پرش به محتوا

صاحب بن عباد: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیز کاری
imported>Shadiba
جز (افزودن چند رده مختلف)
جز (تمیز کاری)
خط ۶۴: خط ۶۴:
در روزگار صاحب بن عباد، علما و ادبا و دانشمندان از هر طبقه و صنفى به طرف [[رى]] كه بزرگ‌ترین شهرهاى مركزى و غربى ایران و پایتخت سیاسی و علمی و مذهبی در آن روزگار بوده است وارد می‌‌شدند.<ref>شیخ صدوق، كتاب المواعظ، [بی‌تا]، مقدمه، ص۱۰. </ref>
در روزگار صاحب بن عباد، علما و ادبا و دانشمندان از هر طبقه و صنفى به طرف [[رى]] كه بزرگ‌ترین شهرهاى مركزى و غربى ایران و پایتخت سیاسی و علمی و مذهبی در آن روزگار بوده است وارد می‌‌شدند.<ref>شیخ صدوق، كتاب المواعظ، [بی‌تا]، مقدمه، ص۱۰. </ref>


'''رابطه با علمای شیعه''': سلاطین [[آل بویه]] و وزرایش مروج مذهب [[تشیع]] بوده و از علماى شیعه حمایت و سرپرستى می‌کردند.<ref>شیخ صدوق، كتاب المواعظ، [بی‌تا]، مقدمه، ص۱۰.</ref> از جمله شیخ صدوق به درخواست [[رکن الدوله]] از [[قم]] به [[ری]] مسافرت می‌کند <ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۲۰. </ref> و کتاب [[عیون اخبار الرضا(ع)]] را برای قدردانی از دو قصیده صاحب بن عباد در مدح [[امام رضا(ع)]] به صاحب تقدیم می‌کند و در مقدمه کتاب به این موضوع اشاره می کند.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۱۹ ـ ۲۳. </ref> [[شیخ صدوق]] در مجالس علمی [[رکن الدوله]] و صاحب بن عباد حضور داشته و بحث و مناظره می‌کرده است.<ref>شیخ صدوق (۳۸۱ق)، الخصال، ترجمه: مرتضی مدرس گیلانى، ۱۳۶۲ش، ‏ج‏1، مقدمه، ص۶. </ref> برخی از این مناظرات را [[قاضى نور الله شوشترى]] در كتاب «مجالس المؤمنین» نقل كرده است.<ref>شیخ صدوق (۳۸۱ق)، الخصال، ترجمه: مرتضی مدرس گیلانى، ۱۳۶۲ش، ‏ج‏1، مقدمه، ص۶. </ref> برادر [[شیخ صدوق]] (حسین بن علی) نیز كتاب «نفى التشبیه» را به صاحب‏ بن‏ عبّاد تقدیم کرده و صاحب نیز همواره به او احترام می‌گذاشته و جای او را بالای مجلس قرار می‌داده است.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ترجمه: غفارى، على اكبر و دیگران، تهران: نشر صدوق، چاپ اول، ۱۳۶۷ش، مقدمه، ج۱، ص۱۹. </ref>
'''رابطه با علمای شیعه''': سلاطین [[آل بویه]] و وزرایش مروج مذهب [[تشیع]] بوده و از علماى شیعه حمایت و سرپرستى می‌کردند.<ref>شیخ صدوق، كتاب المواعظ، [بی‌تا]، مقدمه، ص۱۰.</ref> از جمله شیخ صدوق به درخواست [[رکن الدوله]] از [[قم]] به [[ری]] مسافرت می‌کند <ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۲۰. </ref> و کتاب [[عیون اخبار الرضا]] را برای قدردانی از دو قصیده صاحب بن عباد در مدح [[امام رضا(ع)]] به صاحب تقدیم می‌کند و در مقدمه کتاب به این موضوع اشاره می کند.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۷۷ش، ج۱، ص۱۹ ـ ۲۳. </ref> [[شیخ صدوق]] در مجالس علمی [[رکن الدوله]] و صاحب بن عباد حضور داشته و بحث و مناظره می‌کرده است.<ref>شیخ صدوق (۳۸۱ق)، الخصال، ترجمه: مرتضی مدرس گیلانى، ۱۳۶۲ش، ‏ج‏1، مقدمه، ص۶. </ref> برخی از این مناظرات را [[قاضی نورالله شوشتری]] در كتاب «مجالس المؤمنین» نقل كرده است.<ref>شیخ صدوق (۳۸۱ق)، الخصال، ترجمه: مرتضی مدرس گیلانى، ۱۳۶۲ش، ‏ج‏1، مقدمه، ص۶. </ref> برادر [[شیخ صدوق]] (حسین بن علی) نیز كتاب «نفى التشبیه» را به صاحب‏ بن‏ عبّاد تقدیم کرده و صاحب نیز همواره به او احترام می‌گذاشته و جای او را بالای مجلس قرار می‌داده است.<ref>شیخ صدوق، من لا یحضره الفقیه، ترجمه: غفارى، على اكبر و دیگران، تهران: نشر صدوق، چاپ اول، ۱۳۶۷ش، مقدمه، ج۱، ص۱۹. </ref>


'''تأثیر در شعر فارسی''': صاحب را از بلغای معروف زبان عربی و رقیب هم‌عصر خودش [[شمس المعالی قابوس]] برشمرده‌اند.<ref>یان ریپکا، تاریخ ادبیات ایران از دوران باستان تا قاجاریه‏، ۱۳۸۱ش، ص۱۷۹.</ref> و نیز او را جزو شاعران ذو اللسانین می‌دانند که به دو زبان عربی و فارسی شعر می‌سرایند.<ref>یان ریپکا، تاریخ ادبیات ایران از دوران باستان تا قاجاریه‏، ۱۳۸۱ش، ص۲۱۴.</ref> در دربار [[آل‌بویه]] ادبیات عرب حضور پر رنگ داشته است و شاهان [[آل‌ بویه]] بیشتر به شعر عربی توجه می‌کرده‌اند اما به همت صاحب بن عباد در آن دوره شاعران فارسی هم ظهور کرده‌اند: مانند منصور بن علی رازی (متخلص به منطقی)، بندار و محمد بن علی سرخسی (متخلص به خسروی).<ref>یان ریپکا، تاریخ ادبیات ایران از دوران باستان تا قاجاریه‏، ۱۳۸۱ش، ص۱۶۹؛ براون، تاریخ ادبیات ایران از فردوسى تا سعدى‏، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۱۳۴.</ref> زمانی که صاحب، وزارت [[مؤید الدوله]] را بر عهده داشته و در [[اصفهان]] بوده است به بسط و گسترش ادبیات و شعر همت می‌گمارد.<ref>لغت‌نامه دهخدا، «صاحب بن عباد».</ref> به‌رسم آن روزگار، [[ابومنصور ثعالبى نیشابورى]] کتاب «لطائف المعارف» را به اسماعیل بن عباد هدیه داده است.<ref> براون، تاریخ ادبیات ایران از فردوسى تا سعدى‏، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۱۴۵.</ref> در مقابل این نظر، مصحح کتاب «روضات الجنات فی اوصاف مدینة هرات»، معتقد است صاحب بن عباد از مروجان متعصب زبان عربی در ایران و از مخالفان زبان پارسى و از دشمنان سرسخت عناصر ملى بوده است.<ref>زمچى، روضات الجنات، ۱۳۳۸ش، ج۱، ص۵۳۴.</ref>
'''تأثیر در شعر فارسی''': صاحب را از بلغای معروف زبان عربی و رقیب هم‌عصر خودش [[شمس المعالی قابوس]] برشمرده‌اند.<ref>یان ریپکا، تاریخ ادبیات ایران از دوران باستان تا قاجاریه‏، ۱۳۸۱ش، ص۱۷۹.</ref> و نیز او را جزو شاعران ذو اللسانین می‌دانند که به دو زبان عربی و فارسی شعر می‌سرایند.<ref>یان ریپکا، تاریخ ادبیات ایران از دوران باستان تا قاجاریه‏، ۱۳۸۱ش، ص۲۱۴.</ref> در دربار [[آل‌بویه]] ادبیات عرب حضور پر رنگ داشته است و شاهان [[آل‌ بویه]] بیشتر به شعر عربی توجه می‌کرده‌اند اما به همت صاحب بن عباد در آن دوره شاعران فارسی هم ظهور کرده‌اند: مانند منصور بن علی رازی (متخلص به منطقی)، بندار و محمد بن علی سرخسی (متخلص به خسروی).<ref>یان ریپکا، تاریخ ادبیات ایران از دوران باستان تا قاجاریه‏، ۱۳۸۱ش، ص۱۶۹؛ براون، تاریخ ادبیات ایران از فردوسى تا سعدى‏، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۱۳۴.</ref> زمانی که صاحب، وزارت [[مؤید الدوله]] را بر عهده داشته و در [[اصفهان]] بوده است به بسط و گسترش ادبیات و شعر همت می‌گمارد.<ref>لغت‌نامه دهخدا، «صاحب بن عباد».</ref> به‌رسم آن روزگار، [[ابومنصور ثعالبى نیشابورى]] کتاب «لطائف المعارف» را به اسماعیل بن عباد هدیه داده است.<ref> براون، تاریخ ادبیات ایران از فردوسى تا سعدى‏، ۱۳۶۷ش، ج۱، ص۱۴۵.</ref> در مقابل این نظر، مصحح کتاب «روضات الجنات فی اوصاف مدینة هرات»، معتقد است صاحب بن عباد از مروجان متعصب زبان عربی در ایران و از مخالفان زبان پارسى و از دشمنان سرسخت عناصر ملى بوده است.<ref>زمچى، روضات الجنات، ۱۳۳۸ش، ج۱، ص۵۳۴.</ref>
confirmed، templateeditor
۱۱٬۴۲۴

ویرایش