ناکثین: تفاوت میان نسخه‌ها

'''ناکثین'''؛ به معنای پیمان‌شکنان؛ لقبی است برای گروهی که به سردمداری طلحه و زبیر علی رغم بیعت با امام علی(ع)علیه او شوریدند و با سپاه بزرگی کوفه و بصره را تصرف کردند و سرانجام در جنگ جمل شکست خوردند. طلحه و زبیر کشته شدند و سپاه پراکنده شد و گروهی به اسارت در آمدند که مورد عفو امام علی(ع) قرار گرفتند.

ناکثین، صیغه جمع اسم فاعل در حالت نصب و جر از ماده «ن ـ ک ـ ث» و به معنای پیمان‌شکنان است. این ماده به معنی نقض و شکستن است،<ref>ابن منظور، ج‏2  ،  196؛ راغب، ص 822.</ref> و چون طلحه، زبیر و پیروانشان با امام علی(ع) [[بیعت]] کردند و سپس آن را شکستند، ناکثین خوانده شده‌اند.<ref>زبیدی، ج۳، ص۲۷۳</ref>

عنوان ناکثون (حالت رفعی ناکثین)، در سخنان خود امیرالمؤمنین(ع) به کار رفته است: {{حدیث|فاما الناکثون فقد قاتلت|ترجمه= اما با پیمان‌گسلان جنگیدم}}<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، خطبه 192، ص221.</ref> و نیز در [[خطبه شقشقیه]] آنجا که به سه دسته از دشمنانش که به جنگ با او پرداختند اشاره می کند یکی از اینها را چنین تعبیر می کند: {{حدیث|فَلَمَّا نَهَضْتُ بِالْأَمْرِ نَكَثَتْ طَائِفَة|ترجمه= چون به کار برخاستم گروهی پیمانِ بسته شکستند}}<ref>نهج البلاغه، ترجمه شهیدی، خطبه 3، ص11.</ref> که مقصود از ناکثین یا پیمان‌گُسلان، طلحه و زبیر و یارانشان است که [[عایشه]] را همراه خود برداشتند و از [[حجاز]] به [[عراق]] رفتند، و [[جنگ جمل]] را سبب شدند.<ref>شهیدی، در ترجمه نهج البلاغه، ص451، تعلیقه 14.</ref>

{{پانویس|2}}

*ابن منظور، لسان العرب، دار صادر، بیروت، 2003م.