پرش به محتوا

مؤذن: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۴۸۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۷ مهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۹: خط ۲۹:
در روزگار قدیم، شخص مؤذن به مکانی بلند (غالباً بر بام [[مسجد]] یا مناره مسجد) می‌رفت و اذان می‌گفت. در دوران اخیر، صدای مؤذن غالباً از بلندگویی که بر فراز مساجد است پخش می‌شود. از همین رو ساخت ماذنه و مناره که با نام گلدسته نیز شناخته می‌شود در فرهنگ اسلامی و معماری ساخت مساجد رسوخ کرد. همچنین در روزگار قدیم برای رساندن صدای اذان به دیگران، افراد به هنگام شنیدن صدای مؤذن، به اذان گفتن مشغول می‌شدند. در گذشته در بین مؤذنان، زمان ورود وقت با شیوه‌های متفاوتی همراه بود، از این رو در میان مؤذنان تفاوت اوقات اذان وجود داشت. در فرهنگ اسلامی، صوت خوش از محسنات مؤذن به‌شمار می‌رفت. همچنین در برخی از مثل‌ها و تاکیدها، به حسن شهرت و موجه بودن مؤذن تأکید شده‌است. در یکی از ضرب‌المثل‌ها فارسی چنین آمده‌است: «به اذان ملای غریب، کسی نماز نمی‌خواند». به‌طور کلی، مؤذنان در میان مسلمانان، از حرمت ویژه ای برخوردار بودند و از این رو، مؤذنان جایگاه اجتماعی ویژه ای داشتند.<ref>{{پک|1=عظیمی پور|2=۱۳۹۱|ک=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|ف=اذان}}</ref>
در روزگار قدیم، شخص مؤذن به مکانی بلند (غالباً بر بام [[مسجد]] یا مناره مسجد) می‌رفت و اذان می‌گفت. در دوران اخیر، صدای مؤذن غالباً از بلندگویی که بر فراز مساجد است پخش می‌شود. از همین رو ساخت ماذنه و مناره که با نام گلدسته نیز شناخته می‌شود در فرهنگ اسلامی و معماری ساخت مساجد رسوخ کرد. همچنین در روزگار قدیم برای رساندن صدای اذان به دیگران، افراد به هنگام شنیدن صدای مؤذن، به اذان گفتن مشغول می‌شدند. در گذشته در بین مؤذنان، زمان ورود وقت با شیوه‌های متفاوتی همراه بود، از این رو در میان مؤذنان تفاوت اوقات اذان وجود داشت. در فرهنگ اسلامی، صوت خوش از محسنات مؤذن به‌شمار می‌رفت. همچنین در برخی از مثل‌ها و تاکیدها، به حسن شهرت و موجه بودن مؤذن تأکید شده‌است. در یکی از ضرب‌المثل‌ها فارسی چنین آمده‌است: «به اذان ملای غریب، کسی نماز نمی‌خواند». به‌طور کلی، مؤذنان در میان مسلمانان، از حرمت ویژه ای برخوردار بودند و از این رو، مؤذنان جایگاه اجتماعی ویژه ای داشتند.<ref>{{پک|1=عظیمی پور|2=۱۳۹۱|ک=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|ف=اذان}}</ref>


مردم برخی از مناطق ایران، بر این باورند که مؤذنان، افرادی پاک و مقدس هستند. از این‌رو، حتی زنان محرم به آنان نیز در گذشته از مؤذنان روی می‌گرفتند. در قرون وسطی حتی الامکان مؤذنان صلاة روز را از میان نابینایان انتخاب می‌کردند تا به جهت ایستادن وی در بلندی، از نگاه به نامحرم محفوظ بماند.<ref>{{پک|1=عظیمی پور|2=۱۳۹۱|ک=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|ف=اذان}}</ref>
مردم برخی از مناطق ایران، بر این باورند که مؤذنان، افرادی پاک و مقدس هستند. از این‌رو، حتی زنان محرم به آنان نیز در گذشته از مؤذنان روی می‌گرفتند. در قرون وسطی حتی الامکان مؤذنان صلاة روز را از میان نابینایان انتخاب می‌کردند تا به جهت ایستادن وی در بلندی، از نگاه به نامحرم محفوظ بماند.<ref>{{پک|1=عظیمی پور|2=۱۳۹۱|ک=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|ف=اذان}}</ref> موذنان در برخی نواحی لباس رسمی داشتند، برای نمونه موذن حرم شریف، لباسی سراسر مشکی به تن داشت.<ref>{{پک|1=موسی پور|2=۱۳۸۹|ف=زندگی حرفه ای موذنان|ک=پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی}}</ref>


سنت اذان گویی تا مدتی پیش از فراگیر شدن وسایل ارتباط جمعی همچون رادیو و تلویزیون، مرسوم بود. امروزه در ایران، پخش اذان از وسایل ارتباط جمعی در سه نوبت از روز، [[طلوع فجر|صبح]]، [[ظهر شرعی|ظهر]] و [[مغرب شرعی|شام]] متداول است. در مساجد نیز مؤذنان در گلدسته و مناره اذان نمی‌گویند و بیشتر اذان رادیو و تلویزیون را از بلندگوها پخش می‌کنند.<ref>{{پک|1=عظیمی پور|2=۱۳۹۱|ک=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|ف=اذان}}</ref>
سنت اذان گویی تا مدتی پیش از فراگیر شدن وسایل ارتباط جمعی همچون رادیو و تلویزیون، مرسوم بود. امروزه در ایران، پخش اذان از وسایل ارتباط جمعی در سه نوبت از روز، [[طلوع فجر|صبح]]، [[ظهر شرعی|ظهر]] و [[مغرب شرعی|شام]] متداول است. در مساجد نیز مؤذنان در گلدسته و مناره اذان نمی‌گویند و بیشتر اذان رادیو و تلویزیون را از بلندگوها پخش می‌کنند.<ref>{{پک|1=عظیمی پور|2=۱۳۹۱|ک=دانشنامه فرهنگ مردم ایران|ف=اذان}}</ref>
خط ۴۰: خط ۴۰:


== مؤذنان ==
== مؤذنان ==
در سراسر دوره اسلامی، مسلمانان به عنوان یک امر مستحبی، موذنی می کردند و حتی برخی از صاحبان مشاغل نیز به اذان گویی مشغول بودند. در این بین موذنانی نیز به صورت رسمی به این منصب گمارده می شدند و مساجد،‌ مدارس، دارالقرآن ها،‌ کاروانسراها و خانقاهها، قصرها و اردوگاه های نظامی، دارای موذنان رسمی بودند.<ref>{{پک|1=موسی پور|2=۱۳۸۹|ف=زندگی حرفه ای موذنان|ک=پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی}}</ref>


=== موذنان شیعه ===
=== موذنان شیعه ===
خط ۷۰: خط ۷۱:
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|نام=محمد|عنوان=فرهنگنامه اذان|سال=۱۳۸|مکان=قم|ناشر=دارالحدیث}}
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|نام=محمد|عنوان=فرهنگنامه اذان|سال=۱۳۸|مکان=قم|ناشر=دارالحدیث}}
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|نام=ناصر|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۴|مکان=تهران|ناشر=دارالکتب الاسلامیه}}
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|نام=ناصر|عنوان=تفسیر نمونه|سال=۱۳۷۴|مکان=تهران|ناشر=دارالکتب الاسلامیه}}
*{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=موسی پور|نام۱=ابراهیم|تاریخ=۱۳۸۹|عنوان=زندگی حرفه‌ای مؤذنان و بازتاب آن در ذهن و زبان مسلمانان: پژوهشی در تاریخ اجتماعی اسلام|ژورنال=پژوهشنامه تاریخ تمدن اسلامی|شماره=۱|دوره=چهل و سوم|پیوند مقاله=https://jhic.ut.ac.ir/article_23527_2376d2801cfe74cb3cce570983b52e74.pdf}}
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=هاشمی شاهرودی|نام=سید محمود|عنوان=فرهنگ فقه فارسی|سال=۱۳۸۲|مکان=قم|ناشر=مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی}}
*{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=هاشمی شاهرودی|نام=سید محمود|عنوان=فرهنگ فقه فارسی|سال=۱۳۸۲|مکان=قم|ناشر=مؤسسه دائرة المعارف الفقه الاسلامی}}
{{منابع}}{{پایان}}
{{منابع}}{{پایان}}
Automoderated users، confirmed، movedable، protected، templateeditor
۲٬۸۷۶

ویرایش