بقعه مبارکه: تفاوت میان نسخه‌ها

==معرفی اجمالی==

بقعه مبارکه به معنای قطعه‌زمینی با برکت، اصطلاحی قرآنی است که تنها یک بار در [[قرآن]] مورد اشاره قرار گرفته است.<ref>حیدری، بقعه مبارکه، دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۶۱۲.</ref> هنگامی که موسی(ع) شبانه از [[مدین|مَدین]] عازم [[مصر]] بود، آتشی از جانب [[طور سینا]] نظر او را جلب کرد و به سوی آن رهسپار شد.<ref>رک: مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ۱۳۶۰ش، ج۱، ص۳۱۵.</ref> طبق [[آیه]] ۳۰ [[سوره قصص]] «پس چون به آن [آتش] رسید از جانب راست وادی (یا از وادی ایمن) در آن جایگاه مبارک از آن درخت ندا آمد که ای موسی منم من خداوند پروردگار جهانیان». در این هنگام بود که خداوند موسی(ع) را به پیامبری برگزید و [[معجزه]] عصا و [[ید بیضا]] را به او داد.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۶، ص۷۵ـ۷۷.</ref>

جریان سخن گفتن خداوند با موسی (ع) در چند موضع دیگر در قرآن مورد اشاره قرار گرفته است. در [[سوره طه]] و [[سوره نازعات|نازعات]] مکانی که موسی(ع) ندای الهی را شنید «وادی مقدس طوی» نامیده شده است.<ref>سوره طه، آیه۱۱ـ۱۲، سوره نازعات، آیه ۱۶.</ref> همان جایی که به جهت مقدس بودنش خداوند به موسی(ع) فرمود کفش از پا در بیاورد.<ref>سوره طه، آیه۱۲.</ref> از همین رو مفسران بقعه مبارکه و وادی مقدس طوی را که همان وادی ایمن است یکی دانسته‌اند.<ref>فیض کاشانی، الاصفی فی تفسیر القرآن، ۱۴۱۸ق، ج۲، ص۹۰۲.</ref> این مکان در جنوب صحرای سینا قرار دارد و هنگام رفتن به [[مصر]] از سوی مدین در سمت راست [[کوه طور]] قرار دارد.<ref>حیدری، بقعه مبارکه، دائرة المعارف قرآن کریم، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۶۱۳.</ref>

اغلب مفسران [[شیعه]] و [[سنی]] علت مبارک خواندن بقعه را سخن گفتن خدا با موسی(ع) در آنجا و برگزیدن او به پیامبری دانسته‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۷، ص۳۹۲، طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۳۹۲، طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲، ابن جوزی، زادالمسیر، ۱۴۲۲ق، ج۳، ص۳۸۳.</ref> [[علامه طباطبایی]] بر این باور است که مبارک بودن این بقعه به علت تکلم الهی با موسی است و از این راه شرافتی یافته است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲.</ref> اما برخی وجود انبوهی از درختان و میوه‌ها را مایه مبارکی بقعه یاد شده دانسته‌اند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۷، ص۳۹۲.</ref> [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] صاحب کتاب تفسیر [[مجمع البیان]] به این مسئله توجه کرده و دیدگاه نخست را درست می‌داند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۳۹۲.</ref>

بقعه مبارکه مکانی محترم شمرده شده است. [[فضل بن حسن طبرسی|طبرسی]] می‌گوید این مکان همان‌ بقعه‌ای است که خدا به موسی امر فرمود کفش خود را از پای در بیاورد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۷، ص۳۹۲.</ref> [[علامه طباطبایی]] نیز قداست و شرافت بقعه را علت امر خداوند به موسی(ع) برای از پای در آوردن کفش می‌داند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲.</ref> صاحب [[التبیان فی تفسیر القرآن]] بر اساس روایتی از [[امام علی (ع)]] دلیل این امر خداوند به موسی(ع) را دریافت برکت بقعه توسط موسی می‌داند.<ref>شیخ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۷، ص۱۶۴.</ref> از طرفی نیز در آوردن کفش از پا نهایت تواضع برای دریافت پیام [[رسالت]] ارزیابی شده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱۳، ص۱۶۸.</ref>

*مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ش.

{{پایان}}

{{پیامبران در قرآن}}