فاطمه دختر امام علی(ع): تفاوت میان نسخه‌ها

'''فاطمه بنت علی بن ابی طالب،'''<small>(۱۱۷ ق- ۷۳۵ م)</small> از راویان [[حدیث]]، [[اسیران کربلا|اسیران]] و گزارشگران [[واقعه کربلا]] است. فاطمه در [[کربلا]] حضور داشت و پس از شهادت [[امام حسین(ع)]] به همراه دیگر بازماندگان کاروان امام(ع) به [[اسارت در شام|اسارت]] درآمدند و به [[کوفه‌]] و از آنجا به [[شام]] برده شدند. [[ابومخنف]] برخی حوادث واقعه کربلا را از وی نقل کرده است.

وی با [[محمد بن ابی سعید بن عقیل بن ابی طالب|محمد بن ابی سعید بن عقیل]] یا [[ازدواج]] کرد. و حمیده را برای او به دنیا آورد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۴۲، ص۹۴.</ref> سپس به ازدواج سعید بن اسود بن ابی البحتری در آمد و سعید از وی برزه و خالد را صاحب شد. پس از او به عقد منذر بن عبیدة بن زبیر درآمد و از او عثمان و کَبره متولد شدند.<ref> ابن سعد، الطبقات، ج۸، ص۳۴۰؛ هاشمی بغدادی، المحبر، ص۵۶-۵۷؛ نک: ابن حزم، جمهرة انساب العرب، ص۱۲۵.</ref> فاطمه پس از منذر نیز زنده بود و سرانجام در سال ۱۱۷ق درگذشت.<ref>طبری، تاریخ، ج۷، ص۱۰۷؛ ذهبی، تاریخ الاسلام، ج۷، ص۳۱۳.</ref><ref>کحاله، اعلام النساء، ج۴، ص۸۱.</ref>

فاطمه، از [[امام علی(ع)|پدرش]]<ref>طبری، تاریخ، ج۱۱، ص۶۶۷؛ ابن سعد، الطبقات، ج۸، ص۳۴۰؛ عاملی، وسائل الشیعه، ج۲۳، ص۱۱.</ref>، [[اسماء بنت عمیس]]، [[محمد بن حنفیه]]، [[امامه بنت ابی العاص|امامه بنت ابی العاص بن ربیع]]<ref> کلینی، کافی، ج۶، ص۳۷۰، عاملی، وسائل الشیعه، ج۲۵، ص۲۰۱؛ مجلسی، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref>،‌ام الحسن دختر علی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ج۵، ص۲۹.</ref> و [[امام حسن(ع)]] [[روایت]] کرده است. حارث بن کعب کوفی، عبدالرحمن بن ابی نعیم بجلی، عبیدالله بن بشیر جعفی<ref> نوری، مستدرک الوسائل، ج۳، ص۲۰۷؛ کلینی، ص۲۰۷، ج۱۴، ص۲۴۹.</ref>، موسی جهنی<ref> ابن عبدالبر، استیعاب، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۳۷، ص۲۶۳.</ref>، عیسی بن عثمان<ref>ابن سعد، الطبقات، ص۳۴۱</ref>، [[ابوبصیر]]<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۴۱، ص۱۵۹؛ عاملی، وسائل الشیعه، ج۲۵، ص۲۰۱.</ref> و... از او روایت کرده‌اند. روایات منقول از وی بیشتر در زمینه‌های اعتقادی<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارلانوار، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref>، فقهی<ref> نوری، مستدرک الوسائل، ج۳، ص۲۰۷، ج۱۴، ص۲۴۹.</ref> و اخلاقی<ref> مجلسی، بحارالانوار، ج۴۱، ص۱۵۹.</ref> است.

وی [[حدیث رد الشمس]]<ref> مقریزی، امتاع الاسماع، ج۵، ص۲۹؛ عاملی، اثبات الهداة، ج۱، ص۴۱۴؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۴۱، ص۱۷۷.</ref> و [[حدیث منزلت|منزلت]]<ref> ابن عبدالبر، استیعاب، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸؛ ابن عبدالبر، الاستیعاب، ج۳، ص۱۰۹۷-۱۰۹۸؛ عاملی، اثبات الهداة، ج۳، ۲۳۹؛ جزری، اسنی المطالب، ص۱۶۱؛ مجلسی، بحارالانوار، ج۳۷، ص۲۶۳، ۲۶۸.</ref> را از [[اسماء بنت عمیس]] نقل کرده است. نسائی و ابن ماجه از وی حدیث نقل کرده‌اند.

هنگامی که کاروان اسیران کربلا به مدینه رسید. فاطمه دختر علی به خواهرش زینب گفت: این مرد شامی<small>(نعمان بن بشیر)</small> در همراهی ما نیک رفتار بود، می‌خواهی چیزی به او بدهیم؟ زینب گفت: «به خدا چیزی نداریم به او بدهیم مگر زیورهایمان.» سپس آن دو دستبند و ساق بند خویش را نزد نعمان فرستادند و از او عذرخواهی کردند. اما نعمان آنها را نپذیرفت و گفت:

* ابن اثیر، علی بن محمد، أسدالغابة فی معرفة الصحابة، بیروت، دارالفکر، ۱۴۰۹ق/۱۹۸۹م.

* ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، تحقیق: علی محمد البجاوی، بیروت، دارالجیل، ۱۴۱۲ق/۱۹۹۲م.

* جزری، محمد بن محمد، أسنی المطالب(مناقب الاسد الغالب ممزق الکتائب و مظهر العجائب)، دارالکتب العلمیة، بیروت، ۱۴۲۶ ق

* ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام و وفیات المشاهیر و الأعلام، تحقیق: عمر عبد السلام تدمری، بیروت، دارالکتاب العربی، ۱۴۱۳ق/۱۹۹۳م.

* مقریزی، أحمد بن علی، إمتاع الأسماع بما للنبی من الأحوال و الأموال و الحفدة و المتاع، تحقیق: محمد عبدالحمید النمیسی، بیروت، دارالکتب العلمیة، ۱۴۲۰ق/۱۹۹۹م.

* هاشمی بغدادی، محمد بن حبیب، کتاب المحبر، تحقیق ایلزة لیختن شتیتر، بیروت،‌دار لآفاق الجدیدة، بی‌تا.

* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، دارالکتب الإسلامیة تهران، ۱۳۶۵ش.

* عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعة، مؤسسه آل البیت علیهمالسلام قم، ۱۴۰۹ق.

نوری، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت علیهم السلام قم، ۱۴۰۸ ق.