * بسیاری از فقهای معاصر انجام دادن [[عملیات استشهادی]] را، حتی اگر نوعی خودکشی محسوب شود، در صورتی که برای واجبی مهم‌تر مانند ضربه‌زدن به دشمنان اسلام یا دفاع از مسلمانان باشد، جایز دانسته و آن را در قالب [[جهاد دفاعی]] تحلیل کرده‌اند.<ref>منتظری، مجازات‌های اسلامی و حقوق بشر، ۱۴۲۹ق، ص۹۲؛ مکارم شیرازی، استفتائات جدید، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۳۵۳؛ فیرحی، «دفاع مشروع، ترور و عملیات شهادت‌طلبانه در مذهب شیعه»، ص۱۱۳-۱۱۵؛ ۱۲۳-۱۲۴؛ ورعی، «مبانی فقهی عملیات شهادت‌طلبانه»، ص۳۱۹-۳۲۱؛ ۳۲۹-۳۳۲.</ref> | ||