پرش به محتوا

رئیسعلی دلواری: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جز (ویرایش شناسه)
جز (تمیزکاری)
خط ۵۰: خط ۵۰:
در کشاکش جنگ جهانی اول، در سال ۱۹۱۵م برابر با ۱۲۹۴ش نیروهای انگلیسی شهر بوشهر را اشغال کرد. علمای بوشهر [[فتوای جهاد]] علیه نیروهای انگلیسی دادند. رئیس‌علی به همراه گروه‌های دیگری از [[تنگستان|تنگستانی‌ها]]، با نیروهای انگلیسی جنگید. حملات آن‌ها، شب‌هنگام و به صورت شبیخون بود و تلفات بسیاری به نیروهای انگلیسی‌ها وارد کرد.
در کشاکش جنگ جهانی اول، در سال ۱۹۱۵م برابر با ۱۲۹۴ش نیروهای انگلیسی شهر بوشهر را اشغال کرد. علمای بوشهر [[فتوای جهاد]] علیه نیروهای انگلیسی دادند. رئیس‌علی به همراه گروه‌های دیگری از [[تنگستان|تنگستانی‌ها]]، با نیروهای انگلیسی جنگید. حملات آن‌ها، شب‌هنگام و به صورت شبیخون بود و تلفات بسیاری به نیروهای انگلیسی‌ها وارد کرد.


رئیس‌علی دلواری در ۱۲ شهریور ۱۲۹۴ش (و به قولی ۱۲۹۷ش)، به‌دست یكی از همراهانش به [[شهادت]] رسید.
رئیس‌علی دلواری در [[۱۲ شهریور]] ۱۲۹۴ش (و به قولی ۱۲۹۷ش)، به‌دست یكی از همراهانش کشته شد.


==زندگی‌نامه==
==زندگی‌نامه==
خط ۶۳: خط ۶۳:


==اشغال جنوب ایران توسط انگلیس==
==اشغال جنوب ایران توسط انگلیس==
شهر بوشهر چند بار توسط انگلیسی‌ها اشغال شده بود<ref>نوذری، تاریخ جنبش‌ها و شورش‌های معاصر ایران، ۱۳۸۵ش، ص۱۶۰.</ref> تا اینکه در کشاکش [[جنگ جهانی اول]]، در سال ۱۹۱۵م برابر با ۱۲۹۴ش<ref>[https://www.ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=86 «قیام رئیسعلی دلواری علیه انگلیس»]</ref> دولت انگلستان دوباره بوشهر را اشغال کرد.<ref>نوذری، تاریخ جنبش‌ها و شورش‌های معاصر ایران، ۱۳۸۵ش، ص۱۸۱.</ref> مردم شهرهای مختلف دست به اعتراض زدند و در برخی شهرها مشغول به جمع آوری کمک برای مردم بوشهر شدند.<ref name=":2" /> علمای بوشهر [[جهاد|فتوای جهاد]] علیه نیروهای انگلیسی دادند و [[آیت‌الله عبدالحسین لاری]] پس از اعلام جهاد طی نامه‌ای به رئیس‌علی و دیگر سران مجاهدان آن‌ها را به نبرد با اشغالگران تشویق کردند.<ref name=":2">نوذری، تاریخ جنبش‌ها و شورش‌های معاصر ایران، ۱۳۸۵ش، ص۱۸۲- ۱۸۳.</ref>
شهر بوشهر چند بار توسط انگلیسی‌ها اشغال شده بود<ref>نوذری، تاریخ جنبش‌ها و شورش‌های معاصر ایران، ۱۳۸۵ش، ص۱۶۰.</ref> در کشاکش [[جنگ جهانی اول]]، در سال ۱۹۱۵م برابر با ۱۲۹۴ش<ref>[https://www.ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=86 «قیام رئیسعلی دلواری علیه انگلیس»]</ref> دولت انگلستان دوباره بوشهر را اشغال کرد.<ref>نوذری، تاریخ جنبش‌ها و شورش‌های معاصر ایران، ۱۳۸۵ش، ص۱۸۱.</ref> مردم شهرهای مختلف دست به اعتراض زدند و در برخی شهرها مشغول به جمع‌آوری کمک برای مردم بوشهر شدند.<ref name=":2" /> علمای بوشهر [[جهاد|فتوای جهاد]] علیه نیروهای انگلیسی دادند. [[آیت‌الله عبدالحسین لاری]] پس از اعلام جهاد طی نامه‌ای به رئیس‌علی و دیگر سران مجاهدان آن‌ها را به نبرد با اشغالگران تشویق کرد.<ref name=":2">نوذری، تاریخ جنبش‌ها و شورش‌های معاصر ایران، ۱۳۸۵ش، ص۱۸۲- ۱۸۳.</ref>


===نبرد با انگلیسی‌ها===
===نبرد با انگلیسی‌ها===
خط ۷۱: خط ۷۱:
انگلیسی‌ها پس از اشغال بوشهر در ۱۲۹۴ش،‌ به روستای «دلوار» نیز حمله کردند. اما پیش از حمله آنان، مردم، روستا را خالی کرده و به کوه‌ها پناه بردند. انگلیسی‌ها نیز به ویران ساختن خانه‌ها و قطع نخل‌ها پرداختند.<ref name=":1">[https://www.ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=86 «قیام رئیسعلی دلواری علیه انگلیس»]</ref>
انگلیسی‌ها پس از اشغال بوشهر در ۱۲۹۴ش،‌ به روستای «دلوار» نیز حمله کردند. اما پیش از حمله آنان، مردم، روستا را خالی کرده و به کوه‌ها پناه بردند. انگلیسی‌ها نیز به ویران ساختن خانه‌ها و قطع نخل‌ها پرداختند.<ref name=":1">[https://www.ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=86 «قیام رئیسعلی دلواری علیه انگلیس»]</ref>


رییس علی به همراه دیگر تنگستانی‌ها، شب‌ها به نیروهای انگلیسی شبیخون می‌زدند و با هر شبیخون تلفات بسیاری به آنان وارد می‌آوردند.<ref>[https://www.ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=86 «قیام رئیسعلی دلواری علیه انگلیس»]</ref> «شیخ حسین خان چاه کوتاهی»  معروف به «سالار اسلام»<ref>مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۷.</ref> و «زائر خضرخان اهرمی» از جمله خان‌هایی بودند که علیه انگلیسی‌ها قیام کردند.<ref>مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۴.</ref>
رییس‌علی به همراه دیگر تنگستانی‌ها، شب‌ها به نیروهای انگلیسی شبیخون می‌زدند و با هر شبیخون تلفات بسیاری به آنان وارد می‌کردند.<ref>[https://www.ir-psri.com/Show.php?Page=ViewArticle&ArticleID=86 «قیام رئیسعلی دلواری علیه انگلیس»]</ref> «شیخ حسین خان چاه کوتاهی»  معروف به «سالار اسلام»<ref>مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۷.</ref> و «زائر خضرخان اهرمی» از جمله خان‌هایی بودند که علیه انگلیسی‌ها قیام کردند.<ref>مدنی، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۴.</ref>


دلواری با [[آلمان|آلمانی‌ها]] ارتباطات و نامه‌نگاری‌هایی داشت، اما محققان معتقدند این ارتباط به معنای اینکه از آن‌ها فرمان بگیرد نبوده بلکه به جهت وجود دشمن واحد بوده است.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/ «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref>
دلواری با [[آلمان|آلمانی‌ها]] ارتباطات و نامه‌نگاری‌هایی داشت، محققان معتقدند این ارتباط به معنای اینکه از آن‌ها فرمان بگیرد نبوده بلکه به جهت وجود دشمن واحد بوده است.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/ «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref>


نبرد با انگلیسی‌ها پس از شهادت رئیس‌علی و تا پایان جنگ جهانی اول ادامه داشت و تلفات و مشکلات بسیاری برای آنان بوجود اورد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/ «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref>
نبرد با انگلیسی‌ها پس از شهادت رئیس‌علی و تا پایان جنگ جهانی اول ادامه داشت و تلفات و مشکلات بسیاری برای آنان بوجود آورد.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/ «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref>


==شهادت==
==شهادت==
[[پرونده:Rais ali delvari1.PNG|بندانگشتی|مزار رئیس‌علی دلواری|پیوند=Special:FilePath/Rais_ali_delvari1.PNG]]
[[پرونده:Rais ali delvari1.PNG|بندانگشتی|مزار رئیس‌علی دلواری|پیوند=Special:FilePath/Rais_ali_delvari1.PNG]]
رئیس‌علی دلواری در تاریخ در ۱۲ شهریور ۱۲۹۴ش (و به قولی ۱۲۹۷ش<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/7-7- «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref>) در جریان یكی از حملات به نیروهای انگلیسی، از پشت سر هدف گلوله یكی از همراهان خود قرار گرفت و به شهادت رسید.<ref name=":1" />
رئیس‌علی دلواری در در ۱۲ شهریور ۱۲۹۴ش (و به قولی ۱۲۹۷ش<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/7-7- «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref>) هنگام حمله به نیروهای انگلیسی، از پشت سر هدف گلوله یكی از همراهانش گرفت و به شهادت رسید.<ref name=":1" />


محققان در این‌که قاتل رئیس‌علی اجیر شده نیروهای انگلیسی بوده و یا اینکه به جهت اختلافات داخلی به این ترور دست زده، شک و تردیدهایی را مطرح کرده‌اند.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/7-7- «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref> جسد رئیس‌علی پس از مدتی توسط مادرش به [[وادی السلام|قبرستان وادی السلام]] در [[نجف اشرف]] برده شد و در آنجه دفن گردید.<ref>هژیریان، «دلواری»، ج۱۸، ص۶۱.</ref> خبر شهادت رئیس‌علی انعکاس وسیعی در شهرهای جنوبی کشور داشت و مجالس مختلف ترحیم برای او برگزار شد.<ref>هژیریان، «دلواری»، ج۱۸، ص۶۱.</ref>
درباره اینکه قاتل رئیس‌علی اجیرشده نیروهای انگلیسی بوده و یا به جهت اختلافات داخلی به این ترور دست زده، شک و تردید شده است.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/989813/7-7- «علما یا آلمانی‌ها؛ کدامیک حامی «رئیسعلی دلواری» علیه انگلیس بودند؟»]</ref> مادر رئیس‌علی پس از مدتی جسدش را به نجف برد و در [[وادی السلام|قبرستان وادی السلام]] دفن کرد.<ref>هژیریان، «دلواری»، ج۱۸، ص۶۱.</ref> خبر شهادت رئیس‌علی انعکاس وسیعی در شهرهای جنوبی کشور داشت و مجالس مختلف ترحیم برای او برگزار شد.<ref>هژیریان، «دلواری»، ج۱۸، ص۶۱.</ref>


محققان معتقدند از شهادت رئیس‌علی، افراد بسیاری برای مبارزه با انگلیس انگیزه‌ گرفتند.<ref>هژیریان، «دلواری»، ج۱۸، ص۶۱.</ref>
محققان معتقدند از شهادت رئیس‌علی، افراد بسیاری برای مبارزه با انگلیس انگیزه‌ گرفتند.<ref>هژیریان، «دلواری»، ج۱۸، ص۶۱.</ref>


==سینما و تلویزیون==
==سینما و تلویزیون==
سریال تلویزیونی دلیران تنگستان به‌کارگردانی همایون شهنواز در سال ۱۳۵۳ش در [[ایران]] تولید شده است.<ref>[https://www.manzoom.ir/title/tt4310826/%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D8%AA%D9%84%D9%88%DB%8C%D8%B2%DB%8C%D9%88%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-1353 «‏دلیران تنگستان»]</ref> این سریال در ۱۴ قسمت در طول دو سال ساخته شد. اولین پخش سریال دلیران تنگستان به اسفندماه سال ۱۳۵۳ش برمی گردد که تا بهار سال بعدش ادامه داشت.<ref>[https://www.farsnews.com/news/13980430000349/1-%87-«روایت ماندگار دلیران؛ از تنگه تا تنگستان»]</ref>
سریال تلویزیونی دلیران تنگستان به‌کارگردانی همایون شهنواز در سال ۱۳۵۳ش در [[ایران]] تولید شده است.<ref>[https://www.manzoom.ir/title/tt4310826 «‏دلیران تنگستان»]</ref> این سریال در ۱۴ قسمت در طول دو سال ساخته شد. اولین پخش سریال دلیران تنگستان به اسفندماه سال ۱۳۵۳ش برمی گردد که تا بهار سال بعدش ادامه داشت.<ref>[https://www.farsnews.com/news/13980430000349/1-%87-«روایت ماندگار دلیران؛ از تنگه تا تنگستان»]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
==منابع==
==منابع==
* [https://www.manzoom.ir/title/tt4310826/-1353 ‏«دلیران تنگستان»، سایت منظوم،‌ تاریخ بازدید: ۱۹بهمن ۱۳۹۸ش.]
* [https://www.manzoom.ir/title/tt4310826/-1353 ‏«دلیران تنگستان»، سایت منظوم،‌ تاریخ بازدید: ۱۹بهمن ۱۳۹۸ش.]
خط ۱۰۰: خط ۹۹:
* مدنی، جلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۹۱ش.
* مدنی، جلال‌الدین، تاریخ سیاسی معاصر ایران، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۹۱ش.
* نوذری، عزت الله، تاریخ جنبش‌ها و شورش‌های معاصر ایران، شیراز، نوید شیراز، ۱۳۸۵ش.
* نوذری، عزت الله، تاریخ جنبش‌ها و شورش‌های معاصر ایران، شیراز، نوید شیراز، ۱۳۸۵ش.
* هژیریان، حسین، «دلواری»، دانشنامه جهان اسلام،  ج۱۸، تهران، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، ۱۳۹۲ش.
* هژیریان، حسین، «[https://rch.ac.ir/article/Details/11485 دلواری]»، دانشنامه جهان اسلام،  ج۱۸، تهران، بنیاد دایره‌المعارف اسلامی، ۱۳۹۲ش.
 
{{جنبش مشروطه}}
{{جنبش مشروطه}}