پرش به محتوا

آیه تخییر: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۸ ژانویهٔ ۲۰۱۹
ویکی‌سازی و تمیزکاری
جزبدون خلاصۀ ویرایش
(ویکی‌سازی و تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات آیه
{{جعبه اطلاعات آیه
| عنوان         =آیه تخییر
| عنوان =آیه تخییر
| تصویر         =
| تصویر =
| توضیح تصویر   =
| توضیح تصویر =
| اندازه تصویر   =
| اندازه تصویر =
| نام آیه       =تخییر
| نام آیه =تخییر
| واقع در سوره   = [[احزاب]]
| واقع در سوره = [[احزاب]]
| شماره آیه     =۲۸ و ۲۹
| شماره آیه =۲۸ و ۲۹
| جزء           =۲۱
| جزء =۲۱
| شماره صفحه     =
| شماره صفحه =
| شأن نزول       =
| شأن نزول =
| مکان نزول     =[[مدنی]]
| مکان نزول =[[مدنی]]
| موضوع =اخلاقی- فقهی
| موضوع =اخلاقی- فقهی
|درباره= اختیار داشتن همسران پیامبر به طلاق یا زندگی با پیامبر(ص)
|درباره= اختیار داشتن همسران پیامبر به طلاق یا زندگی با پیامبر(ص)
خط ۱۶: خط ۱۶:
| آیات مرتبط=  
| آیات مرتبط=  
}}
}}
'''آیه تخییر''' آیه ۲۸ و ۲۹ [[سوره احزاب]] است. این آیه درباره اختیار داشتن [[همسران پیامبر(ص)]] بین [[طلاق]] یا زندگی با او است. به عقیده برخی پس از پیروزی در [[غزوه|غزوه‌ها]] و بدست آوردن [[غنائم]] فروان، زنان پیامبر(ص) از وی درخواست‌ کردن تا سهمی در غنائم داشته باشند. به دنبال این جریان آیه تخییر نازل شده و [[پیامبر اسلام(ص)]] به دستور [[خداوند]]، زنانش را بین ماندن و زندگی ساده یا رفتن و بهره‌مند شدن از مال فراوان اختیار داد. آیه تخییر منشأ اختلاف [[فقه|فقهی]] بین [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] درباره چگونگی وقوع طلاق شده است.
'''آیه تخییر'''، آیه ۲۸ و ۲۹ [[سوره احزاب]]، درباره اختیار داشتن [[همسران پیامبر(ص)]] بین [[طلاق]] یا زندگی با وی. پس از پیروزی مسلمانان در [[غزوه|غزوه‌ها]] و به‌دست آوردن [[غنائم]] فراوان، زنان پیامبر(ص) از وی درخواست‌ کردند تا سهمی در غنائم داشته باشند. پس از این، آیه تخییر نازل شد و [[پیامبر اسلام(ص)]] به دستور [[خداوند]]، زنانش را بین ماندن در کنار خود و زندگی ساده، یا طلاق و بهره‌مند شدن از مال فراوان اختیار داد. آیه تخییر منشأ اختلاف [[فقه|فقهی]] بین [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] درباره چگونگی وقوع طلاق شده است.
 
== آیه و ترجمه ==
== آیه و ترجمه ==
{{گفت و گو
{{گفت و گو
خط ۳۲: خط ۳۳:


== شأن نزول و محتوا ==
== شأن نزول و محتوا ==
به عقیده [[مفسران]]، همسران [[پیامبر اسلام(ص)]] بعد از پیروزی در [[غزوه|غزوه‌ها]] و بدست آوردن [[غنائم]] فراوان، سهمی از غنمیت‌‌‌ها را از پیامبر(ص) درخواست کردند؛ تا زندگی راحت‌تری داشته باشند.<ref>.طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۶، ص۳۰۵ و ۳۰۶؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۸.</ref> همچنین برخی از آنها با اصرار بر خواسته خود و حرف‌های ناروا پیامبر(ص) را اَذیت می‌کردند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۴؛ طبرانی، تفسیر طبرانی، ۲۰۰۸م، ج۵، ص۱۸۷؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۸.</ref> به باور برخی مفسران، پیامبراسلام(ص) پس از این درخواست‌ها به مدت یک ماه از همسرانش دوری کرد.<ref>خواجه عبدالله انصاری، کشف الأسرار، ۱۳۷۱ش، ج۸، ص۴۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۹.</ref>  
چنانکه مفسرانی از جمله [[علامه طباطبایی]]، [[طبرسی]] و [[مکارم شیرازی]] گفته‌اند، [[همسران پیامبر|همسران پیامبر اسلام(ص)]] بعد از پیروزی مسلمانان در [[غزوه|غزوه‌ها]] و به‌دست آوردن [[غنائم]] فراوان، سهمی از غنمیت‌‌‌ها را از پیامبر(ص) درخواست کردند تا زندگی راحت‌تری داشته باشند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۶، ص۳۰۵ و ۳۰۶؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۸.</ref> همچنین برخی از آنها با اصرار بر خواسته خود و گفتن سخنان ناروا، به آزار پیامبر(ص) می‌پرداختند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۴؛ طبرانی، تفسیر طبرانی، ۲۰۰۸م، ج۵، ص۱۸۷؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۸.</ref> چنانکه خواجه عبدالله انصاری و مکارم شیرازی در آثار خود آورده‌اند، پیامبر اسلام(ص) پس از این درخواست‌ها به مدت یک ماه از همسرانش دوری کرد.<ref>خواجه عبدالله انصاری، کشف الأسرار، ۱۳۷۱ش، ج۸، ص۴۱؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۹.</ref>
 
در همین حال آیه آیه تخییر نازل شد و [[همسران پیامبر]] بین ماندن و زندگی ساده با پیامبر(ص)، یا [[طلاق]] و بهره‌مند شدن از زرق و برق‌های دنیا مخیر شدند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۶، ص۳۰۵ و ۳۰۶؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۸.</ref> به عقیده [[علامه طباطبایی]]، و [[آیت الله مکارم شیرازی]]، پیامبر در صورت طلاق، علاوه بر [[مهریه]]، مالی نیز به آنها می‌داد تا با آن بتوانند زندگی کنند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۸۱؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۶، ص۳۰۵ و ۳۰۷.</ref> چنانکه در [[تفسیر نمونه]] آمده است، این درخواست همسران پیامبر(ص) در شرایطی بوده که بسیاری از [[مؤمنان]] در سختی زندگی می‌کرده و خانه‌ای برای زندگی نداشته‌اند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۹.</ref>


به دنبال این جریان خداوند «آیه تخییر» را نازل کرده و [[همسران پیامبر]] را بین ماندن و زندگی ساده با پیامبر(ص) یا [[طلاق]] و بهره‌مند شدن از زرق و برق‌های دنیا مخییر کرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۶، ص۳۰۵ و ۳۰۶؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۸.</ref> به عقیده [[علامه طباطبایی]]، و [[آیت الله مکارم شیرازی]]، پیامبر در صورت طلاق علاوه بر [[مهریه]]، مالی نیز به آنها می‌داد تا با آن بتوانند زندگی کرده و منظور از عبارت «سراحا جمیلا» جدایی دوستانه است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۸۱؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۱۶، ص۳۰۵ و ۳۰۷.</ref> به گزارش کتاب [[تفسیر نمونه]]، این درخواست همسران پیامبر(ص) در زمانی بوده که بسیاری از [[مؤمنان]] در سختی زندگی می‌کرده و خانه‌ای برای زندگی نداشتند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۷، ص۲۷۹.</ref>  
طبرسی در [[تفسیر مجمع البیان]]، از برخی مفسران نقل کرده که منظور از «تخییر»، اختیار داشتن همسران پیامبر(ص) بین دنیا و [[آخرت]] دانسته شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵.</ref>


به نقل از [[تفسیر مجمع البیان]]، برخی از مفسران منظور از «تخییر» را اختیار داشتن همسران پیامبر(ص) بین دنیا و [[آخرت]] دانسته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵.</ref>
== اختلاف فقهی ==
== اختلاف فقهی ==
«آیه تخییر» منشأ برخی اختلافات [[فقه|فقهی]] شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۴۱۲.</ref> برخی از [[اهل سنت]] با تکیه بر این آیه براین باورند که برای جدایی زن و مرد از یکدیگر نیازی به خواندن [[طلاق|صیغه طلاق]] نبوده و اگر زنی بین جدایی یا زندگی کردن با شوهرش، جدایی را انتخاب کرد؛ طلاق انجام شده است.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۳، ص۷۰؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵.</ref> همچنین برخی صرف مخیر کردن زن بین رفتن یا ماندن را نوعی طلاق دانسته‌اند.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۳، ص۷۰؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵.</ref> ولی به عقیده [[فقهای شیعه]] اختیار دادنِ به زن بین ماندن یا رفتن، طلاق نبوده و برای طلاق باید صیغه طلاق به همراه شرایطش خوانده شود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۴۱۲.</ref>
«آیه تخییر» منشأ برخی اختلافات [[فقه|فقهی]] شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۴۱۲.</ref> برخی از [[اهل سنت]] با تکیه بر این آیه معتقدند که برای جدایی زن و مرد از یکدیگر، نیازی به خواندن [[طلاق|صیغه طلاق]] نبوده و اگر زنی بین جدایی یا زندگی کردن با شوهرش، جدایی را انتخاب کرد، طلاق انجام شده است.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۳، ص۷۰؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵.</ref> همچنین برخی صرف مخیر کردن زن بین رفتن یا ماندن را نوعی طلاق دانسته‌اند.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱۳، ص۷۰؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵.</ref> ولی به عقیده [[فقهای شیعه]]، اختیار دادنِ به زن بین ماندن یا رفتن، طلاق نبوده و برای طلاق باید صیغه طلاق به همراه شرایطش خوانده شود.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۸، ص۵۵۵؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۱۶، ص۴۱۲.</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
۴۴۱

ویرایش