کفاره جمع: تفاوت میان نسخه‌ها

'''کَفّاره جمع''' به آزادکردن یک برده، گرفتن شصت [[روزه]] و اطعام به شصت فقیر با هم اشاره دارد که بر اثرِ شکستن روزه با [[حرام]] و یا [[قتل عمد]] واجب می‌شود. البته برخی از فقیهان انجام کفاره جمع در افطار روزه با حرام را مطابق [[احتیاط]] می‌دانند.

کفاره جمع انجام چند [[کفاره]] با هم است که به علت انجام برخی از کارهای [[حرام]]، [[واجب]] می‌شود و عبارت است از آزادکردن یک برده، گرفتن شصت روز [[روزه]] و غذا دادن به شصت فقیر.<ref> شهید اول، غایة المراد، ۱۴۱۴ق، ج‌۳، ص۴۵۹؛ آبی، کشف الرموز، ۱۴۱۷ق، ج‌۲، ص۲۵۹؛ شهید اول، اللمعة الدمشقیة، ۱۴۱۰ق، ص۸۵.‌</ref> [[کفاره]] جریمه مالی و بدنی‌ای است که در ازای ارتکاب برخی [[گناهان]] باید انجام داد.<ref> مشکینی، مصطلحات‌الفقه، ۱۴۱۹ق، ص۴۳۸.</ref>

به فتوای برخی از فقیهان افطار روزه با کار حرامی مثل خوردن [[نجاست]]، [[زنا]] و [[استمنا]] سبب وجوب کفاره جمع می‌شود؛<ref>شیخ بهایی، جامع عباسی، ۱۴۲۹ق، ص۴۶۲؛ بحرانی، سداد العباد، ۱۴۲۱ق، ص۲۲۹؛ علامه حلی، إرشاد الأذهان، ۱۴۱۰ق، ج‌۲، ص۹۷؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج‌۱، ص۹۳۱.</ref> خواه آنچه [[حرام]] است در اصل حرمت داشته باشد و یا به سببی مانند [[غصب]] نمودن، [[نجس]] شدن و یا خوردن غذای مضر، حرام باشد.<ref> فقعانی، مسائل ابن طی، بی‌تا، ص۱۷۸؛ شهید ثانی، حاشیة المختصر النافع، ۱۴۲۲ق، ص۶۱؛ امام خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج‌۱، ص۹۳۰–۹۳۱.</ref> بر پایه روایتی که [[امام رضا(ع)]] نقل شده، خوردن روزه با حرام مستحق کفاره جمع است.<ref>شیخ صدوق، من لایحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۳۷۸.</ref>  

 

بنابر فتوای برخی [[مراجع تقلید]]، کفاره جمع برای افطار با حرام مختص به روزه [[رمضان]] نیست و سایر روزه‌های [[واجب]] را نیز شامل می‌شود.<ref> فقعانی، مسائل ابن طی، بی‌تا، ص۱۷۸.</ref> عده‌ای نیز فرو بردن اخلاط سر و سینه را نیز به این حکم پیوند داده‌اند.<ref>مجلسی، لوامع صاحبقرانی، ۱۴۱۴ق، ج‌۳، ص۲۴۸؛ شهید ثانی، حاشیة الإرشاد، ۱۴۱۴ق، ج‌۱، ص۳۰۹.‌</ref> همچنین فرو بردن آب دهان که خون در آن باشد، بر اساس [[فتوا|فتوای]] برخی، موجب کفاره جمع خواهد شد<ref>کرمانشاهی، مقامع الفضل، ۱۴۲۱ق، ج‌۲، ص۲۴۹.</ref> و یا باید بنا به احتیاط واجب، کفاره سه‌گانه را ادا نمود.<ref> امام خمینی، توضیح المسائل، ۱۴۲۶ق، ص۳۴۹.</ref>

برخی معتقدند که انجام کفاره جمع، در صورتی واجب است که فرد، خودش دست به قتل زده باشد و اگر سبب با واسطه در قتل بوده و یا به آن امر کرده، کفاره‌ای بر او واجب نیست.<ref>فخرالمحققین، إیضاح الفوائد، ۱۳۸۷ق، ج‌۴، ص۷۵۱؛ مجلسی، حدود و قصاص و دیات، تهران، ص۱۶۰.</ref>  

کفاره قتل، در قتل [[مسلمان]] خواه زن یا مرد، آزاد یا برده، عاقل یا دیوانه و بالغ و کودک، [[واجب]] است.<ref> آبی، کشف الرموز، ۱۴۱۷ق، ج‌۲، ص۶۸۱؛ مجلسی، حدود و قصاص و دیات، تهران، ص۱۶۰.</ref> این حکم شامل جنینی که روح بدان دمیده نیز می‌شود.<ref> حائری، الشرح الصغیر، ۱۴۰۹ق، ج‌۳، ص۵۲۰.</ref>

در وجوب کفاره جمع بر دیوانه و یا طفلی که دست به قتل بزند؛ اختلاف است؛ برخی نوشته‌اند که اکثراً بر این اعتقادند که باید از اموال آنها هزینه اطعام و آزاد کردن برده برداشت شده و روزه را خود فرد بعد از بهبودی و [[بلوغ]] بگیرد.<ref>مجلسی، حدود و قصاص و دیات، ص۱۶۱.‌</ref>  

* در شصت روز روزه حداقل سی و یک روز آن باید پی‌درپی باشد.<ref>امام خمینی، تحریرالوسیلة، ۱۴۰۹ق، ج‌۱، ص۳۰۲.‌</ref>