پرش به محتوا

عبدالعظیم حسنی: تفاوت میان نسخه‌ها

عبدالعظیم حسنی (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۵:۲۱

۲۲۷ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۰ نوامبر ۲۰۲۱
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
دیداریویکی‌متن
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
عبدالعظیم مشهور به عبدالعظیم حسنی، شاه عبدالعظیم و سیدالکریم از راویان شیعه در قرن سوم قمری است. پدرش عبدالله بن علی قافه و مادرش دختر اسماعیل بن ابراهیم بوده که به «هیفاء» موسوم است.<ref>ابن عنبه، عمدة الطالب، ۱۳۸۰ش، ص۹۴.</ref> نسب وی به [[امام مجتبی(ع)]] می‌رسد.<ref> نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۲۴۸.</ref>  
عبدالعظیم مشهور به عبدالعظیم حسنی، شاه عبدالعظیم و سیدالکریم از راویان شیعه در قرن سوم قمری است. پدرش عبدالله بن علی قافه و مادرش دختر اسماعیل بن ابراهیم بوده که به «هیفاء» موسوم است.<ref>ابن عنبه، عمدة الطالب، ۱۳۸۰ش، ص۹۴.</ref> نسب وی به [[امام مجتبی(ع)]] می‌رسد.<ref> نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۲۴۸.</ref>  
=== تولد و وفات===
=== تولد و وفات===
گفته شده تاریخ تولد و وفات عبدالعظیم در منابع قدیم ذکر نشده است؛ اما در منابع متأخر تولد وی در [[۴ ربیع‌الثانی]] سال ۱۷۳ق و وفاتش در [[۱۵ شوال]] ۲۵۲ق نقل و به کتاب‌های نزهة الابرار اثر سید موسی بَرزنجی، مناقب العترة اثر [[احمد بن محمد بن فهد حلی]] (درگذشت ۸۴۱ق) و کتاب تاریخ نوشته نورالدین محمد سمهودی نسبت داده شده است.<ref> محمدی ری‌شهری، حکمت‌نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی، ۱۳۹۰ش، ص۱۶-۱۸.</ref> [[محمد محمدی ری‌شهری]] با استناد به نقل روایت عبدالعظیم از [[هشام بن حکم]] (درگذشت ۱۹۹ق) در کمتر از بیست سالگی، تاریخ تولد او را سال ۱۸۰ق یا پیش از آن دانسته است. همچنین با استناد به حدیث امام هادی(ع) درباره فضیلت زیارت قبر عبدالعظیم، گفته است که عبدالعظیم پیش از شهادت امام هادی(ع) (سال ۲۵۴ق) از دنیا رفته است.<ref>محمدی ری‌شهری، حکمت‌نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی، ۱۳۹۰ش، ص۱۷.</ref>  
گفته شده تاریخ تولد و وفات عبدالعظیم در منابع قدیم ذکر نشده است؛ اما در منابع متأخر تولد وی در [[۴ ربیع‌الثانی]] سال ۱۷۳ق و وفاتش در [[۱۵ شوال]] سال ۲۵۲ق نقل و به کتاب‌های نزهة الابرار اثر سید موسی بَرزنجی، مناقب العترة اثر [[احمد بن محمد بن فهد حلی]] (درگذشت ۸۴۱ق) و کتاب تاریخ نوشته نورالدین محمد سمهودی نسبت داده شده است.<ref> محمدی ری‌شهری، حکمت‌نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی، ۱۳۹۰ش، ص۱۶-۱۸.</ref> [[محمد محمدی ری‌شهری]] با استناد به نقل روایت عبدالعظیم از [[هشام بن حکم]] (درگذشت ۱۹۹ق) در کمتر از بیست سالگی، تاریخ تولد او را سال ۱۸۰ق یا پیش از آن دانسته است. همچنین با استناد به حدیث امام هادی(ع) درباره فضیلت زیارت قبر عبدالعظیم، گفته است که عبدالعظیم پیش از شهادت امام هادی(ع) (سال ۲۵۴ق) از دنیا رفته است.<ref>محمدی ری‌شهری، حکمت‌نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی، ۱۳۹۰ش، ص۱۷.</ref>  


به گفته [[رضا استادی]]، از پژوهشگران [[حوزه علمیه قم]]، قدیمی‌ترین منبع تاریخ تولد و وفات عبدالعظیم حسنی کتاب «نور الآفاق» نوشته جواد شاه عبدالعظیمی (درگذشت ۱۳۵۵ق) است که کتابی فاقد اعتبار است. این تاریخ‌ها از این کتاب به کتاب‌های دیگر راه‌ یافته است.<ref> استادی، «آشنایی با حضرت عبدالعظیم(ع) و مصادر شرح حال او»، ص۲۹۷-۳۰۱.</ref>
به گفته [[رضا استادی]]، از پژوهشگران [[حوزه علمیه قم]]، قدیمی‌ترین منبع تاریخ تولد و وفات عبدالعظیم حسنی کتاب «نور الآفاق» نوشته جواد شاه عبدالعظیمی (درگذشت ۱۳۵۵ق) است که کتابی فاقد اعتبار است. این تاریخ‌ها از این کتاب به کتاب‌های دیگر راه‌ یافته است.<ref> استادی، «آشنایی با حضرت عبدالعظیم(ع) و مصادر شرح حال او»، ص۲۹۷-۳۰۱.</ref>
خط ۴۰: خط ۴۰:
[[شیخ طوسی]] در [[رجال شیخ طوسی|کتاب رجالی خویش]]، وی را در زمره [[اصحاب امام عسکری(ع)]] نام می‌برد.<ref>طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۴۰۱.</ref> به گفته [[عزیزالله عطاردی]]، با توجه به حالات عبدالعظیم حسنی و تحقیق در روایات وی، می‌توان دریافت که او [[امام کاظم(ع)]]، امام رضا(ع)، امام جواد(ع) و امام هادی(ع) را درک کرده است.<ref>عطاردی، عبدالعظیم الحسنی حیاته و مسنده، ۱۳۸۳ش، ص۳۷.</ref> از نظر محمد محمدی ری‌شهری، آنچه قطعی است این است که عبدالعظیم حسنی، امام جواد(ع) و امام هادی(ع) را درک کرده و از آنها احادیث فراوانی نقل کرده است.<ref>محمدی ری‌شهری، حکمت‌نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع)، ۱۳۹۰ش، ص۱۸.</ref>
[[شیخ طوسی]] در [[رجال شیخ طوسی|کتاب رجالی خویش]]، وی را در زمره [[اصحاب امام عسکری(ع)]] نام می‌برد.<ref>طوسی، رجال الطوسی، ۱۳۷۳ش، ص۴۰۱.</ref> به گفته [[عزیزالله عطاردی]]، با توجه به حالات عبدالعظیم حسنی و تحقیق در روایات وی، می‌توان دریافت که او [[امام کاظم(ع)]]، امام رضا(ع)، امام جواد(ع) و امام هادی(ع) را درک کرده است.<ref>عطاردی، عبدالعظیم الحسنی حیاته و مسنده، ۱۳۸۳ش، ص۳۷.</ref> از نظر محمد محمدی ری‌شهری، آنچه قطعی است این است که عبدالعظیم حسنی، امام جواد(ع) و امام هادی(ع) را درک کرده و از آنها احادیث فراوانی نقل کرده است.<ref>محمدی ری‌شهری، حکمت‌نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع)، ۱۳۹۰ش، ص۱۸.</ref>


نقل شده که عبدالعظیم با ادب، خضوع، [[حیا]] و [[تواضع]] به مجلس امام جواد(ع) یا امام هادی(ع) وارد می‌شد. امام نیز پس از جواب سلام، او را کنار خویش می‌نشاند و از احوالش سؤال می‌کرد.<ref>زندگانی حضرت عبدالعظیم(ع)، ص۳۰.</ref>
نقل شده که عبدالعظیم با ادب، خضوع، [[حیا]] و [[تواضع]] به مجلس امام جواد(ع) یا امام هادی(ع) وارد می‌شد. امام نیز او را کنار خویش می‌نشاند و از احوالش سؤال می‌کرد.<ref>زندگانی حضرت عبدالعظیم(ع)، ص۳۰.</ref>


== زندگی در دوران سرکوب شیعیان ==
== زندگی در دوران سرکوب شیعیان ==
خط ۵۴: خط ۵۴:
به گفته [[شیخ طوسی]] عبدالعظیم در ری وفات یافت و قبر او در آن‌جاست.<ref> طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۳.</ref> بنا بر نقل [[محدث نوری]]، فردی از شیعیان، [[رسول اکرم(ص)]] را در عالم رؤیا [[زیارت]] می‌کند که به او می‌فرماید فردا یکی از اولاد من کنار درخت سیب در باغ عبدالجبار بن عبدالوهاب رازی [[تشییع]] و [[دفن]] خواهد شد. وی برای خرید آن مکان به صاحب باغ مراجعه می‌کند در حالی که صاحب آن باغ نیز همان خواب را دیده بود و آن باغ را [[وقف]] عبدالعظیم و دیگر شیعیان کرد که در آن دفن شوند.<ref>نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ۴۰۵.</ref> به همین علت، [[حرم عبدالعظیم حسنی]] به «مسجد شجره» یا «مزار نزدیک درخت» نیز معروف است.<ref>ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۳۸۰ش، ص۹۴؛ بر آستان کرامت، ۱۳۹۲ش، ص۱۲.</ref>
به گفته [[شیخ طوسی]] عبدالعظیم در ری وفات یافت و قبر او در آن‌جاست.<ref> طوسی، الفهرست، ۱۴۱۷ق، ص۱۹۳.</ref> بنا بر نقل [[محدث نوری]]، فردی از شیعیان، [[رسول اکرم(ص)]] را در عالم رؤیا [[زیارت]] می‌کند که به او می‌فرماید فردا یکی از اولاد من کنار درخت سیب در باغ عبدالجبار بن عبدالوهاب رازی [[تشییع]] و [[دفن]] خواهد شد. وی برای خرید آن مکان به صاحب باغ مراجعه می‌کند در حالی که صاحب آن باغ نیز همان خواب را دیده بود و آن باغ را [[وقف]] عبدالعظیم و دیگر شیعیان کرد که در آن دفن شوند.<ref>نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ۴۰۵.</ref> به همین علت، [[حرم عبدالعظیم حسنی]] به «مسجد شجره» یا «مزار نزدیک درخت» نیز معروف است.<ref>ابن عنبه، عمده الطالب، ۱۳۸۰ش، ص۹۴؛ بر آستان کرامت، ۱۳۹۲ش، ص۱۲.</ref>


براساس روایتی از [[امام هادی(ع)]] [[ثواب]] زیارت قبر عبدالعظیم مانند کسی است که قبر [[حسین بن علی(ع)]] را زیارت کرده است.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۶۸ش، ص۹۹؛ ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۳۲۴.</ref> گفته شده برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم(ع) با [[زیارت امام حسین(ع)]] مقیّد است به فضای سیاسی ویژه‌ای که پیروان اهل‌بیت(ع) در آن مقطع تاریخی زندگی می‌کردند. در شرایطی که جامعه تشیع در حکومت زمامدارانی مانند [[متوکل]]، [[مُعتز]] و [[معتمد عباسی]]، سخت‌ترین دوران‌های تاریخی خود را سپری می‌کرد.<ref>محمدی ری‌شهری، حکمت نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع)، ۱۳۹۲ش، ص۲۲.</ref>
براساس روایتی از [[امام هادی(ع)]] [[ثواب]] زیارت قبر عبدالعظیم مانند کسی است که قبر [[حسین بن علی(ع)]] را زیارت کرده است.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۳۶۸ش، ص۹۹؛ ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۳۲۴.</ref> گفته شده برابری فضیلت زیارت عبدالعظیم(ع) با [[زیارت امام حسین(ع)]] مقیّد است به فضای سیاسی ویژه‌ای که پیروان اهل‌بیت(ع) در آن مقطع تاریخی زندگی می‌کردند. در شرایطی که جامعه تشیع در حکومت زمامدارانی مانند [[متوکل]]، [[مُعتز]] و [[معتمد عباسی]]، سخت‌ترین دوران‌های تاریخی خود را سپری می‌کرد.<ref>محمدی ری‌شهری، حکمت‌نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع)، ۱۳۹۲ش، ص۲۲.</ref>


== فضائل و مقامات ==
== فضائل و مقامات ==
[[علامه حلی]] عبدالعظیم را عالمی پرهیزکار معرفی می‌کند.<ref>حلی، خلاصه الاقوال، ۱۴۱۷ق، ص۲۲۶.</ref> [[محدث نوری]] نیز درباره فضائل او از رساله [[صاحب بن عباد]] نقل می‌کند که وی مردی با ورع، پارسا، معروف به [[امانت]]، صداقت در گفتار، عالم به امور دین، قائل به [[توحید]] و [[عدل]] و دارای احادیث بسیار بود.<ref>نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۰۴.</ref>  
[[علامه حلی]] عبدالعظیم را عالمی پرهیزکار معرفی می‌کند.<ref>حلی، خلاصه الاقوال، ۱۴۱۷ق، ص۲۲۶.</ref> [[محدث نوری]] نیز درباره فضائل او از رساله [[صاحب بن عباد]] نقل می‌کند که وی مردی با ورع، پارسا، معروف به [[امانت]]، صداقت در گفتار، عالم به امور دین، قائل به [[توحید]] و [[عدل]] و دارای احادیث بسیار بود.<ref> نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۰۴.</ref>  
=== در بیان امام معصوم(ع) ===
=== در بیان امام معصوم(ع) ===
[[امام هادی(ع)]] در سفری که عبدالعظیم به [[سامرا]] داشت، او را تصدیق کرد. امام هادی(ع) وی را این‌گونه خطاب می‌کند: یا اباالقاسم! تو به حق ولی ما هستی... تو همان دینی را که پسندیده خداست، انتخاب کرده‌ای... خداوند تو را با گفتار ثابت در دنیا و آخرت تثبیت کند.<ref>صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۸۱-۸۲؛ فتال، روضه الواعظین، ص۳۱ و ۳۲.</ref> این گفتگو میان امام و عبدالعظیم به [[حدیث عرض دین]] مشهور است.
[[امام هادی(ع)]] در سفری که عبدالعظیم به [[سامرا]] داشت، او را تصدیق کرد. امام هادی(ع) وی را این‌گونه خطاب می‌کند: یا اباالقاسم! تو به حق ولی ما هستی... تو همان دینی را که پسندیده خداست، انتخاب کرده‌ای... خداوند تو را با گفتار ثابت در دنیا و آخرت تثبیت کند.<ref>صدوق، التوحید، ۱۳۹۸ق، ص۸۱-۸۲؛ فتال، روضه الواعظین، ص۳۱ و ۳۲.</ref> این گفتگو میان امام و عبدالعظیم به [[حدیث عرض دین]] مشهور است.{{مدرک}}
=== مقام علمی ===
=== مقام علمی ===
[[ابوتراب رویانی]] می‌گوید: شنیدم که [[ابوحماد رازی]] می‌گفت در [[سامرا]] بر [[امام هادی(ع)]] وارد شدم و از بعضی مسائل [[حلال]] و [[حرام]] پرسیدم. چون قصد وداع داشتم حضرت فرمود: چنانچه در امور دینی در [تشخیص] حلال و حرام، مسئله‌ای بر تو دشوار شد، از عبدالعظیم بن عبدالله حسنی سؤال کن و سلام مرا به او برسان.<ref>نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۷، ص۳۲۱.</ref>
[[ابوتراب رویانی]] می‌گوید: شنیدم که [[ابوحماد رازی]] می‌گفت در [[سامرا]] بر [[امام هادی(ع)]] وارد شدم و از بعضی مسائل [[حلال]] و [[حرام]] پرسیدم. چون قصد وداع داشتم حضرت فرمود: چنانچه در امور دینی در [تشخیص] حلال و حرام، مسئله‌ای بر تو دشوار شد، از عبدالعظیم بن عبدالله حسنی سؤال کن و سلام مرا به او برسان.<ref> نوری، مستدرک الوسائل، ۱۴۰۸ق، ج۱۷، ص۳۲۱.</ref>
== روایات عبدالعظیم ==
== روایات عبدالعظیم ==
در کتب حدیثی، بیش از صد [[روایت]] از عبدالعظیم حسنی نقل شده است.<ref>عطاردی، مسند الامام الجواد، ص۳۰۲.</ref>
در کتب حدیثی، بیش از صد [[روایت]] از عبدالعظیم حسنی نقل شده است.<ref>عطاردی، مسند الامام الجواد، ص۳۰۲.</ref>
خط ۶۷: خط ۶۷:
از وی کتاب‌هایی در دست است؛ مانند کتاب «''خُطَب امیرالمؤمنین‌''»<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۲۴۷.</ref>و کتاب «یوم و لیله»<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، دار الاضواء، ج۷، ص۱۹۰.</ref> که ظاهرا اعمالی است که بر حسب اخبار [[ائمه]] با اذکار خاصه روایت شده است و هر مکلفی می‌تواند در تمام روز و شب از مستحبات و واجبات به جا آورد.<ref>واعظ کجوری، جنه النعیم، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۱۸۲.</ref>همچنین کتابی با عنوان «''روایات عبدالعظیم حسنی‌''» نیز شهرت دارد.<ref>نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۰۴.</ref>
از وی کتاب‌هایی در دست است؛ مانند کتاب «''خُطَب امیرالمؤمنین‌''»<ref>نجاشی، رجال نجاشی، ۱۴۱۶ق، ص۲۴۷.</ref>و کتاب «یوم و لیله»<ref>آقابزرگ تهرانی، الذریعة، دار الاضواء، ج۷، ص۱۹۰.</ref> که ظاهرا اعمالی است که بر حسب اخبار [[ائمه]] با اذکار خاصه روایت شده است و هر مکلفی می‌تواند در تمام روز و شب از مستحبات و واجبات به جا آورد.<ref>واعظ کجوری، جنه النعیم، ۱۳۸۲ش، ج۵، ص۱۸۲.</ref>همچنین کتابی با عنوان «''روایات عبدالعظیم حسنی‌''» نیز شهرت دارد.<ref>نوری، خاتمه مستدرک، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۰۴.</ref>


[[شیخ صدوق]]، مجموعه روایات وی را با عنوان «''جامع اخبار عبدالعظیم‌''» گردآوری کرده است.<ref>صدوق، الهدایه، ۱۴۱۸ق، ص۱۷۴. (مقدمه)</ref> وی دو روایت از [[امام رضا(ع)]]، ۲۶ روایت از [[امام جواد(ع)]] و ۹ روایت از [[امام هادی(ع)]] بی‌واسطه نقل کرده است. روایات باواسطه وی هم به ۶۵ حدیث می‌رسد.
[[شیخ صدوق]]، مجموعه روایات وی را با عنوان «''جامع اخبار عبدالعظیم‌''» گردآوری کرده است.<ref>صدوق، الهدایه، ۱۴۱۸ق، ص۱۷۴. (مقدمه)</ref> وی دو روایت از [[امام رضا(ع)]]، ۲۶ روایت از [[امام جواد(ع)]] و ۹ روایت از [[امام هادی(ع)]] بی‌واسطه نقل کرده است. روایات باواسطه وی هم به ۶۵ حدیث می‌رسد.{{مدرک}}
==آثار درباره عبدالعظیم ==
==آثار درباره عبدالعظیم ==
در خرداد سال ۱۳۹۲ش، برای معرفی شخصیت حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) کنگره بزرگداشتی در تالار شیخ صدوق واقع در حرم وی برگزار شد؛ مجموعه آثار این کنگره در ۲۹ جلد منتشر گردید که برخی از آن‎ها عبارتند از:
در خرداد سال ۱۳۹۲ش، برای معرفی شخصیت حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) کنگره بزرگداشتی در تالار شیخ صدوق واقع در حرم وی برگزار شد؛ مجموعه آثار این کنگره در ۲۹ جلد منتشر گردید که برخی از آن‎ها عبارتند از:
[[پرونده:کتاب جنة النعیم.jpg|180px|بندانگشتی|کتاب جنة النعیم]]
[[پرونده:کتاب جنة النعیم.jpg|180px|بندانگشتی|کتاب جنة النعیم]]
* '''رسالة فی فضل سیدنا عبد العظیم الحسنی المدفون بالری'''، نوشته [[صاحب بن عباد]].
* '''رسالة فی فضل سیدنا عبدالعظیم الحسنی المدفون بالری'''، نوشته [[صاحب بن عباد]].
* '''أخبار عبد العظیم بن عبد الله بن علی بن الحسن بن زید بن الحسن بن علی بن أبی طالب(ع)'''، نوشته شیخ الصدوق، و در الذریعة به نام "حیاة عبد العظیم الحسنی" ذکر کرد.
* '''اخبار عبدالعظیم بن عبدالله بن علی بن الحسن بن زید بن الحسن بن علی بن ابی طالب(ع)'''، نوشته شیخ الصدوق، و در الذریعة به نام "حیاة عبدالعظیم الحسنی" ذکر کرد.
* '''جنات النعیم فی أحوال سیدنا الشریف عبد العظیم'''، عربی، نوشته ملا [[اسماعیل کزازی اراکی]] متوفای سال ۱۲۳۶ق.
* '''جنات النعیم فی احوال سیدنا الشریف عبدالعظیم'''، عربی، نوشته ملا [[اسماعیل کزازی اراکی]] متوفای سال ۱۲۳۶ق.
* '''روح وریحان، یا جنة النعیم والعیش السلیم فی أحوال السید الکریم والمحدث العلیم عبد العظیم الحسنی (علیه‌السلام)'''، فارسی، نوشته : الحاج الشیخ [[باقر کجوری مازندرانی]] متوفای سال ۱۲۵۵ق.
* '''روح وریحان، یا جنة النعیم والعیش السلیم فی أحوال السید الکریم والمحدث العلیم عبدالعظیم الحسنی (علیه‌السلام)'''، فارسی، نوشته: الشیخ [[باقر کجوری مازندرانی]] متوفای سال ۱۲۵۵ق.
* '''التذکرة العظیمیة'''، عربی، نوشته الحاج الشیخ [[محمد ابراهیم کلباسی|محمد إبراهیم الکلباسی]] متوفای سال ۱۳۶۲ق.
* '''التذکرة العظیمیة'''، عربی، نوشته الشیخ [[محمدابراهیم کلباسی]] متوفای سال ۱۳۶۲ق.
* '''الخصایص العظیمیة فی أحوال السید أبی القاسم عبد العظیم بن عبد الله الحسنی(ع)'''، نوشته شیخ [[جواد شاه عبدالعظیمی]] متوفای سال ۱۳۵۵ق.
* '''الخصایص العظیمیة فی احوال السید ابی‌القاسم عبدالعظیم بن عبدالله الحسنی(ع)'''، نوشته شیخ [[جواد شاه عبدالعظیمی]] متوفای سال ۱۳۵۵ق.
* '''عبد العظیم الحسنی حیاته ومسنده'''،
* '''عبد العظیم الحسنی حیاته ومسنده'''،
* '''مسند حضرت عبد العظیم حسنی، فارسی'''، نوشته [[عزیزالله عطاردی]] قوچانی، متوفای ۳ مرداد ۱۳۹۳ش.
* '''مسند حضرت عبدالعظیم حسنی، فارسی'''، نوشته [[عزیزالله عطاردی]]، متوفای ۱۳۹۳ش.
* '''آشنائی با حضرت عبد العظیم حسنی(ع) ومصادر شرح حال او'''، نوشته [[رضا استادی]].
* '''آشنائی با حضرت عبد العظیم حسنی(ع) و مصادر شرح حال او'''، نوشته [[رضا استادی]].
* '''بررسی کلی روایات حضرت عبد العظیم حسنی(ع)'''، نوشته محمد کاظم رحمان ستایش.
* '''بررسی کلی روایات حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)'''، نوشته محمدکاظم رحمان ستایش.
* '''شناخت‌نامه حضرت عبد العظیم حسنی وشهر ری'''، نوشته سید محمدحسین حکیم و علی‌اکبر زمانی‌نژاد.
* '''شناخت‌نامه حضرت عبدالعظیم حسنی و شهر ری'''، نوشته سید محمدحسین حکیم و علی‌اکبر زمانی‌نژاد.
* '''مجموعة مقالات کنگره حضرت عبد العظیم حسنی(ع)'''.
* '''مجموعة مقالات کنگره حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)'''.
[[پرونده:Mosafere-rey films.tarikhema.org -704x1024.jpg|180px|بندانگشتی|پوستر فیلم سینمایی [[مسافر ری]]]]
[[پرونده:Mosafere-rey films.tarikhema.org -704x1024.jpg|180px|بندانگشتی|پوستر فیلم سینمایی [[مسافر ری]]]]
همچنین:
همچنین:
* '''حکمت‌نامه حضرت عبد العظیم الحسنی(ع)'''، فارسی، نوشته [[محمد محمدی ری‎ شهری|محمد محمدی ری‌‎شهری]].
* '''حکمت‌نامه حضرت عبدالعظیم الحسنی(ع)'''، فارسی، نوشته [[محمد محمدی ری‎ شهری|محمد محمدی ری‌‎شهری]].
* '''عبدالعظیم الحسنی العالم الفقیه والمحدّث المؤتمن، سیرته ومسنده'''، عربی، نوشته أحمد بن حسین العبیدان.
* '''عبدالعظیم الحسنی العالم الفقیه والمحدّث المؤتمن، سیرته ومسنده'''، عربی، نوشته احمد بن حسین العبیدان.
* '''شرح حدیث عرض دین حضرت عبدالعظیم حسنی'''، فارسی، نوشته [[لطف‌الله صافی گلپایگانی]].
* '''شرح حدیث عرض دین حضرت عبدالعظیم حسنی'''، فارسی، نوشته [[لطف‌الله صافی گلپایگانی]].
=== ساخت سریال ===
=== ساخت سریال ===
خط ۱۲۳: خط ۱۲۳:
*[http://www.abdulazim.com/#tab-1 سایت حرم عبدالعظیم حسنی]
*[http://www.abdulazim.com/#tab-1 سایت حرم عبدالعظیم حسنی]
* [http://www.erfan.ir/farsi/mafatih327 متن و صوت زیارتنامه حضرت عبدالعظیم(ع)]
* [http://www.erfan.ir/farsi/mafatih327 متن و صوت زیارتنامه حضرت عبدالعظیم(ع)]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20110209100757-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%A9%20%D8%B4%D8%A7%D9%87%20%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%B9%D8%B8%D9%8A%D9%85.pdf درباره شاه عبدالعظیم]
* [https://hawzah.net/fa/Article/View/99070 درباره شاه عبدالعظیم]
* [http://ensani.ir/fa/content/257337/default.aspx آفتاب ری حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) از منظرامامان معصوم(ع)]
* [http://ensani.ir/fa/content/257337/default.aspx آفتاب ری حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) از منظرامامان معصوم(ع)]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120426135614-3094-132.pdf اسوه تقوا بررسی روایات اخلاقی - اجتماعی حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)]
* [http://www.ensani.ir/storage/Files/20120426135614-3094-132.pdf اسوه تقوا بررسی روایات اخلاقی - اجتماعی حضرت عبدالعظیم حسنی(ع)]
خط ۱۴۱: خط ۱۴۱:
[[es:Abdul Azim al-Hasani]]
[[es:Abdul Azim al-Hasani]]
[[id:Abdul Azhim al-Hasani]]
[[id:Abdul Azhim al-Hasani]]
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
<onlyinclude>{{درجه‌بندی
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
خط ۱۵۹: خط ۱۵۸:
  | توضیحات =  
  | توضیحات =  
}}</onlyinclude>
}}</onlyinclude>
[[رده:محدثان شیعه قرن ۲ (قمری)]]
[[رده:محدثان شیعه قرن ۲ (قمری)]]
[[رده:محدثان شیعه قرن ۳ (قمری)]]
[[رده:محدثان شیعه قرن ۳ (قمری)]]
برگرفته از «https://fa.wikishia.net/view/ویژه:تفاوت_گوشی_همراه/53809»