پرش به محتوا

گوساله سامری: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۲ ژانویهٔ ۲۰۲۱
جز
تمیزکاری
جز (افزایش الگو)
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{درباره ۲|گوساله سامری|آشنایی با گاوی که بنی‌اسرائیل به‌دستور خدا ذبح کردند مدخل |گاو بنی اسرائیل|}}
{{درباره ۲|گوساله سامری|آشنایی با گاوی که بنی‌اسرائیل به‌دستور خدا ذبح کردند مدخل |گاو بنی اسرائیل|}}
'''گوساله سامِری''' یا '''گوساله طلایی'''، بتی از طلا که [[سامری]] پس از طولانی‌شدن غیبت [[موسی(ع)]] در هنگام دریافت الواح تورات، به شکل گوساله ساخت و [[بنی‌اسرائیل]] را به پرستش آن دعوت‌کرد. گوساله طلایی صدایی شبیه گاو می‌داد و به‌نحوی غیرعادی و معجزه‌وار به نظر می‌رسید. موسی(ع) پس از بازگشت از [[طور سیناء]]، و اطلاع از گوساله‌پرستی بنی‌اسرائیل، [[هارون]] را توبیخ کرد و مشرکان بنی‌اسرائیل و سامری را مجازات کرده، گوساله طلایی را سوزاند و خاکسترش را در دریا یا نهر آب ریخت، و برای گناه شرکی که بنی‌اسرائیل مرتکب شده بودند، از خدا تقاضای بخشش کرد.


'''گوساله سامِری''' یا '''گوساله طلایی'''، بتی از طلا که [[سامری]] پس از طولانی‌شدن غیبت [[موسی(ع)]] در هنگام دریافت الواح تورات، به شکل گوساله ساخت و [[بنی‌اسرائیل]] را به پرستش آن دعوت‌کرد. گوساله طلایی صدایی شبیه گاو می‌داد و به‌نحوی غیرعادی و معجزه‌وار به نظر می‌رسید. موسی(ع) پس از بازگشت از [[طور سیناء|طور]]، و اطلاع از گوساله‌پرستی بنی‌اسرائیل، [[هارون]] را توبیخ کرد و مشرکان بنی‌اسرائیل و سامری را مجازات کرده، گوساله طلایی را سوزاند و خاکسترش را در دریا یا نهر آب ریخت، و برای گناه شرکی که بنی‌اسرائیل مرتکب شده بودند، از خدا تقاضای بخشش کرد.  
این داستان در [[قرآن]] در سوره‌های [[اعراف]] و [[سوره طه|طه]] نقل شده است. در [[تورات]] نیز به داستان گوساله‌پرستی بنی‌اسرائیل اشاره شده‌است. سازنده گوساله در روایت قرآن، فردی به نام سامری است، اما در روایت تورات، هارون به عنوان سازنده گوساله معرفی شده‌است.


این داستان در [[قرآن]] در سوره‌های [[اعراف]] و [[سوره طه|طه]] به طور مفصل بیان‌شده‌است. در [[تورات]]، در سفر خروج باب 32 و سفر تثنیه باب 9 به داستان گوساله‌پرستی بنی‌اسرائیل اشاره شده‌است. سازنده گوساله در روایت قرآن، فردی به نام سامری است، اما در روایت تورات، هارون به عنوان سازنده گوساله معرفی شده‌است.
مفسران در باب اینکه سازنده گوساله چه کسی بود، و چرا بنی‌اسرائیل به پرستش آن روی‌آوردند، و مجازات این بت‌پرستی چه بود، اختلاف‌نظر دارند.


مفسران در باب اینکه سازنده گوساله چه کسی بود، و چرا بنی‌اسرائیل به پرستش آن روی‌آوردند، و مجازات این بت‌پرستی چه بود، اختلاف‌های جدی دارند.
== ساختن گوساله==
[[بنی‌اسرائیل]] پس از خروج از [[مصر]] و در زمان چهل روزه حضور [[موسی(ع)]] در میقات، برای مدتی گوساله‌ای از طلا ساخته و آن‌را پرستیدند.<ref name=":1">مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۶، ص۳۷۱.</ref> گاو در نزد [[مصر|مصریان]] [[مقدس]] بود و آن را رمز زندگی کشاورزی خود می‌دانستند، بنی‌اسرائیل نیز چنین گرایشی یافته بودند.<ref>مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۴۵۰.</ref> [[قرآن]] [[سامری]] را سازنده<ref name=":0">قرشی، قاموس قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۳۱۵.</ref> و ترویج‌کننده گوساله‌پرستی معرفی کرده است.<ref name=":2">مغنیه، التفسیر المنیر، بنیاد بعثت، ج۱۶، ص۲۶۰.</ref> اما [[تورات]]، [[هارون|هارون پیامبر]] را سازنده این گوساله می‌داند.<ref>کتاب مقدس، کتاب خروج، باب ۳۲، آیات۱-۶.</ref> این گوساله به گوساله طلایی نیز شناخته می‌شود.<ref>طیب، أطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۹، ص۸۲.</ref>


== کلیات ==
[[بنی‌اسرائیل]] پس از خروج از [[مصر]] و در زمان چهل روزه حضور [[موسی(ع)]] در میقات، برای مدتی گوساله‌ای از طلا ساخته و آن‌را پرستیدند.<ref name=":1">مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۶، ص۳۷۱.</ref> گاو در نزد [[مصر|مصریان]] [[مقدس]] بود و آن را رمز زندگی کشاورزی خود می‌دانستند، بنی‌اسرائیل نیز چنین گرایشی یافته بودند.<ref>مدرسی، من هدی القرآن، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۴۵۰.</ref> [[قرآن]] [[سامری]] را سازنده<ref name=":0">قرشی، قاموس قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۶، ص۳۱۵.</ref> و ترویج‌کننده گوساله‌پرستی معرفی کرده است.<ref name=":2">مغنیه، التفسیر المنیر، بنیاد بعثت، ج۱۶، ص۲۶۰.</ref> اما [[تورات]]، [[هارون|هارون پیامبر]] را سازنده این گوساله می‌داند.<ref>کتاب مقدس، کتاب خروج، باب ۳۲، آیات۱-۶.</ref> این گوساله به گوساله طلایی نیز شناخته می‌شود.<ref>طیب، أطیب البیان، ۱۳۷۸ش، ج۹، ص۸۲.</ref>
{{همچنین ببینید|سامری}}
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = :{{-}}«'''وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَیٰ أَرْبَعِینَ لَیلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِن بَعْدِهِ وَأَنتُمْ ظَالِمُونَ... وَإِذْ قَالَ مُوسَیٰ لِقَوْمِهِ یا قَوْمِ إِنَّکمْ ظَلَمْتُمْ أَنفُسَکم بِاتِّخَاذِکمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَیٰ بَارِئِکمْ فَاقْتُلُوا أَنفُسَکمْ ذَٰلِکمْ خَیرٌ لَّکمْ عِندَ بَارِئِکمْ فَتَابَ عَلَیکمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ'''»{{سخ}}  
{{جعبه نقل قول| عنوان =| نقل‌قول = :{{-}}«'''وَإِذْ وَاعَدْنَا مُوسَیٰ أَرْبَعِینَ لَیلَةً ثُمَّ اتَّخَذْتُمُ الْعِجْلَ مِن بَعْدِهِ وَأَنتُمْ ظَالِمُونَ... وَإِذْ قَالَ مُوسَیٰ لِقَوْمِهِ یا قَوْمِ إِنَّکمْ ظَلَمْتُمْ أَنفُسَکم بِاتِّخَاذِکمُ الْعِجْلَ فَتُوبُوا إِلَیٰ بَارِئِکمْ فَاقْتُلُوا أَنفُسَکمْ ذَٰلِکمْ خَیرٌ لَّکمْ عِندَ بَارِئِکمْ فَتَابَ عَلَیکمْ إِنَّهُ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحِیمُ'''»{{سخ}}  
«و آن‌گاه که با موسی چهل شب قرار گذاشتیم آن‌گاه در غیاب وی، شما گوساله را پرستش کردید، در حالی که ستمکار بودید.... و موسی به قوم خود گفت: «ای قوم من، شما با پرستش گوساله، بر خود ستم کردید، پس به درگاه آفریننده خود توبه کنید، و خودتان را بکشید، که این کار نزد آفریدگارتان برای شما بهتر است.» پس خدا توبه شما را پذیرفت، که او توبه‌پذیر مهربان است.»<ref> سوره بقره، آیه ۵۱ -۵۴.</ref>|تاریخ بایگانی| منبع =| تراز = چپ| عرض = ۳۵۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#F0F8FF| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}
«و آن‌گاه که با موسی چهل شب قرار گذاشتیم آن‌گاه در غیاب وی، شما گوساله را پرستش کردید، در حالی که ستمکار بودید.... و موسی به قوم خود گفت: «ای قوم من، شما با پرستش گوساله، بر خود ستم کردید، پس به درگاه آفریننده خود توبه کنید، و خودتان را بکشید، که این کار نزد آفریدگارتان برای شما بهتر است.» پس خدا توبه شما را پذیرفت، که او توبه‌پذیر مهربان است.»<ref> سوره بقره، آیه ۵۱ -۵۴.</ref>|تاریخ بایگانی| منبع =| تراز = چپ| عرض = ۳۵۰px| اندازه خط = ۱۴px|رنگ پس‌زمینه =#F0F8FF| گیومه نقل‌قول =| تراز منبع = چپ}}