پرش به محتوا

آیه عده طلاق: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۷۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۷ ژانویهٔ ۲۰۱۹
جز
←‏محتوا: ویرایش شکلی
جز (←‏محتوا: ویرایش شکلی)
خط ۴۰: خط ۴۰:
نخستین آیه [[سوره طلاق]]، [[پیامبر اسلام(ص)]] را به عنوان پیشوای امت اسلام، مورد خطاب قرار داده و احکام پنج‌گانه‌ای را در زمینه [[طلاق]]، [[تشریع]] کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۰.</ref>  
نخستین آیه [[سوره طلاق]]، [[پیامبر اسلام(ص)]] را به عنوان پیشوای امت اسلام، مورد خطاب قرار داده و احکام پنج‌گانه‌ای را در زمینه [[طلاق]]، [[تشریع]] کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۶؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۰.</ref>  
=== احکام پنج‌گانه طلاق ===
=== احکام پنج‌گانه طلاق ===
* طلاق باید با آغاز عده همراه و در حال پاکی زن از عادات ماهانه صورت گیرد و طبق آیه ۲۲۸ [[سوره بقره]] مدت زمان عده طلاق باید سه بار پاک شدن (ثَلاثَةَ قُرُوءٍ) زن از عادات ماهانه باشد. بر این اساس اگر طلاق در حال حیض واقع شود، صحیح نخواهد بود.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۰.</ref> در [[روایات|روایاتی]] متعددی از پیامبر اسلام(ص) و [[اهل بیت(ع)]] آمده است هرگاه کسی همسرش را در عادات ماهانه طلاق دهد نباید به آن طلاق اعتنا کند و اگر قصد دادن طلاق داشت باید تا پاک شدن همسرش صبر کند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۲، ص۱۰۸.</ref>
* طلاق باید با آغاز عده همراه و در حال پاکی زن از [[عادت ماهانه]] صورت گیرد و طبق آیه ۲۲۸ [[سوره بقره]] مدت زمان عده طلاق باید سه بار پاک شدن (ثَلاثَةَ قُرُوءٍ) زن از عادات ماهانه باشد. بر این اساس اگر طلاق در حال [[حیض]] واقع شود، صحیح نخواهد بود.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۰.</ref> در [[روایات|روایاتی]] متعددی از پیامبر اسلام(ص) و [[اهل بیت(ع)]] آمده است هرگاه کسی همسرش را در عادات ماهانه [[طلاق]] دهد نباید به آن طلاق اعتنا کند و اگر قصد دادن طلاق داشت باید تا پاک شدن همسرش صبر کند.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۲۲، ص۱۰۸.</ref> برخی عدم همبستر شدن با زن در زمان پاکی قبل از اجرای صیغه طلاق را نیز شرط دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۶.</ref>
* نگه داشتن حساب عده (وَ أَحْصُوا الْعِدَّةَ) دومین حکم آیه است. بر این اساس زمانی که زن سه بار روزهای پاکی خود را به پایان رساند و وارد عادات ماهیانه سوم شد، عده او به پایان یافته است. تاکید قرآن بر نگه داشتن حساب زمان عده را به دو دلیل عدم ضرر و زیان زن در امکان [[ازدواج]] مجدد و حفظ حریم ازدواچ اول (عدم انعقاد نطفه) دانسته‌اند و مخاطب نیز مردان هستند چراکه مسئله پرداخت [[نفقه]] و تأمین مسکن زنان و همچنین حق رجوع برای مردان است.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۱.</ref>
* نگه داشتن حساب عده (وَ أَحْصُوا الْعِدَّةَ) دومین حکم آیه است. بر این اساس زمانی که زن سه بار روزهای پاکی خود را به پایان رساند و وارد عادات ماهیانه سوم شد، عده او به پایان یافته است. تاکید [[قرآن]] بر نگه داشتن حساب زمان عده را به دو دلیل عدم ضرر و زیان زن در امکان [[ازدواج]] مجدد و حفظ حریم ازدواچ اول (عدم انعقاد نطفه) دانسته‌اند و مخاطب نیز مردان هستند چراکه مسئله پرداخت [[نفقه]] و تأمین مسکن زنان و همچنین حق رجوع برای مردان است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۷؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۱.</ref>
* عدم اخراج زنان از خانه شوهر در زمان عده و عدم خروج زنان از خانه شوهر، (لا تُخْرِجُوهُنَّ مِنْ بُيُوتِهِنَّ وَ لا يَخْرُجْنَ) سومین و چهارمین حکمی است که در این [[آیه]] به آن اشاره شده است. حکمت این حکم را حفظ احترام زن و ایجاد زمینه‌ای برای بازگشت شوهر از طلاق و تحکیم پیوند زناشویی دانسته‌اند؛<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۲.</ref> مطلبی که در روایات نیز به آن اشاره شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۹۲.</ref>
* عدم اخراج زنان از خانه شوهر در زمان عده و عدم خروج زنان از خانه شوهر، (لا تُخْرِجُوهُنَّ مِنْ بُيُوتِهِنَّ وَ لا يَخْرُجْنَ) سومین و چهارمین حکمی است که در این [[آیه]] به آن اشاره شده است. حکمت این حکم را حفظ احترام زن و ایجاد زمینه‌ای برای بازگشت شوهر از طلاق و تحکیم پیوند زناشویی دانسته‌اند؛<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۴، ص۲۲۲.</ref> مطلبی که در روایات نیز به آن اشاره شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۶، ص۹۲.</ref>
* اخراج زن از خانه در دوران عده به دلیل انجام کارهای زشت مانند ناسازگاری، بدخلقی، بدزبانی و عمل منافی عفت، پنجمین حکم آیه است. (إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ) در روایات به مصادیق کار زشت اشاره شده است.<ref>حویزی، نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۵۰.</ref>
* اخراج زن از خانه در دوران عده به دلیل انجام کارهای زشت مانند ناسازگاری، بدخلقی، بدزبانی و عمل منافی عفت، پنجمین حکم آیه است. (إِلَّا أَنْ يَأْتِينَ بِفاحِشَةٍ مُبَيِّنَةٍ) در روایات به مصادیق کار زشت اشاره شده است.<ref>حویزی، نورالثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۵۰.</ref>
خط ۴۷: خط ۴۷:
===معنای عده===
===معنای عده===
مدت زمان معینی که زن پس از جدایی از شوهر یا کسی که به اشتباه با او آمیزش کرده در حالت انتظار به سر می‌برد و تا پایان آن مدت حق اختیار همسر دیگری و در صورت وطی به شبهه حق همبستری با شوهر خود را ندارد<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۱۱.</ref>
مدت زمان معینی که زن پس از جدایی از شوهر یا کسی که به اشتباه با او آمیزش کرده در حالت انتظار به سر می‌برد و تا پایان آن مدت حق اختیار همسر دیگری و در صورت وطی به شبهه حق همبستری با شوهر خود را ندارد<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۳۲، ص۲۱۱.</ref>
===مفاهیم فقهی استخراج شده از آیه===
عبارت یا أَیهَا النَّبِی در ابتدای آیه دلالت دارد بر تقدم آن حضرت و [[پیامبر(ص)]] را در حکم تمام مخاطب‌ها قرار داده مثل اینکه به رئیس قوم می‌گویند یا فلان افعلوا کذا یعنی ای فلانی این چنین کنید.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۶.</ref> و منظور از فَطَلِّقُوهُنَّ لِعِدَّتِهِنَّ این است که پس از پاک شدن از [[عادت ماهانه|عادت ماهانه‌ای]] که با او همبستر نشده‌اند، آنها را طلاق دهید، و [[طلاق]] در عده همین است، زیرا این پاکی از عده زن محسوب می‌شود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۶.</ref> و شمردن عده طلاق بعد از حیض حساب می‌شود و شمارش حیض از عبارت ‌وَأَحْصُوا الْعِدَّةَ به‌دست می‌آید، و شمارش به خاطر این است که در این زمان مخارج و مسکن بر عهده شوهر است و شوهر حق برگشتن به زن را دارد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۴۵۷.</ref>


==جستار‌های وابسته==
==جستار‌های وابسته==
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۷۲

ویرایش