پرش به محتوا

منع حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۳۱ اکتبر ۲۰۱۹
جز
لینک
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (لینک)
خط ۱: خط ۱:
'''منع حدیث''' یا '''منع کتابت حدیث،''' به جلوگیری از نقل و نوشتن احادیث [[پیامبر اکرم|پیامبر اسلام(ص)]] گفته می‌شود. منع حدیث از دوره خلافت [[خلیفه اول]] و [[خلیفه دوم|خلیفه دوم،]]  آغاز شد و تا زمان [[عمر بن عبدالعزیز]] یعنی حدود ۱۰۰ سال ادامه یافت.
'''منع حدیث''' یا '''منع کتابت حدیث،''' به جلوگیری از نقل و نوشتن احادیث [[پیامبر اکرم|پیامبر اسلام(ص)]] گفته می‌شود. منع حدیث از دوره خلافت [[خلیفه اول]] و [[خلیفه دوم|خلیفه دوم،]]  آغاز شد و تا زمان [[عمر بن عبدالعزیز]] یعنی حدود ۱۰۰ سال ادامه یافت.


علمای اهل‌سنت علت این سیاست خلفای اول و دوم را جلوگیری از آمیختن [[حدیث]] با [[قرآن]]، پیشگیری از اختلاف مسلمانان، ترس از سرگرم‌شدن مردم با چیزی غیر از قرآن و عدم آشنایی راویان حدیث با کتابت می‌دانند؛ اما از نظر عالمان [[شیعه]]، انگیزه آن جلوگیری از نشر فضایل [[امام علی(ع)]] و تلاش در جهت تثبیت حاکمیت شرعی خلفا بوده است.  
علمای اهل‌سنت علت این سیاست خلفای اول و دوم را جلوگیری از آمیختن [[حدیث]] با [[قرآن]]، پیشگیری از اختلاف مسلمانان، ترس از سرگرم‌شدن مردم با چیزی غیر از قرآن و عدم آشنایی راویان حدیث با کتابت می‌دانند؛ اما از نظر عالمان [[شیعه]]، انگیزه آن جلوگیری از نشر [[فضایل امام علی(ع)]] و تلاش در جهت تثبیت حاکمیت شرعی خلفا بوده است.  


به‌باور شیعیان منع حدیث موجب [[جعل حدیث]]، نابودی نخستین متون حدیثی، پیدایش مذاهب و تغییر سنت پیامبر اسلام شده است.
به‌باور شیعیان منع حدیث موجب [[جعل حدیث]]، نابودی نخستین متون حدیثی، پیدایش مذاهب و تغییر سنت پیامبر اسلام شده است.
خط ۲۲: خط ۲۲:
[[اهل‌سنت]] و [[شیعه|شیعیان]] درخصوص علت جلوگیری از نوشتن حدیث اختلاف‌نظر دارند. عالمان اهل سنت می‌گویند: علت منع حدیث بیم از مخلوط‌شدن [[حدیث|احادیث]] با [[قرآن]]،<ref>متقی هندی، کنزالعمال، ۱۴۰۱ق، ج۱۰، ص۲۹۱-۲۹۲، ح۲۹۴۷۴.</ref>پیشگیری از اختلاف مسلمانان،<ref>ذهبی، تذکرة الحفاظ، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹.</ref> نگرانی از کم‌توجهی به حفظ حدیث و اعتماد صِرف بر نوشته‌ها،<ref> ابوزهره، الحدیث و المحدثون، ۱۳۷۸ق، ص۱۳.</ref> ترس از سرگرم‌شدن مردم با چیزی غیر قرآن،<ref>غزالی، احیاء العلوم، ج۱۰، ص۷۹ به نقل از دیاری بیگدلی، «نقد و بررسی علل و انگیزه‌های منع نگارش حدیث»، ص۴۴.</ref> جلوگیری از نشر احادیث غیرمعتبر، نگرانی از به‌وجود آمدن کتابی در کنار [[قرآن]] و عدم آشنایی راویان حدیث با کتابت بوده است.<ref>دیاری بیدگلی، «نقد و بررسی علل و انگیزه‌های منع نگارش حدیث»، ص۴۰-۴۸.</ref>
[[اهل‌سنت]] و [[شیعه|شیعیان]] درخصوص علت جلوگیری از نوشتن حدیث اختلاف‌نظر دارند. عالمان اهل سنت می‌گویند: علت منع حدیث بیم از مخلوط‌شدن [[حدیث|احادیث]] با [[قرآن]]،<ref>متقی هندی، کنزالعمال، ۱۴۰۱ق، ج۱۰، ص۲۹۱-۲۹۲، ح۲۹۴۷۴.</ref>پیشگیری از اختلاف مسلمانان،<ref>ذهبی، تذکرة الحفاظ، ۱۴۱۹ق، ج۱، ص۹.</ref> نگرانی از کم‌توجهی به حفظ حدیث و اعتماد صِرف بر نوشته‌ها،<ref> ابوزهره، الحدیث و المحدثون، ۱۳۷۸ق، ص۱۳.</ref> ترس از سرگرم‌شدن مردم با چیزی غیر قرآن،<ref>غزالی، احیاء العلوم، ج۱۰، ص۷۹ به نقل از دیاری بیگدلی، «نقد و بررسی علل و انگیزه‌های منع نگارش حدیث»، ص۴۴.</ref> جلوگیری از نشر احادیث غیرمعتبر، نگرانی از به‌وجود آمدن کتابی در کنار [[قرآن]] و عدم آشنایی راویان حدیث با کتابت بوده است.<ref>دیاری بیدگلی، «نقد و بررسی علل و انگیزه‌های منع نگارش حدیث»، ص۴۰-۴۸.</ref>


اما به‌گفته شهرستانی در کتاب ''منعُ تدوینِ الحدیث''، بیشتر نویسندگان شیعه معتقدند یکی از عوامل منع حدیث جلوگیری از نشر فضایل [[امام علی(ع)]] بوده است.<ref>شهرستانی، منع تدوین الحدیث، ۱۴۱۸ق، ص۵۷.</ref> ازجمله شواهد آنها این است که نِسائی از نویسندگان [[صحاح سته|صِحاح سِتّه]]، از [[ابن عباس|ابن‌عباس]] نقل کرده که آنها به‌جهت بغضی که از امام علی داشتند، [[سنت |سنت پیامبر]] را ترک کردند.<ref>نسائی، سنن نسائی،‌ ۱۴۰۶ق،‌ ج۵، ص۲۵۳.</ref> همچنین احاطه‌نداشتن خلفا به احکام دینی و تلاش آنها برای تثبیت حاکمیت شرعی‌شان در کنار حاکمیت سیاسی، از دیگر انگیزه‌های منع حدیث ذکر شده است.<ref>شهرستانی، منع تدوین الحدیث، ۱۴۱۸ق، ص۵۴، ۸۵-۱۲۶.</ref>
اما به‌گفته شهرستانی در کتاب ''منعُ تدوینِ الحدیث''، بیشتر نویسندگان شیعه معتقدند یکی از عوامل منع حدیث جلوگیری از نشر [[فضایل امام علی(ع)]] بوده است.<ref>شهرستانی، منع تدوین الحدیث، ۱۴۱۸ق، ص۵۷.</ref> ازجمله شواهد آنها این است که نِسائی از نویسندگان [[صحاح سته|صِحاح سِتّه]]، از [[ابن عباس|ابن‌عباس]] نقل کرده که آنها به‌جهت بغضی که از امام علی داشتند، [[سنت |سنت پیامبر]] را ترک کردند.<ref>نسائی، سنن نسائی،‌ ۱۴۰۶ق،‌ ج۵، ص۲۵۳.</ref> همچنین احاطه‌نداشتن خلفا به احکام دینی و تلاش آنها برای تثبیت حاکمیت شرعی‌شان در کنار حاکمیت سیاسی، از دیگر انگیزه‌های منع حدیث ذکر شده است.<ref>شهرستانی، منع تدوین الحدیث، ۱۴۱۸ق، ص۵۴، ۸۵-۱۲۶.</ref>


== بدعت یا سنت؟==
== بدعت یا سنت؟==
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:
  | توضیحات =  
  | توضیحات =  
}}</onlyinclude>
}}</onlyinclude>
[[ar:منع تدوين الحديث]]
[[ar:منع تدوين الحديث]]
[[ur:منع تدوین حدیث]]
[[ur:منع تدوین حدیث]]