پرش به محتوا

ذوی القربی: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳۰ نوامبر ۲۰۲۰
جز
افزایش بخش
جز (افزایش مطلب)
جز (افزایش بخش)
خط ۵: خط ۵:
ذوی‌القربی به معنای خویشاوندان نزدیک است. واژه القربی در قرآن معمولا به همراه کلمه ذی،<ref>سوره بقره آیه ۸۳.</ref> ذوی<ref> سوره بقره آیه ۱۷۷.</ref> اولی<ref>سوره توبه آیه۱۱۳.</ref> و در آیه «قُلْ لا أَسْئَلُکمْ عَلَیهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی»<ref>سوره شوری، آیه۲۳.</ref> بدون اضافه‌ای آمده است. زمخشری منظور القربی در این آیه را اهل القربی دانسته است.<ref>زمخشری الکشاف، ج۳، ص۸۱.</ref>
ذوی‌القربی به معنای خویشاوندان نزدیک است. واژه القربی در قرآن معمولا به همراه کلمه ذی،<ref>سوره بقره آیه ۸۳.</ref> ذوی<ref> سوره بقره آیه ۱۷۷.</ref> اولی<ref>سوره توبه آیه۱۱۳.</ref> و در آیه «قُلْ لا أَسْئَلُکمْ عَلَیهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبی»<ref>سوره شوری، آیه۲۳.</ref> بدون اضافه‌ای آمده است. زمخشری منظور القربی در این آیه را اهل القربی دانسته است.<ref>زمخشری الکشاف، ج۳، ص۸۱.</ref>


القربی در قرآن بیشتر به معنای خویشان و نزدیکان هر فردی از مسلمانان به کار رفته است. قرابت و قُربی در لغت هم به معنای نزدیکی و خویشاوندی است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه «قرب»؛ راغب، المفردات فی غریب القرآن، ۱۴۱۲ق، ص۶۶۳؛ ابن فارس، مقاییس اللغة، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۸۰.</ref> بنا بر احادیث، القربی در [[آیه مودت|مودت]]، [[آیه خمس]]<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۹، ص۵۰۹-۵۲۰.</ref> و [[آیه فیء]] به امامان معصوم تفسیر شده است.
القربی در قرآن بیشتر به معنای خویشان و نزدیکان هر فردی از مسلمانان به کار رفته است. قرابت و قُربی در لغت هم به معنای نزدیکی و خویشاوندی است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه «قرب»؛ راغب، المفردات فی غریب القرآن، ۱۴۱۲ق، ص۶۶۳؛ ابن فارس، مقاییس اللغة، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۸۰.</ref> بنا بر احادیث، القربی در [[آیه مودت|مودت]]، [[آیه خمس]]<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۹، ص۵۰۹-۵۲۰.</ref> و [[آیه فیء]]<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۵۰۴.</ref> به امامان معصوم تفسیر شده است.  
 
فقهیان شیعه سهم ذوی‌القربی از مصارف شش‌گانه خمس را که در آیه خمس آمده متعلق به امام دانسته<ref> سید مرتضی، رسائل شریف مرتضی، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۲۲۶.</ref> و از آن در کنار سهم خدا و سهم پیامبر به عنوان [[سهم امام]] یاد می کنند. همچنین گاهی از سهم امام با عنوان سهم ذوی القربی هم یاد می‌شود.<ref> نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۸۴؛ ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۸۰.</ref>
 


==مصداق‌شناسی==
==مصداق‌شناسی==
خط ۱۵: خط ۱۲:


البته برخی از اهل سنت خویشاوندان نسبی پیامبر(ص) ([[قریش]])،<ref>ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۵۶؛ زمخشری، تفسیر الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۶۸؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۸، ص۱۲.</ref> و خویشاوندان او در [[مدینه]] و انصار {{یادداشت|انصار از ناحیه سلمی بنت زید النجار (مادر [[عبدالمطلب]]) و نیز از جانب [[آمنه بنت وهب]]، با پیامبر(ص) فامیل بودند.}} را مصداق ذوی القربی معرفی کرده‌اند.
البته برخی از اهل سنت خویشاوندان نسبی پیامبر(ص) ([[قریش]])،<ref>ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۵۶؛ زمخشری، تفسیر الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۳، ص۴۶۸؛ قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۳۶۴ش، ج۸، ص۱۲.</ref> و خویشاوندان او در [[مدینه]] و انصار {{یادداشت|انصار از ناحیه سلمی بنت زید النجار (مادر [[عبدالمطلب]]) و نیز از جانب [[آمنه بنت وهب]]، با پیامبر(ص) فامیل بودند.}} را مصداق ذوی القربی معرفی کرده‌اند.
== احکام فقهی==
*سهم ذوی‌القربی در خمس: فقهیان شیعه سهم ذوی‌القربی از مصارف شش‌گانه خمس را که در آیه خمس آمده متعلق به امام معصوم دانسته<ref> سید مرتضی، رسائل شریف مرتضی، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۲۲۶.</ref> و از آن در کنار سهم خدا و سهم پیامبر به عنوان [[سهم امام]] یاد می کنند. همچنین گاهی از سهم امام با عنوان سهم ذوی القربی هم یاد می‌شود.<ref> نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۶، ص۸۴؛ ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۸۰.</ref>
* سهم ذوی‌القربی در فیء: ذوی‌القربی از مصارف شش‌گانه فیء(غنائمی که بدون دردسر و جنگ به دست [[مسلمانان]] می‌افتد) هستند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۵۰۲.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
خط ۸۰: خط ۸۱:
[[id:Dzawi al-Qurba]]
[[id:Dzawi al-Qurba]]


[[Category:اهل بیت]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:اهل بیت]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:اهل بیت]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:اهل بیت]]
[[Category:اهل بیت]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]
[[Category:مقاله‌های با درجه اهمیت الف]]