پرش به محتوا

زکات: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴۶ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ سپتامبر ۲۰۱۵
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>Salvand
جزبدون خلاصۀ ویرایش
imported>Salvand
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵: خط ۵:


==معنای لغوی و اصطلاحی==
==معنای لغوی و اصطلاحی==
زکات از ریشه لغوی «ز ک و» دلالت بر رشد و نمو و زیاد شدن دارد.<ref> معجم مقاییس اللغة، ابن فارس، ج ۳، ص۱۶ ـ ۱۷ </ref> [[خلیل بن احمد]] درباره معنای لغوی زکات می‌گوید: زکات مال به معنای پاک کردن آن است و جمله «زکا الزرع یزکو زکاء» به معنای رشد کردن کشتزار و محصولات می‌باشد.<ref> کتاب العین، ج ۵، ص۳۹۴ </ref> [[راغب اصفهانی]] اصل زکات را به معنای رشدی که از برکت خداوند به دست آمده می‌داند.<ref> المفردات، ماده «زکو». </ref> و [[علامه طباطبایی]] معنای لغوی زکات را تطهیر می‌داند.<ref> المیزان، ج ۱۵، ص۹ ؛ ترجمه المیزان، ج ۱۵، ص۱۲ </ref>
زکات از ریشه لغوی «ز ک و» دلالت بر رشد و نمو و زیاد شدن دارد.<ref> ابن فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۳، ص۱۶ ـ ۱۷ </ref> [[خلیل بن احمد]] درباره معنای لغوی زکات می‌گوید: زکات مال به معنای پاک کردن آن است و جمله «زکا الزرع یزکو زکاء» به معنای رشد کردن کشتزار و محصولات می‌باشد.<ref> فراهیدی، کتاب العین، ج۵، ص۳۹۴ </ref> [[راغب اصفهانی]] اصل زکات را به معنای رشدی که از برکت خداوند به دست آمده می‌داند.<ref> المفردات، ماده «زکو». </ref> و [[علامه طباطبایی]] معنای لغوی زکات را تطهیر می‌داند.<ref> طباطبایی، المیزان، ج ۱۵، ص۹؛ ترجمه المیزان، ج ۱۵، ص۱۲ </ref>


زکات در اصطلاح شرعی ـ به عنوان یکی از [[فروع دین]] ـ  پرداخت اندازه معینی از برخی اموال است که به حد نصابی خاص رسیده باشد و علت اینکه این واجب، زکات نامیده شده، امید به برکت یافتن مال، یا برای پاکیزه کردن نفس انسان است.<ref> تبیین اللغات لتبیان الایات، محمد قریب، ج ۱، باب زکوة </ref>
زکات در اصطلاح شرعی ـ به عنوان یکی از [[فروع دین]] ـ  پرداخت اندازه معینی از برخی اموال است که به حد نصابی خاص رسیده باشد و علت اینکه این واجب، زکات نامیده شده، امید به برکت یافتن مال، یا برای پاکیزه کردن نفس انسان است.<ref> تبیین اللغات لتبیان الایات، محمد قریب، ج ۱، باب زکوة </ref>
خط ۹۸: خط ۹۸:


==وجوب زکات==
==وجوب زکات==
وجوب زکات از [[ضروری دین|ضروریات دین]] اسلام و مورد اتفاق همه مسلمانان است و انکار [[وجوب]] آن موجب [[ارتداد]] خواهد شد. <ref>جواهر الکلام ج۱۵، ص۱۵</ref> زکات از [[عبادات]] به شمار می‌رود، از این رو، نیت (قصد قربت) در آن شرط است.<ref>جواهر الکلام ج۱۵، ص۴۷۱</ref>
وجوب زکات از [[ضروری دین|ضروریات دین]] اسلام و مورد اتفاق همه مسلمانان است و انکار [[وجوب]] آن موجب [[ارتداد]] خواهد شد. <ref>نجفی، جواهر الکلام ج۱۵، ص۱۵</ref> زکات از [[عبادات]] به شمار می‌رود، از این رو، نیت (قصد قربت) در آن شرط است.<ref>نجفی، جواهر الکلام ج۱۵، ص۴۷۱</ref>


از آیات مختلف [[قرآن]] از جمله آیه ۱۵۶ [[سوره اعراف]]، ۳ [[سوره نمل]]، ۴ [[سوره لقمان]]، و آیه ۷ [[سوره فصلت]] که همه از [[سوره های مکی و مدنی|سوره‌های مکّی]] هستند، چنین استفاده می‌شود که: حکم وجوب زکات در [[مکه]] نازل شده است، و مسلمانان موظف به انجام این وظیفه اسلامی بودند ولی هنگامی که [[پیامبر(ص)]] به [[مدینه]] مهاجرت کرد و پایه حکومت اسلامی را گذارد از طرف خداوند مأموریت یافت که زکات را شخصاً از مردم بگیرد - نه این که خودشان به میل و نظر خود، در مصارف آن صرف کنند -. آیه شریفه «خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً...» در این هنگام نازل شد. مشهور این است که نزول این آیه در سال دوم [[هجرت]] بود و سپس مصارف زکات به طور دقیق در آیه ۶۰ [[سوره توبه]] بیان گردیده است. <ref> تفسیر نمونه، ج۸ ص۱۹ </ref>
از آیات مختلف [[قرآن]] از جمله آیه ۱۵۶ [[سوره اعراف]]، ۳ [[سوره نمل]]، ۴ [[سوره لقمان]]، و آیه ۷ [[سوره فصلت]] که همه از [[سوره های مکی و مدنی|سوره‌های مکّی]] هستند، چنین استفاده می‌شود که: حکم وجوب زکات در [[مکه]] نازل شده است، و مسلمانان موظف به انجام این وظیفه اسلامی بودند ولی هنگامی که [[پیامبر(ص)]] به [[مدینه]] مهاجرت کرد و پایه حکومت اسلامی را گذارد از طرف خداوند مأموریت یافت که زکات را شخصاً از مردم بگیرد - نه این که خودشان به میل و نظر خود، در مصارف آن صرف کنند -. آیه شریفه «خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَةً...» در این هنگام نازل شد. مشهور این است که نزول این آیه در سال دوم [[هجرت]] بود و سپس مصارف زکات به طور دقیق در آیه ۶۰ [[سوره توبه]] بیان گردیده است. <ref> تفسیر نمونه، ج۸ ص۱۹ </ref>
خط ۱۰۵: خط ۱۰۵:
زکات علاوه بر دین [[اسلام]] در ادیان پیشین نیز بوده است؛ یعنی زکات به همراه [[نماز]] از مشترکات همه ادیان آسمانی است و آیات بسیاری در قرآن کریم گواه این مدعاست.<ref> سوره مریم (۱۹) آیه ۳۱ ؛ سوره بقره (۲) آیه ۴۳ ؛ سوره بینه (۹۸) آیه ۵ </ref>
زکات علاوه بر دین [[اسلام]] در ادیان پیشین نیز بوده است؛ یعنی زکات به همراه [[نماز]] از مشترکات همه ادیان آسمانی است و آیات بسیاری در قرآن کریم گواه این مدعاست.<ref> سوره مریم (۱۹) آیه ۳۱ ؛ سوره بقره (۲) آیه ۴۳ ؛ سوره بینه (۹۸) آیه ۵ </ref>


با بررسی آیات و [[حدیث|روایات]] در می‌یابیم که زکات در اسلام همانند زکات در دیگر ادیان الهی نیست که صرفا مبتنی بر یک نوع وصیت و سفارش اخلاقی باشد؛ بلکه واجبی الهی است و بی‌اعتنایی به آن فسق بوده و منکر وجوب آن، [[کافر]] می‌باشد.<ref> زکات، محسن قرائتی، ص۱۹ ـ ۲۲ </ref>
با بررسی آیات و [[حدیث|روایات]] در می‌یابیم که زکات در اسلام همانند زکات در دیگر ادیان الهی نیست که صرفا مبتنی بر یک نوع وصیت و سفارش اخلاقی باشد؛ بلکه واجبی الهی است و بی‌اعتنایی به آن فسق بوده و منکر وجوب آن، [[کافر]] می‌باشد.<ref> قرائتی، زکات، ص۱۹ ـ ۲۲ </ref>


==موارد زکات==
==موارد زکات==
خط ۱۷۷: خط ۱۷۷:


== منابع ==
== منابع ==
<div class="reflist4" style="height: 220px; overflow: auto; padding: 3px" >
{{منابع}}
{{ستون-شروع|2}}
* قرآن کریم.
* قرآن کریم.
* احمد بن فارس، معجم مقاییس اللغه، دفتر انتشارات اسلامی، قم.
* ابن فارس، معجم مقاییس اللغه، دفتر انتشارات اسلامی، قم.
* خلیل بن احمد، کتاب العین، انتشارات اسوه.
* حر عاملی، محمد بن حسن‏، وسائل الشیعه، مؤسسة آل البیت علیهم السلام‏، قم، ۱۴۰۹ق.
* علامه مجلسی محمد باقر، بحار الانوار، دارالکتب اسلامیة، تهران، ۱۳۶۲ ش.
* نجفی، محمد حسن، جواهرالکلام، انتشارات دایرة المعارف فقه اسلامی.
* کلینی، محمد بن یعقوب‏، کافی، دار الکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، امالی، نشر صدوق، ۱۳۶۷ش.
* شیخ حر عاملی، محمد بن حسن‏، وسائل الشیعه، مؤسسة آل البیت علیهم السلام‏، قم، ۱۴۰۹ق.
* آمدی عبدالواحدمحمد، غرر الحکم، چاپ دانشگاه تهران.
* آمدی عبدالواحدمحمد، غرر الحکم، چاپ دانشگاه تهران.
* پاینده ابوالقاسم، نهج الفصاحه، دارالعلم، ۱۳۸۷ ش.
* پاینده ابوالقاسم، نهج الفصاحه، دارالعلم، ۱۳۸۷ ش.
* راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن.
* راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن.
* صدوق، محمد بن علی، امالی، نشر صدوق، ۱۳۶۷ش.
* صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، نشر صدوق، ۱۳۶۷ش.
* طباطبایی، سید محمد حسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، موسسه النشر الاسلامی.
* طباطبایی، سید محمد حسین؛ المیزان فی تفسیر القرآن، موسسه النشر الاسلامی.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، من لایحضره الفقیه، نشر صدوق، ۱۳۶۷ش.
* طبرسی، جوامع الجامع، تحقیق موسسه نشر اسلامی، جامعه مدرسین، قم.
* طبرسی، جوامع الجامع، تحقیق موسسه نشر اسلامی، جامعه مدرسین، قم.
* علی المتقی ابن حسام الدین هندی، کنزالعمال، دائرة المعارف العثمانیة، بعاصمة حیدر آباد، ۱۳۶۴ ق.
* علی المتقی ابن حسام الدین هندی، کنزالعمال، دائرة المعارف العثمانیة، بعاصمة حیدر آباد، ۱۳۶۴ ق.
* فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، انتشارات اسوه.
* قرائتی، محسن، زکات، انتشارات ستاد اقامه نماز و احیای زکات.
* کلینی، محمد بن یعقوب‏، کافی، دار الکتب الإسلامیة، ۱۴۰۷ق.
* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، دار الکتاب، قم، ۱۳۶۷ش.
* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، دار الکتاب، قم، ۱۳۶۷ش.
* مجلسی، محمد باقر، بحار الانوار، دارالکتب اسلامیة، تهران، ۱۳۶۲ ش.
* نجفی، شیخ محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرائع الإسلام، دارالکتب الإسلامیة و المکتبة الإسلامیة، تهران، ۱۳۶۲-۱۳۶۹ش.
* نجفی، محمد حسن، جواهرالکلام، انتشارات دایرة المعارف فقه اسلامی.
* نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت: لاحیاء التراث، طبعة الاولی، قم، ۱۴۰۷ ق.
* نوری، میرزا حسین، مستدرک الوسائل، مؤسسه آل البیت: لاحیاء التراث، طبعة الاولی، قم، ۱۴۰۷ ق.
* محسن قرائتی، زکات، انتشارات ستاد اقامه نماز و احیای زکات.
{{پایان}}
{{پایان}}
</div>


==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
کاربر ناشناس