حج: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
←تاریخچه ممنوعیت و تعطیل کردن حج: خلاصه سازی.
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جز (←گردش مالی: خلاصه سازی) |
Rezai.mosavi (بحث | مشارکتها) جز (←تاریخچه ممنوعیت و تعطیل کردن حج: خلاصه سازی.) |
||
| خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
کسب درآمد از حج، منحصر به دولت عربستان نیست. کشورهای دیگر نیز به اندازه خود از گردش مالی حج بهره‌مند می‌شوند: در سال ۱۳۹۳ش، سعید اوحدی رییس وقت [[سازمان حج و زیارت ایران]]، دارایی زائران ایرانی در سیستم بانکی کشور ایران را بیش از ۹۰هزار میلیارد ریال اعلام کرده است. او همچنین گردش مالی سازمان حج و زیارت در بانک‌های کشور را یک‌میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار دانست و معتقد بود هیچ ارگان، نهاد و دستگاهی این میزان گردش مالی را در سیستم بانکی ندارد.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/363250/society/tourism «گردش مالی حج و زیارت.»]</ref> | کسب درآمد از حج، منحصر به دولت عربستان نیست. کشورهای دیگر نیز به اندازه خود از گردش مالی حج بهره‌مند می‌شوند: در سال ۱۳۹۳ش، سعید اوحدی رییس وقت [[سازمان حج و زیارت ایران]]، دارایی زائران ایرانی در سیستم بانکی کشور ایران را بیش از ۹۰هزار میلیارد ریال اعلام کرده است. او همچنین گردش مالی سازمان حج و زیارت در بانک‌های کشور را یک‌میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار دانست و معتقد بود هیچ ارگان، نهاد و دستگاهی این میزان گردش مالی را در سیستم بانکی ندارد.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/363250/society/tourism «گردش مالی حج و زیارت.»]</ref> | ||
==تاریخچه ممنوعیت و | ==تاریخچه ممنوعیت و تعطیلیِ حج== | ||
[[قرآن]] از افرادی که مانع حج دیگران شده‌اند، به بدی یاد می‌کند: «آنها کسانی هستند که کافر شدند و شما را از (زیارت) مسجد الحرام و رسیدن قربانی‌هایتان به محل قربانگاه بازداشتند».<ref>سوره فتح، آیه۲۵.</ref> در [[روایات]] نیز از ترک حج به صورت جمعی و تعطیلی آن به‌شدت نکوهش شده است | [[قرآن]] از افرادی که مانع حج دیگران شده‌اند، به بدی یاد می‌کند: «آنها کسانی هستند که کافر شدند و شما را از (زیارت) مسجد الحرام و رسیدن قربانی‌هایتان به محل قربانگاه بازداشتند».<ref>سوره فتح، آیه۲۵.</ref> در [[روایات]] نیز از ترک حج به صورت جمعی و تعطیلی آن به‌شدت نکوهش شده است.<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۷، ص۵۱ و ج۴، ص۲۷۱.</ref> همچنین در روایات آمده است بر حاکم مسلمان [[واجب]] است اگر مردم [[فریضه]] حج را ترک کردند، آنان را به انجام دادن آن وادار کند و در صورت نیاز، هزینه سفر را از [[بیت المال]] تأمین کند.<ref>رجوع کنید به: کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۵۹ -۲۶۰.</ref><br> | ||
با این حال، در طول تاریخ به جهت مسائل امنیتی، اقتصادی و سیاسی، گاهی حج ممنوع و تعطیل شده است. نخستین جلوگیری از حج مسلمانان را [[شرک|مشرکان]] مکه و در سال [[سال ۶ هجری قمری|ششم هجری]] انجام دادند، که در پی آن، [[صلح حدیبیه]] صورت گرفت و مسلمانان توانستند از سال بعد خانه خدا را [[زیارت]] کنند.<ref>بیهقی، دلائل النبوة، ۱۴۰۵ق، ج۴، ص۱۴۵.</ref> | |||
'''تحریم حج در زمان صفویه و قاجار'''{{سخ}} | |||
مسیر حج ایرانیان در زمان حکومت [[صفویان|صفویه]] از سرزمین‌های [[حکومت عثمانی|دولت عثمانی]] می‌گذشت و سفر به قلمرو عثمانی، به ویژه هنگامی که آتش نبرد میان دو دولت برافروخته بود، با موانع و مشکلاتی روبه‌رو می‌شد. [[شاه عباس صفوی]] که حج‌گزاری ایرانیان را عامل سرازیر شدن پولِ بسیار به کشور دشمن می‌دید، سفر حج را مدتی ممنوع کرد. در سال‌های پایانی دولت قاجار نیز به دلیل وقوع جنگ جهانی اول و درگیر شدن [[خاورمیانه]] در این نبردها، به ویژه گسترش دامنه نبرد به [[عراق]]، حج‌گزاری ایرانیان و دیگر کشورهای منطقه به مدت پنج سال قطع شد.<ref>محمد حسینی، کامران، مدخل ایران، دانش‌نامه حج و حرمین شریفین.</ref> | |||
'''حکومت آل سعود و ممنوعیت حج'''{{سخ}} | |||
با حاکمیت [[آل سعود|خاندان سعود]] در [[حجاز]] و ویران‌کردن برخی از مکان‌های مقدس مکه و مدینه، بسیاری از کشورهای مسلمان، سفر حج شهروندان خود را ممنوع کردند. دولت ایران نیز در سال ۱۳۰۴ش سفر ایرانیان به مکه و مدینه را ممنوع کرد و کنسولگری‌های خود در کشورهای عراق، سوریه و مصر را مأمور پیشگیری از سفر ایرانیان به مکه کرد.<ref>محمد حسینی، کامران، مدخل ایران، دانش‌نامه حج و حرمین شریفین.</ref><br> | |||
پس از انقلاب اسلامی در حج سال ۱۳۶۶ش هنگامی که حاجیان ایرانی در حال انجام مراسم «[[مراسم برائت از مشرکین|برائت از مشرکین]]» بودند، نظامیان سعودی به آنان حمله کردند و دست به کشتار زائران ایرانی زدند. این واقعه به واقعه [[حج خونین]] معروف است. پس از این کشتار، سه سال ایرانیان به حج نرفتند.<ref>[http://www.farsnews.com/13950316000837 «واکنش امام(ره) به تعطیلی حج»]</ref> | |||
همچنین پس از [[فاجعه منا]] در سال ۱۳۹۴ش و کشته‌شدن چند صد نفر از زائران ایرانی، و به‌وجود آمدن مشکلات سیاسی، حج واجب برای یک‌سال متوقف گردید.<ref>[http://article.irna.ir/fa/NewsPrint.aspx?ID=7599 «علت اصلی عدم اعزام زائران به حج.»]</ref> و نیز دولت سعودی برای کشورهای مختلفی همچون [[یمن]] و [[سوریه]] (مناطق تحت کنترل دولت سوریه) ممنوعیت‌هایی قرار داد.<ref>[http://www.dana.ir/news/751616.html/ممنوعیت-ورود-زائران-بیت-الله-الحرام-به-عربستان--از-یمن-و-سوریه-تا-ایران-و-فلسطین--تلاش-آل-سعود-برای-مقابله-با-احکام-اسلام «ممنوعیت ورود زائران بیت‌الله الحرام به عربستان؛ از یمن و سوریه تا ایران و فلسطین»]</ref> | |||
'''حکومت آل سعود و ممنوعیت حج'''{{سخ}}با حاکمیت [[آل سعود|خاندان سعود]] در [[حجاز]] و ویران‌کردن برخی از مکان‌های مقدس مکه و مدینه، بسیاری از کشورهای مسلمان، سفر حج شهروندان خود را ممنوع کردند. دولت ایران نیز در سال ۱۳۰۴ش سفر ایرانیان به مکه و مدینه را ممنوع کرد و کنسولگری‌های خود در کشورهای عراق، سوریه و مصر را مأمور پیشگیری از سفر ایرانیان به مکه کرد.<ref>محمد حسینی، کامران، مدخل ایران، دانش‌نامه حج و حرمین شریفین.</ref> | |||
همچنین پس از [[فاجعه منا]] در سال ۱۳۹۴ش و کشته‌شدن چند صد نفر از زائران ایرانی، و به‌وجود آمدن مشکلات سیاسی، حج واجب برای یک‌سال متوقف گردید.<ref>[http://article.irna.ir/fa/NewsPrint.aspx?ID=7599 «علت اصلی عدم اعزام زائران به حج.»]</ref> | |||
== حوادث حج == | == حوادث حج == | ||