شنبه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شَنبِه''' ، نخستین روز هفته در گاهشماری [[هجری شمسی|هجری]] است و در فرهنگ اسلامی، اولین روز کاری به شمار می‌رود. شنبه در قانون و فرهنگ کشورهای غیر اسلامی روز کاری نیست. قرآن کریم از شنبه در ماجرای [[اصحاب السبت]]، نام برده است.

آیة الله [[مکارم شیرازی]] در توضیح کلمه سبت در آیه ۴۷ سوره فرقان، می‌نویسد: "سبات" در لغت از ماده "سبت" (بر وزن وقت) به معنی قطع نمودن است، سپس به معنی تعطیل کردن کار به منظور استراحت آمده، و این‌که "روز شنبه" را در لغت عرب "یوم السبت" می‌نامند برای آن است که نامگذاری آن از برنامه یهود گرفته شده چرا که شنبه، روز تعطیلی آنها بود. <ref>مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج ۱۵، ص، ۱۱۴</ref>

چهارمین فرمان از [[ده فرمان|فرامین دهگانه]] مقدس خدا به حضرت موسی درباره روز سبت است: «روز سبت را به یاد داشته باش و آن را مقدس بدار. در هفته شش روز کار کن ولی در روز هفتم که سبت خداوند است، هیچ کار نکن، نه خودت، نه پسرت، نه دخترت، نه غلامت، نه کنیزت، نه مهمانانت و نه چهارپایانت.» <ref>خروج، ۲۰: ۸-۱۱</ref>

در سنت [[مسیح |مسیحی]] که مبتنی بر شریعت موسی و پیامبران پیشین است نیز، روز سبت، روز توقف کار و تلاش و روز استراحت به حساب می‌آید و بر اساس گزارش [[عهد جدید]]، [[عیسی]] مسیح و مسیحیان اولیه، در کنیسه‌های یهودیان در همان روزهای شنبه حضور می‌یافتند و به عبادت پروردگار مشغول می‌شدند.<ref>رک. اعمال رسولان، ۱۷و ۱۸</ref> عیسی مسیح در روزهای شنبه نیز در کنیسه‌های یهودیان حاضر می‌شد و به کار تبلیغی خویش می‌پرداخت.<ref>رک. لوقا، ۱۶:۴</ref>

* زیارت [[رسول الله]] در روز شنبه <ref group="یادداشت"> أَشْهَدُ أَنْ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَحْدَهُ لا شَرِيكَ لَهُ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ رَسُولُهُ وَ أَنَّكَ مُحَمَّدُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ وَ أَشْهَدُ أَنَّكَ قَدْ بَلَّغْتَ رِسَالاتِ رَبِّكَ وَ نَصَحْتَ لِأُمَّتِكَ وَ جَاهَدْتَ فِي سَبِيلِ اللَّهِ بِالْحِكْمَةِ وَ الْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَ أَدَّيْتَ الَّذِي عَلَيْكَ مِنَ الْحَقِّ وَ أَنَّكَ قَدْ رَؤُفْتَ بِالْمُؤْمِنِينَ وَ غَلُظْتَ عَلَى الْكَافِرِينَ وَ عَبَدْتَ اللَّهَ مُخْلِصا حَتَّى أَتَاكَ الْيَقِينُ فَبَلَغَ اللَّهُ بِكَ أَشْرَفَ مَحَلِّ الْمُكَرَّمِينَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي اسْتَنْقَذَنَا بِكَ مِنَ الشِّرْكِ وَ الضَّلالِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اجْعَلْ صَلَوَاتِكَ وَ صَلَوَاتِ مَلائِكَتِكَ وَ أَنْبِيَائِكَ وَ الْمُرْسَلِينَ وَ عِبَادِكَ الصَّالِحِينَ وَ أَهْلِ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرَضِينَ وَ مَنْ سَبَّحَ لَكَ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ مِنَ الْأَوَّلِينَ وَ الْآخِرِينَ عَلَى مُحَمَّدٍ عَبْدِكَ وَ رَسُولِكَ وَ نَبِيِّكَ وَ أَمِينِكَ وَ نَجِيبِكَ وَ حَبِيبِكَ وَ صَفِيِّكَ وَ صِفْوَتِكَ وَ خَاصَّتِكَ وَ خَالِصَتِكَ وَ خِيَرَتِكَ مِنْ خَلْقِكَ وَ أَعْطِهِ الْفَضْلَ وَ الْفَضِيلَةَ وَ الْوَسِيلَةَ وَ الدَّرَجَةَ الرَّفِيعَةَ وَ ابْعَثْهُ مَقَاماً مَحْمُوداً يَغْبِطُهُ بِهِ الْأَوَّلُونَ وَ الْآخِرُونَ اللَّهُمَّ إِنَّكَ قُلْتَ وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جَاءُوكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحِيماً إِلَهِي فَقَدْ أَتَيْتُ نَبِيَّكَ مُسْتَغْفِراً تَائِباً مِنْ ذُنُوبِي، فَصَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اغْفِرْهَا لِي يَا سَيِّدَنَا أَتَوَجَّهُ بِكَ وَ بِأَهْلِ بَيْتِكَ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى رَبِّكَ وَ رَبِّي لِيَغْفِرَ لِي،  

* گرفتن روزه در روزهای [[پنج‌شنبه]]، [[جمعه]] و شنبه [[ماه رجب]]  <ref> مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی، اعمال ماه رجب </ref>

* خواندن دعاهای شب جمعه در شب شنبه بنا بر روایتی <ref> مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی، صلوات ابوالحسن ضراب اصفهانی </ref>

* [[نماز]] روز شنبه: [[ابن طاووس|سيّد ابن طاووس]] از حضرت [[امام حسن عسكری|عسکرى]] عليه السّلام روايت كرده: آن حضرت فرمود: در كتاب‌هاى پدرانم خواندم كه هركس در روز شنبه چهار ركعت نماز بجا آورد و در هر ركعتى سوره‌هاى [[سوره حمد|حمد]] و [[سوره اخلاص|قل هو اللّه]] و [[آية‌ الكرسى|آية الكرسى]] را بخواند، خدا او را در درجه پيامبران و شهدا و صالحان بنويسد كه نيكو رفيقانى هستند.<ref> مفاتیح الجنان شیخ عباس قمی، نمازهای ایام هفته </ref>

* زیارت قبور مؤمنان: استحباب زیارت قبور مؤمنان و [[دعا]] کردن برای آنان در احادیث زیادی سفارش شده است. از جمله در حدیثی از [[امیرالمؤمنین]] علیه‌السلام این مضمون آمده است که مردگان خود را زیارت کنید چرا که آنها از زیارت شما خوشحال می‌شوند، و حاجت خود را نزد قبر پدر و مادر طلب نمایید.<ref> وسائل الشیعة،، باب ۵۷، ح ۵.</ref> بهترین زمان این زیارت، بین الطلوعین [[جمعه]]، صبح [[شنبه]]، دوشنبه و عصر [[پنجشنبه]] است.<ref>الحدائق الناظره، یوسف بحرانی، مؤسسة النشر الاسلامی، قم، ج۴، ص۱۶۹-۱۷۰</ref>

* سفر کردن: در روایت آمده است: شايسته است روز [[چهارشنبه]]، [[پنجشنبه]] و [[جمعه]] را روزه بدارى و براى سفر كردن، روز شنبه يا روز [[سه شنبه]] يا روز پنجشنبه را اختيار كنى و از سفر كردن در روز [[دوشنبه]] و چهارشنبه و پيش از ظهر روز [[جمعه]] اجتناب كن.<ref>مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، آداب سفر</ref>

* آیت الله خویی در روز شنبه [[۸ صفر]] ۱۴۱۳ق، [[۱۷ مرداد]] ۱۳۷۱ش، در ۹۴ سالگی به علت بیماری قلبی در [[کوفه]] درگذشت. <ref>پیری سبزواری، «آیت الله العظمی سید ابوالقاسم خویی؛ قرآن شناس بزرگ معاصر»، ص۴۱-۴۲.</ref>