ناکثین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ناکثین'''؛ به معنای پیمان‌شکنان؛ لقبی است برای گروهی که به سردمداری طلحه و زبیر علی رغم بیعت با امام علی(ع)علیه او شوریدند و با سپاه بزرگی کوفه و بصره را تصرف کردند و سرانجام در جنگ جمل شکست خوردند. طلحه و زبیر کشته شدند و سپاه پراکنده شد و گروهی به اسارت در آمدند که مورد عفو امام علی(ع) قرار گرفتند.

با آغاز خلافت امام علی(ع)، امتیازات مالی و سیاسی ناروایی که برخی بزرگان صدر اسلام در دوره خلفای پیشین کسب کرده بودند، از آنان گرفته شد. امام علی(ع)در واگذاری مقامهای حکومتی به افراد، معیارهایی از قبیل امانتداری و پرهیزگاری در حکمرانی را سخت ملحوظ می‌داشت و بدین رو، علی رغم توقع برخی از مشاهیر و معاریف سیاسی و اجتماعی، از واگذاری مقامهای حکومتی به آنها، پرهیز کرد که گفته‌اند این یکی از انگیزه‌های مهم شورش ناکثین بوده است.

عنوان ناکثون (حالت رفعی ناکثین)، در سخنان خود امیرالمؤمنین(ع) به کار رفته است: {{حدیث|فاما الناکثون فقد قاتلت|ترجمه= اما با پیمان‌گسلان جنگیدم}}<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، خطبه ۱۹۲، ص۲۲۱.</ref> و نیز در [[خطبه شقشقیه]] آنجا که به سه دسته از دشمنانش که به جنگ با او پرداختند اشاره می‌کند یکی از اینها را چنین تعبیر می‌کند: {{حدیث|فَلَمَّا نَهَضْتُ بِالْأَمْرِ نَکثَتْ طَائِفَة|ترجمه= چون به کار برخاستم گروهی پیمانِ بسته شکستند}}<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، خطبه ۳، ص۱۱.</ref> که مقصود از ناکثین یا پیمان‌گُسلان، طلحه و زبیر و یارانشان است که [[عایشه]] را همراه خود برداشتند و از [[حجاز]] به [[عراق]] رفتند، و [[جنگ جمل]] را سبب شدند.<ref>شهیدی، در ترجمه نهج البلاغه، ص۴۵۱، تعلیقه ۱۴.</ref>