پرش به محتوا

شنبه: تفاوت میان نسخه‌ها

۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۶ ژوئن ۲۰۲۲
جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی)
جز (ویکی سازی)
خط ۹: خط ۹:
== شنبه در قرآن ==
== شنبه در قرآن ==
{{اصلی|اصحاب سبت}}
{{اصلی|اصحاب سبت}}
در [[قرآن کریم]] در سوره‌های ([[سوره فرقان|فرقان]]، ۴۷ و نبأ، ۹) معنای لغوی "سبت" کاربرد داشته و در سوره‌های ([[سوره بقره|بقره]]، ۶۵؛ [[سوره نساء|نساء]]، ۴۷؛ نساء، ۱۵۴؛ اعراف، ۱۶۳؛ نحل، ۱۲۴) به داستان اصحاب سبت اشاره شده است. <ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص، ۴۲۰</ref>
در [[قرآن کریم]] در [[سوره]]های ([[سوره فرقان|فرقان]]، ۴۷ و نبأ، ۹) معنای لغوی "سبت" کاربرد داشته و در سوره‌های ([[سوره بقره|بقره]]، ۶۵؛ [[سوره نساء|نساء]]، ۴۷؛ نساء، ۱۵۴؛ اعراف، ۱۶۳؛ نحل، ۱۲۴) به داستان اصحاب سبت اشاره شده است. <ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۶، ص، ۴۲۰</ref>
   
   
[[آیة الله]] [[مکارم شیرازی]] در توضیح کلمه سبت در [[آیه]] ۴۷ سوره فرقان، می‌نویسد: "سبات" در لغت از ماده "سبت" (بر وزن وقت) به معنی قطع نمودن است، سپس به معنی تعطیل کردن کار به منظور استراحت آمده، و این‌که "روز شنبه" را در لغت عرب "یوم السبت" می‌نامند برای آن است که نامگذاری آن از برنامه یهود گرفته شده چرا که شنبه، روز تعطیلی آنها بود. <ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص، ۱۱۴</ref>
[[آیة الله]] [[مکارم شیرازی]] در توضیح کلمه سبت در [[آیه]] ۴۷ سوره فرقان، می‌نویسد: "سبات" در لغت از ماده "سبت" (بر وزن وقت) به معنی قطع نمودن است، سپس به معنی تعطیل کردن کار به منظور استراحت آمده، و این‌که "روز شنبه" را در لغت عرب "یوم السبت" می‌نامند برای آن است که نامگذاری آن از برنامه یهود گرفته شده چرا که شنبه، روز تعطیلی آنها بود. <ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص، ۱۱۴</ref>


[[علامه طباطبایی]] نیز در توضیح کلمه سبات در آیه ۹ [[سوره نبأ]] می‌نویسد: کلمه "سبات" به معنای راحتی و فراغت است، چون خوابیدن باعث آرامش و تجدید قوای حیوانی و بدنی می‌شود و خستگی ناشی از بیداری و تصرفات نفس در بدن از بین میرود. بعضی گفته‌اند: کلمه "سبات" به معنای قطع است و اگر خواب را قطع خوانده، بدین جهت بوده که در خواب تصرفات نفس در بدن قطع می‌شود. بعضی دیگر گفته‌اند:"سبات" به معنای مرگ است. <ref>طباطبایی، محمد حسین، ترجمه المیزان فی تفسیر القرآن، مترجم: موسوی همدانی، سید محمد باقر، ج۲۰، ص، ۲۶۲</ref>
[[علامه طباطبایی]] نیز در توضیح کلمه سبات در [[آیه]] ۹ [[سوره نبأ]] می‌نویسد: کلمه "سبات" به معنای راحتی و فراغت است، چون خوابیدن باعث آرامش و تجدید قوای حیوانی و بدنی می‌شود و خستگی ناشی از بیداری و تصرفات نفس در بدن از بین میرود. بعضی گفته‌اند: کلمه "سبات" به معنای قطع است و اگر خواب را قطع خوانده، بدین جهت بوده که در خواب تصرفات نفس در بدن قطع می‌شود. بعضی دیگر گفته‌اند:"سبات" به معنای مرگ است. <ref>طباطبایی، محمد حسین، ترجمه المیزان فی تفسیر القرآن، مترجم: موسوی همدانی، سید محمد باقر، ج۲۰، ص، ۲۶۲</ref>


== شنبه در دیگر ادیان و فرهنگ‌ها==
== شنبه در دیگر ادیان و فرهنگ‌ها==
در [[عهد عتیق]] روز سبت روزی مقدس در ابتدای خلقت است <ref>پیدایش،۱:۲-۴</ref> و به وضوح بیان شده که خدا پس از آفرینش زمین و آسمان و آنچه در آن است، دست از کار کشید و استراحت کرد. <ref>پیدایش،۱:۲-۴</ref> از این‌رو شنبه برای عبادت پروردگار و توقف هر گونه کاری در نظر گرفته می‌شود.<ref>لاویان، ۳:۲۳</ref> یهودیان تا به امروز به این سنت دیرین مقید مانده‌اند و غالب آنان این سنت موسوی را پاس می‌دارند. <ref>خروج، ۲۰: ۸-۱۱</ref> اگرچه برخی از آنها در روز شنبه، پیمان الهی را شکستند و به دنبال کار و جمع آوری روزی رفتند؛ پس بر اساس عهد عتیق، مستحق مرگ شدند.<ref>خروج، ۱۴:۳۱</ref>
در [[عهد عتیق]] روز سبت روزی مقدس در ابتدای خلقت است <ref>پیدایش،۱:۲-۴</ref> و به وضوح بیان شده که خدا پس از آفرینش زمین و آسمان و آنچه در آن است، دست از کار کشید و استراحت کرد. <ref>پیدایش،۱:۲-۴</ref> از این‌رو شنبه برای عبادت پروردگار و توقف هر گونه کاری در نظر گرفته می‌شود.<ref>لاویان، ۳:۲۳</ref> یهودیان تا به امروز به این سنت دیرین مقید مانده‌اند و غالب آنان این سنت موسوی را پاس می‌دارند. <ref>خروج، ۲۰: ۸-۱۱</ref> اگرچه برخی از آنها در روز شنبه، پیمان الهی را شکستند و به دنبال کار و جمع آوری روزی رفتند؛ پس بر اساس عهد عتیق، مستحق مرگ شدند.<ref>خروج، ۱۴:۳۱</ref>


برخی از بنی اسراییل به فرمان خدا گردن ننهادند و روز هفتم نیز برای جمع آوری غذا به بیرون رفتند، اما هر چه گشتند چیزی نیافتند. خداوند به موسی گفت: این قوم تو تا کی می‌خواهند نافرمانی کنند مگر نمی‌دانند که من روز ششم، خوراک دو روز را به آنها می‌دهم و روز هفتم را که شنبه باشد، روز استراحت و عبادت معین کردم.<ref>خروج، ۲۹:۱۶</ref>
برخی از [[بنی اسراییل]] به فرمان خدا گردن ننهادند و روز هفتم نیز برای جمع آوری غذا به بیرون رفتند، اما هر چه گشتند چیزی نیافتند. خداوند به موسی گفت: این قوم تو تا کی می‌خواهند نافرمانی کنند مگر نمی‌دانند که من روز ششم، خوراک دو روز را به آنها می‌دهم و روز هفتم را که شنبه باشد، روز استراحت و عبادت معین کردم.<ref>خروج، ۲۹:۱۶</ref>


چهارمین فرمان از [[ده فرمان|فرامین دهگانه]] مقدس خدا به [[حضرت موسی]] درباره روز سبت است: «روز سبت را به یاد داشته باش و آن را مقدس بدار. در هفته شش روز کار کن ولی در روز هفتم که سبت خداوند است، هیچ کار نکن، نه خودت، نه پسرت، نه دخترت، نه غلامت، نه کنیزت، نه مهمانانت و نه چهارپایانت.» <ref>خروج، ۲۰: ۸-۱۱</ref>
چهارمین فرمان از [[ده فرمان|فرامین دهگانه]] مقدس خدا به [[حضرت موسی]] درباره روز سبت است: «روز سبت را به یاد داشته باش و آن را مقدس بدار. در هفته شش روز کار کن ولی در روز هفتم که سبت خداوند است، هیچ کار نکن، نه خودت، نه پسرت، نه دخترت، نه غلامت، نه کنیزت، نه مهمانانت و نه چهارپایانت.» <ref>خروج، ۲۰: ۸-۱۱</ref>
خط ۲۴: خط ۲۴:
در عهد عتیق شنبه روز خاص عبادت پروردگار روز سبت یا شنبه است <ref>لاویان، ۳:۲۳</ref> و علاوه بر اینکه قربانی ویژه‌ای دارد روز عبادت دسته جمعی و همگانی نیز هست. خدا همگان را دعوت می‌کند تا برای عبادت او در خانه عبادت جمع شوند و اجتماع مقدس عبادت را شکل دهند.<ref>لاویان، ۳:۲۳</ref> و درباره نافرمانی [[بنی‌اسرائیل]] می‌گوید: “پس در روز سبت استراحت و عبادت کنید، چون روز مقدسی است. آنکه از این آیین سرپیچی نماید و در این روز کار کند باید کشته شود.» <ref>خروج، ۱۴:۳۱</ref>
در عهد عتیق شنبه روز خاص عبادت پروردگار روز سبت یا شنبه است <ref>لاویان، ۳:۲۳</ref> و علاوه بر اینکه قربانی ویژه‌ای دارد روز عبادت دسته جمعی و همگانی نیز هست. خدا همگان را دعوت می‌کند تا برای عبادت او در خانه عبادت جمع شوند و اجتماع مقدس عبادت را شکل دهند.<ref>لاویان، ۳:۲۳</ref> و درباره نافرمانی [[بنی‌اسرائیل]] می‌گوید: “پس در روز سبت استراحت و عبادت کنید، چون روز مقدسی است. آنکه از این آیین سرپیچی نماید و در این روز کار کند باید کشته شود.» <ref>خروج، ۱۴:۳۱</ref>


در سنت [[مسیح |مسیحی]] که مبتنی بر شریعت موسی و [[پیامبران]] پیشین است نیز، روز سبت، روز توقف کار و تلاش و روز استراحت به حساب می‌آید و بر اساس گزارش [[عهد جدید]]، [[عیسی]] مسیح و مسیحیان اولیه، در کنیسه‌های یهودیان در همان روزهای شنبه حضور می‌یافتند و به عبادت پروردگار مشغول می‌شدند.<ref>رک. اعمال رسولان، ۱۷و ۱۸</ref> عیسی مسیح در روزهای شنبه نیز در کنیسه‌های یهودیان حاضر می‌شد و به کار تبلیغی خویش می‌پرداخت.<ref>رک. لوقا، ۱۶:۴</ref>
در سنت [[مسیح |مسیحی]] که مبتنی بر شریعت [[موسی]] و [[پیامبران]] پیشین است نیز، روز سبت، روز توقف کار و تلاش و روز استراحت به حساب می‌آید و بر اساس گزارش [[عهد جدید]]، [[عیسی]] مسیح و مسیحیان اولیه، در کنیسه‌های یهودیان در همان روزهای شنبه حضور می‌یافتند و به عبادت پروردگار مشغول می‌شدند.<ref>رک. اعمال رسولان، ۱۷و ۱۸</ref> عیسی مسیح در روزهای شنبه نیز در کنیسه‌های یهودیان حاضر می‌شد و به کار تبلیغی خویش می‌پرداخت.<ref>رک. لوقا، ۱۶:۴</ref>


بر پایه گزارشی در کتاب مقدس از شفا دادن مسیح، می‌توان نتیجه گرفت شفای بیمار را نیز می‌توان در روز شنبه انجام داد و این خلاف تعطیلی شنبه نیست.<ref>رک. مرقس، ۳</ref>
بر پایه گزارشی در کتاب مقدس از شفا دادن مسیح، می‌توان نتیجه گرفت شفای بیمار را نیز می‌توان در روز شنبه انجام داد و این خلاف تعطیلی شنبه نیست.<ref>رک. مرقس، ۳</ref>
خط ۵۰: خط ۵۰:
* [[استعاذه]] روز شنبه  <ref> ر.ک‍: [http://ahlolbait.com/media/15218 وبگاه موسسه] تحقیقات و نشر معارف اهل بیت علیهم السلام </ref>
* [[استعاذه]] روز شنبه  <ref> ر.ک‍: [http://ahlolbait.com/media/15218 وبگاه موسسه] تحقیقات و نشر معارف اهل بیت علیهم السلام </ref>


* [[استخاره]]: [[محدث کاشانی|محدّث كاشانى]] در كتاب «[[تقويم المحسنين]]» براى [[استخاره]] به قرآن مجيد، در ايام هفته ساعاتى را نقل كرده و گفته است: اختيار اين ساعات، بنا بر مشهور بين اهل ايمان است، اگرچه حديثى از اهل بيت بر آن يافت نشده است. بنابر این نظر، استخاره در روز شنبه تا وقت ناهار خوب است، آنگاه از ظهر شرعى تا عصر.<ref>مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ساعات استخاره</ref>
* [[استخاره]]: [[محدث کاشانی]] در كتاب «[[تقويم المحسنين]]» براى [[استخاره]] به قرآن مجيد، در ايام هفته ساعاتى را نقل كرده و گفته است: اختيار اين ساعات، بنا بر مشهور بين اهل ايمان است، اگرچه حديثى از اهل بيت بر آن يافت نشده است. بنابر این نظر، استخاره در روز شنبه تا وقت ناهار خوب است، آنگاه از ظهر شرعى تا عصر.<ref>مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، ساعات استخاره</ref>


* [[زیارت قبور]] مؤمنان: استحباب زیارت قبور مؤمنان و [[دعا]] کردن برای آنان در احادیث زیادی سفارش شده است. از جمله در حدیثی از [[امیرالمؤمنین]] علیه‌السلام این مضمون آمده است که مردگان خود را زیارت کنید چرا که آنها از زیارت شما خوشحال می‌شوند، و حاجت خود را نزد قبر پدر و مادر طلب نمایید.<ref> وسائل الشیعة،، باب ۵۷، ح ۵.</ref> بهترین زمان این زیارت، بین الطلوعین [[جمعه]]، صبح [[شنبه]]، دوشنبه و عصر [[پنجشنبه]] است.<ref>الحدائق الناظره، یوسف بحرانی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ج۴، ص۱۶۹-۱۷۰</ref>
* [[زیارت قبور]] مؤمنان: استحباب زیارت قبور مؤمنان و [[دعا]] کردن برای آنان در احادیث زیادی سفارش شده است. از جمله در حدیثی از [[امیرالمؤمنین]] علیه‌السلام این مضمون آمده است که مردگان خود را زیارت کنید چرا که آنها از زیارت شما خوشحال می‌شوند، و حاجت خود را نزد قبر پدر و مادر طلب نمایید.<ref> وسائل الشیعة،، باب ۵۷، ح ۵.</ref> بهترین زمان این زیارت، بین الطلوعین [[جمعه]]، صبح [[شنبه]]، دوشنبه و عصر [[پنجشنبه]] است.<ref>الحدائق الناظره، یوسف بحرانی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ج۴، ص۱۶۹-۱۷۰</ref>
خط ۶۶: خط ۶۶:
==منابع==
==منابع==
* پیری سبزواری، حسین، «آیت الله العظمی سید ابوالقاسم خویی؛ قرآن‌شناس بزرگ معاصر»، در ماهنامه گلستان قرآن، ش۱۲۶، آبان ۱۳۸۱ش.
* پیری سبزواری، حسین، «آیت الله العظمی سید ابوالقاسم خویی؛ قرآن‌شناس بزرگ معاصر»، در ماهنامه گلستان قرآن، ش۱۲۶، آبان ۱۳۸۱ش.
* مدرس، محمدعلی، ریحانه الادب فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، تهران، خیام، ۱۳۶۹ش.
* مدرس، محمدعلی، [[ریحانه الادب]] فی تراجم المعروفین بالکنیه او اللقب، تهران، خیام، ۱۳۶۹ش.
{{بنی‌اسرائيل}}
{{بنی‌اسرائيل}}


confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۰۸

ویرایش