پرش به محتوا

نماز عید: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۳۳ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۳
جز
افزایش مطلب
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (افزایش مطلب)
خط ۳: خط ۳:
'''نماز عید''' یا '''صلاة العیدین'''، [[نماز|نمازی]] که [[اسلام|مسلمانان]] در روز [[عید فطر]] و [[عید قربان]] می‌خوانند. به [[فتوا|فتوای]] فقیهان شیعه در زمان حضور [[امامت|امام]] خواندن این نماز به جماعت [[واجب]]، و در عصر غیبت [[مستحب]] است.
'''نماز عید''' یا '''صلاة العیدین'''، [[نماز|نمازی]] که [[اسلام|مسلمانان]] در روز [[عید فطر]] و [[عید قربان]] می‌خوانند. به [[فتوا|فتوای]] فقیهان شیعه در زمان حضور [[امامت|امام]] خواندن این نماز به جماعت [[واجب]]، و در عصر غیبت [[مستحب]] است.
==اهمیت و جایگاه==
==اهمیت و جایگاه==
نماز عید، نمازی است که مسلمان در روز عید فطر و عید قربان می‌خوانند. در منابع فقهی و روایی از این نماز به صلاة العیدین یاد می‌شود.<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳.</ref> این نماز در زمان حضور [[امامت|امام]]، [[واجب]] است<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳.</ref> و باید به جماعت‏ خوانده شود.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل (مراجع)، ج۱، ص۸۲۴.</ref> اما در [[غیبت امام مهدی(عج)|زمان غیبت]]، [[مستحب]] است<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ۳۳۳.</ref> البته به جماعت خواندن آن در دوره غیبت محل اختلاف فقهاست.<ref> بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل (مراجع)، ۱۳۸۷ش، ص۲۳۴.</ref> به فتوای [[امام خمینی]] اگر [[ولایت فقیه|ولی فقیه]] یا شخصی که از او اجازه دارد آن را امامت کند یا به قصد رجاء خوانده شود اشکال ندارد در غیر این صورت احتیاط واجب است که آن را به جماعت نخوانند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی،‌ توضیح المسائل (مراجع)، ج۱، ص۸۲۴.</ref>  
نماز عید، نمازی است که مسلمان در روز عید فطر و عید قربان می‌خوانند. در منابع فقهی و روایی از این نماز به صلاة العیدین یاد می‌شود.<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳.</ref> این نماز در زمان حضور [[امامت|امام]]، [[واجب]] است<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳.</ref> و باید به جماعت‏ خوانده شود.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل (مراجع)، ج۱، ص۸۲۴.</ref> اما در [[غیبت امام مهدی(عج)|زمان غیبت]]، [[مستحب]] است<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ۳۳۳.</ref> البته به جماعت خواندن آن در دوره غیبت محل اختلاف فقهاست.<ref> بنی‌هاشمی خمینی، توضیح المسائل (مراجع)، ۱۳۸۷ش، ص۲۳۴.</ref> به فتوای [[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] اگر [[ولایت فقیه|ولی فقیه]] یا شخصی که از او اجازه دارد آن را امامت کند یا به قصد رجاء خوانده شود اشکال ندارد در غیر این صورت احتیاط واجب است که آن را به جماعت نخوانند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی،‌ توضیح المسائل (مراجع)، ج۱، ص۸۲۴.</ref>  


براساس روایات منظور از «تزکی» و «فَصَلَّیٰ» در آیات «‌قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَکیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۴.</ref> و «وَ ذَکرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۵.</ref> دادن [[زکات فطره]] و خواندن نماز عید فطر است.<ref>طباطبائی، المیزان، انتشارات جامعه مدرسین، ج۲۰، ص۲۶۹.</ref>
براساس روایات منظور از «تزکی» و «فَصَلَّیٰ» در آیات «‌قَدْ أَفْلَحَ مَن تَزَکیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۴.</ref> و «وَ ذَکرَ اسْمَ رَبِّهِ فَصَلَّیٰ»<ref>سوره اعلی، آیه ۱۵.</ref> دادن [[زکات فطره]] و خواندن نماز عید فطر است.<ref>طباطبائی، المیزان، انتشارات جامعه مدرسین، ج۲۰، ص۲۶۹.</ref>
خط ۱۲: خط ۱۲:
نماز عید همانند [[نماز جمعه]] دو خطبه دارد با این تفاوت که در نماز عید، خطبه‌ها پس از نماز ایراد می‌شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۷-۳۳۸.</ref> این تفاوت به خاطر این است که نماز جمعه هر هفته برگزار می‌شود و اگر خطبه‌ها پس از نماز ایراد شود مردم خسته می‌شوند و مصلی را ترک می‌کنند اما نماز عید چون در سال فقط دو بار برگزار می‌گردد، مردم تا پایان خطبه‌ها می‌مانند.<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۸.</ref>  همچنین درباره واجب یا مستحب بودن خطبه‌های نماز عید میان فقها اختلاف‌نظر وجود دارد.<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۷-۳۳۸.</ref>  
نماز عید همانند [[نماز جمعه]] دو خطبه دارد با این تفاوت که در نماز عید، خطبه‌ها پس از نماز ایراد می‌شود.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۷-۳۳۸.</ref> این تفاوت به خاطر این است که نماز جمعه هر هفته برگزار می‌شود و اگر خطبه‌ها پس از نماز ایراد شود مردم خسته می‌شوند و مصلی را ترک می‌کنند اما نماز عید چون در سال فقط دو بار برگزار می‌گردد، مردم تا پایان خطبه‌ها می‌مانند.<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۸.</ref>  همچنین درباره واجب یا مستحب بودن خطبه‌های نماز عید میان فقها اختلاف‌نظر وجود دارد.<ref> نگاه کنید به نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۷-۳۳۸.</ref>  


==احکام و آداب==
==زمان اقامه==
*زمان اقامه: وقت نماز عید از طلوع خورشید تا زوال ([[ظهر شرعی]]) است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۵۱.</ref> اما [[مستحب]] است که این نماز پس از بلندشدن آفتاب خوانده شود.<ref>توضیح المسائل امام خمینی، ۱۳۸۷ش، ص۲۳۴.</ref>
به گفته [[محمدحسن نجفی|صاحب جواهر]] بنا بر نظر مشهور فقهیان شیعه، وقت نماز عید از طلوع خورشید تا زوال ([[ظهر شرعی]]) است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۵۱.</ref> و اگر فوت شود قضا ندارد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۵۵.</ref> اما به فتوای امام خمینی، [[مستحب]] است پس از بلندشدن آفتاب خوانده شود.<ref>توضیح المسائل امام خمینی، ۱۳۸۷ش، ص۲۳۴.</ref> همچنین صاحب جواهر از کتاب [[مدارک الاحکام فی شرح شرائع الاسلام (کتاب)|مدارک الاحکام]] نقل کرده است که علما اتفاق‌نظر دارند بر اینکه مستحب است نماز عید فطر با اندکی تاخیر از نماز عید قربان خوانده شود چراکه در عید فطر مستحب است نمازگزار قبل از نماز عید افطار کند و زکات فطره‌اش را جدا نماید اما در عید قربان مستحب است که [[قربانی]] و خوردن از گوشت آن پس از نماز باشد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۳۵۴-۳۵۵.</ref>
== احکام و آداب==
* گفتن ذکر «اَللهُ اَکبرُ اَلله اَکبرُ، لا اِلهَ اِلّا اللهُ وَ اللهُ اَکبرُ، اَلله اَکبرُ وَ لِله الحَمدُ، اَلله اَکبَرُ عَلی ما هَدانا» پس از نماز عید مستحب است.<ref>توضیح المسائل امام خمینی، ۱۳۸۷ش، ص۲۳۵.</ref>
* گفتن ذکر «اَللهُ اَکبرُ اَلله اَکبرُ، لا اِلهَ اِلّا اللهُ وَ اللهُ اَکبرُ، اَلله اَکبرُ وَ لِله الحَمدُ، اَلله اَکبَرُ عَلی ما هَدانا» پس از نماز عید مستحب است.<ref>توضیح المسائل امام خمینی، ۱۳۸۷ش، ص۲۳۵.</ref>
*[[مستحب]] است نمازگزار در روز [[عید فطر]] قبل از نماز عید، به خوراکی‌ای به ویژه خرما افطار کند و در [[عید قربان]] بعد از نماز از گوشت قربانی بخورد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۱، ص۳۷۷؛ توضیح المسائل امام خمینی، ۱۳۸۷ش، ص۲۳۴.</ref>
*اگر کسی نماز عید فطر می‌خواند، باید زکاتش را پیش از نماز پرداخت کند یا به‌فتوای برخی، آن را از اموالش جدا کند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۳۸۱، ج۲، ص۱۸۰.</ref>
*اگر کسی نماز عید فطر می‌خواند، باید زکاتش را پیش از نماز پرداخت کند یا به‌فتوای برخی، آن را از اموالش جدا کند.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، توضیح‌المسائل مراجع، ۱۳۸۱، ج۲، ص۱۸۰.</ref>
* مستحب است نمازگزار پیش از نماز عید [[غسل]] کند، و دعاهایی که پیش از نماز و بعد از آن در کتاب‌های دعا ذکر شده را بخواند.<ref>توضیح المسائل امام خمینی، ۱۳۸۷ش، ص۲۳۴.</ref>
* مستحب است نمازگزار پیش از نماز عید [[غسل]] کند، و دعاهایی که پیش از نماز و بعد از آن در کتاب‌های دعا ذکر شده را بخواند.<ref>توضیح المسائل امام خمینی، ۱۳۸۷ش، ص۲۳۴.</ref>