ایقاعات: تفاوت میان نسخه‌ها

==مفهوم شناسی==

ایقاعات؛ جمع ایقاع و در اصطلاح فقهی، مقابل [[عقود شرعی|عقد]] و نوعی صیغه شرعی است که یک طرفه است؛ یعنی فقط با الفاظ [[ایجاب]] حاصل می شود و احتیاجی به الفاظ [[قبول]] ندارد<ref> مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۷۸ش، ج۵، ص۷۱؛ مطهری، اصول فقه، فقه، ۱۳۹۴ش، ص۱۲۱.</ref>؛ مثلا در [[ابراء]] که یکی از ایقاعات است، صرف اینکه طلبکار از حق خودش نسبت به بدهکار گذشت کند، موجب سقوط تعهدات و برائت ذمه بدهکار می شود و نیازی به «قبول» بدهکار برای مترتب شدن اثر، نیست؛<ref> ذهنی تهرانی، عناوین الاحکام، ۱۳۷۳ش، ج۲، ص۱۰۷.</ref> بر خلاف [[عقود شرعی|عقد]] که  قراردادی دو طرفه و نیازمند ایجاب و قبول طرفین است.<ref> مؤسسه دایرة المعارف فقه شیعه، فرهنگ فقه فارسی، ۱۳۸۷ش، ج۴، ص۶۰.</ref> بنا به گفته برخی فقها، ایقاع به معنای رفع و ازاله چیزی است؛ مثلا در [[طلاق]] که نوعی ایقاع است، زوجیت رفع می شود و یا در «ابراء»، طلبکار از دِین خودش صرف نظر کرده و از ذمه بدهکار رفع اشتغال می کند. <ref>خویی، مصباح الفقاهه، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۲۷۰.</ref> ایقاع در لغت به معنای افکندن و در انداختن است.<ref> معین، فرهنگ فارسی، ۱۳۷۱ش، ج۱، ص۴۱۸.</ref>