Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۰۶
ویرایش
ای اهل حرم میر و علمدار نیامد: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←لید
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←لید) |
Mkhaghanif (بحث | مشارکتها) جز (←لید) |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
{{سوگواری محرم}} | {{سوگواری محرم}} | ||
'''ای اهل حرم میر و علمدار نیامد''' بخشی از یک شعر معروف که [[شیعیان]] [[ایران]] در شب و [[روز تاسوعا]] و در مراسم عزاداری برای [[حضرت عباس(ع)]] می‌خوانند.<ref>[http://www.rajanews.com/news/157729 سایت رجا نیوز، ۱۳۹۷ش.]؛ [http://sobhe-no.ir/newspaper/324/8/12578 خدا توی این مداحی‌ها نیست]، روزنامه صبح نو.</ref> این شعر مفصل است ولی دو بند اول به صورت [[دو دمه]] در هیئت‌های [[عزاداری]] تکرار می‌شود. سراینده این شعر مشخص نیست و منبع مکتوبی در این زمینه وجود ندارد.<ref>[https://jamejamdaily.ir/newspaper/item/38467 روزنامه جام‌جم، شماره ۵۴۷۴، ص۹.]</ref> به گفته یکی از پژوهشگران آثار آیینی درباره این شعر دو روایت شفاهی وجود دارد که یکی آن را سروده [[حاج مرزوق]]، مداح عراقی‌الاصل | '''ای اهل حرم میر و علمدار نیامد''' بخشی از یک شعر معروف که [[شیعیان]] [[ایران]] در شب و [[روز تاسوعا]] و در مراسم عزاداری برای [[حضرت عباس(ع)]] می‌خوانند.<ref>[http://www.rajanews.com/news/157729 سایت رجا نیوز، ۱۳۹۷ش.]؛ [http://sobhe-no.ir/newspaper/324/8/12578 خدا توی این مداحی‌ها نیست]، روزنامه صبح نو.</ref> این شعر مفصل است ولی دو بند اول به صورت [[دو دمه]] در هیئت‌های [[عزاداری]] تکرار می‌شود. سراینده این شعر مشخص نیست و منبع مکتوبی در این زمینه وجود ندارد.<ref>[https://jamejamdaily.ir/newspaper/item/38467 روزنامه جام‌جم، شماره ۵۴۷۴، ص۹.]</ref> به گفته یکی از پژوهشگران آثار آیینی درباره این شعر دو روایت شفاهی وجود دارد که یکی آن را سروده [[حاج مرزوق]]، مداح عراقی‌الاصل ساکن تهران (درگذشته ۱۷ تیر سال ۱۳۲۹ش) می‌داند. و دیگری آن را از سروده‌های حاج اکبر ناظم.<ref>روزنامه جام‌جم، شماره ۵۴۷۴، ص۹.</ref> و بنابر نقلی دیگر این شعر سروده [[میرزا عبدالله خداداد]] از نوحه‌سرایان تهرانی است که با تخلص «دیوانه» شعر می‌سرود.<ref>[http://sobhe-no.ir/newspaper/324/8/12578 خدا توی این مداحی‌ها نیست]، روزنامه صبح نو.</ref> زمان دقیق سرودن این شعر مشخص نیست.{{یادداشت|محمد مرزوق عرب حائری (مداح) معروف به حاج مرزوق، پدرنوحه خوانی معاصر ایران. او در نیمه قرن سیزدهم شمسی از عراق به ایران آمد و نوحه خوانی کنونی در ایران را پایه‌گذاری کرد. وی در ۱۷ تیر سال ۱۳۲۹ش. در تهران درگذشت و پس از تشییع جنازه‌ای باشکوه در قبرستان نو در قم به خاک سپرده شد.بسیاری از مداحان قدیمی، همچون حاج اکبر ناظم، مرحوم شاه حسین، حاج محمد علامه و حاج محمد علی اسلامی شاگردان حاج مرزوق بودند.}} | ||
متن کامل این شعر چنین است: | متن کامل این شعر چنین است: | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
دستی که زده بوسه بر آن ساقی کوثر|با نیزه و شمشیر جدا گشته ز پیکر|رخصت بده از داغ شقایق بنویسم|از بغض گلوگیر دقایق بنویسم|می خواهم از آن ساقی عاشق بنویسم|نم نم به خروش آیم و هق هق بنویسم|دل خون شد و از معرکه دلدار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|در هر قدمت هر نفست جلوۀ ذات است|وصف تو فراتر ز شعور کلمات است|در حسرت لب‌های تو لب‌های فرات است|عالم همه از این همه ایثار تو مات است|از علقمه با دیدۀ خونبار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|سقا تویی و اهل حرم چشم به راهت|دل‌ها همه مست رجزگاه به گاهت|هرچند تو بودی و عطش بود و جراحت|دلواپس طفلان حرم بود نگاهت|سقای ادب جلوۀ ایثار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|افتاد نگاه تو به مهتاب دلش ریخت|وقتی به دل آب زدی آب دلش ریخت|فرق تو شکوفا شد و ارباب دلش ریخت|با سجدۀ خونین تو محراب دلش ریخت|صد حیف که آن یار وفادار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|انگار که در علقمه غوغا شده آری|خونبارترین واقعه برپا شده آری|در بزم جنون نوبت سقا شده آری|دیگر پسر فاطمه تنها شده آری|این قافله را قافله سالار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|ای علقمه از عطر تو لبریز برادر|ای قصه‌ی دست تو غم‌انگیز برادر|بعد از تو بهارم شده پاییز برادر|برخیز حسین آمده برخیز برادر|عباس‌ترین حیدر کرار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد}} | دستی که زده بوسه بر آن ساقی کوثر|با نیزه و شمشیر جدا گشته ز پیکر|رخصت بده از داغ شقایق بنویسم|از بغض گلوگیر دقایق بنویسم|می خواهم از آن ساقی عاشق بنویسم|نم نم به خروش آیم و هق هق بنویسم|دل خون شد و از معرکه دلدار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|در هر قدمت هر نفست جلوۀ ذات است|وصف تو فراتر ز شعور کلمات است|در حسرت لب‌های تو لب‌های فرات است|عالم همه از این همه ایثار تو مات است|از علقمه با دیدۀ خونبار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|سقا تویی و اهل حرم چشم به راهت|دل‌ها همه مست رجزگاه به گاهت|هرچند تو بودی و عطش بود و جراحت|دلواپس طفلان حرم بود نگاهت|سقای ادب جلوۀ ایثار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|افتاد نگاه تو به مهتاب دلش ریخت|وقتی به دل آب زدی آب دلش ریخت|فرق تو شکوفا شد و ارباب دلش ریخت|با سجدۀ خونین تو محراب دلش ریخت|صد حیف که آن یار وفادار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|انگار که در علقمه غوغا شده آری|خونبارترین واقعه برپا شده آری|در بزم جنون نوبت سقا شده آری|دیگر پسر فاطمه تنها شده آری|این قافله را قافله سالار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد|ای علقمه از عطر تو لبریز برادر|ای قصه‌ی دست تو غم‌انگیز برادر|بعد از تو بهارم شده پاییز برادر|برخیز حسین آمده برخیز برادر|عباس‌ترین حیدر کرار نیامد|ای اهل حرم میر و علمدار نیامد}} | ||
به گفته حسن رشیدی از مداحان تهرانی، در اصل شعر در مصرع دوم گفته شده بود که سقای حرم سید و سالار نیامد ولی بعدها با تکرارها مردم کلمه حسین جایگزین حرم شده است.<ref>[http://sobhe-no.ir/newspaper/324/8/12578 خدا توی این مداحی‌ها نیست]، روزنامه صبح نو.</ref> | به گفته حسن رشیدی از مداحان تهرانی، در اصل شعر در مصرع دوم گفته شده بود که سقای حرم سید و سالار نیامد ولی بعدها با تکرارها مردم کلمه حسین جایگزین حرم شده است.<ref>[http://sobhe-no.ir/newspaper/324/8/12578 خدا توی این مداحی‌ها نیست]، روزنامه صبح نو.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||