پرش به محتوا

خطبة البیان: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۶۶۲ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۴ ژوئن ۲۰۱۵
جز
خط ۶: خط ۶:
بر اساس آنچه در [[الزام الناصب]] آمده و مفصل‌ترین نقل خطبه محسبو می‌شود، مضمون اصلی خطبه بیان را می‌توان در سه بخش کلی دسته‌بندی کرد. بیان صفات [[پیامبر اسلام(ص)]]، بیان ویژگی‌های شخص [[امام علی(ع)]] از زبان خودش، و نکاتی درباره [[آخرالزمان]] و وقایع مربوط به [[ظهور]] [[امام مهدی]] (ع).
بر اساس آنچه در [[الزام الناصب]] آمده و مفصل‌ترین نقل خطبه محسبو می‌شود، مضمون اصلی خطبه بیان را می‌توان در سه بخش کلی دسته‌بندی کرد. بیان صفات [[پیامبر اسلام(ص)]]، بیان ویژگی‌های شخص [[امام علی(ع)]] از زبان خودش، و نکاتی درباره [[آخرالزمان]] و وقایع مربوط به [[ظهور]] [[امام مهدی]] (ع).
==منبع و سند خطبه==
==منبع و سند خطبه==
آنچه امروزه به عنوان خطبة البیان معروف است در [[نهج البلاغه]] و نیز سایر منابع قدیمی‌ شیعه وجود ندارد. به گفته نویسنده مقاله [http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/6001813870301.pdf خطبة البیان و شطحیان عارفان]، برخی از عبارت‌های این خطبه در منابع قدیمی‌تر مثل [[بصائر الدرجات]] و [[رجال کشی]] و [[الکافی (کتاب)|کافی]] وجود دارد و در [[مناقب آل ابی طالب (کتاب)|مناقب]] [[ابن شهرآشوب مازندرانی|ابن‌شهرآشوب]] با نام خطبة الافتخار به برخی از فرازهای آن استناد شده که شباهت بسیار زیادی به خطبه بیان دارد.<ref>[http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/6001813870301.pdf خطبة البیان و شطحیان عارفان]</ref>
مفصل‌ترین نقل خطبة البیان در کتاب [[الزام الناصب]] آمده است. نویسنده الزام الناصب سه نسخه از خطبه را نقل کرده و برای دو نسخه نخست آن هیچ منبعی معرفی نکرده <ref>یزدی حائری، الزام الناصب، ج ۲، ص ۱۴۸</ref>و نسخه سوم را به دار المنتظم نوشته [[محمد بن طلحه شافعی]] نسبت داده که از منابع اهل سنت است.<ref>یزدی حائری، الزام الناصب، ج ۲، ص ۱۹۱</ref> ولی مصطفی صادقی که مقاله‌ای درباره منابع خطبه البیان نوشته با بررسی نسخه خطی مربوط مدعی است که نویسنده الزام الناصب دچار دو اشتباه شده است. او معتقد است که نام صحیح کتاب عبارت است از الدر المنظم فی السر الاعظم و نیز نتیجه گرفته است که این خطبه در صفحاتی از نسخه خطی درج شده که ارتباطی به الدر المنظم ندارد و به دلیل افتادگی نسخه خطی نویسنده این بخش مشخص نیست.<ref>[http://www.hadith.net/n145-e3984-p60.html خطبة البيان و خطبه هاي منسوب به اميرمؤمنان(ع)] </ref>


[[حافظ رجب برسی]] در کتاب [[مشارق انوار الیقین فی اسرار امیرالمومنین علیه السلام (کتاب)|مشارق انوار الیقین]] بدون ارجاع به منابع دیگر خطبه‌ای با نام خطبه الافتخار نقل کرده که حجم آن کمتر از خطبه البیان است ولی عبارات آن در متن خطبه البیان وجود دارد. <ref>تهرانی، الذریعه، ج ۷، ص ۲۱۰ </ref> <ref>حافظ برسی، مشارق انوار الیقین، ص ۲۶۰</ref>
آنچه امروزه به عنوان خطبة البیان معروف است در [[نهج البلاغه]] و نیز سایر منابع قدیمی‌ شیعه وجود ندارد. به گفته نویسنده مقاله [http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/6001813870301.pdf خطبة البیان و شطحیان عارفان]، برخی از عبارت‌های این خطبه در منابع قدیمی‌تر مثل [[بصائر الدرجات]] و [[رجال کشی]] و [[الکافی (کتاب)|کافی]] وجود دارد و در [[مناقب آل ابی طالب (کتاب)|مناقب]] [[ابن شهرآشوب مازندرانی|ابن‌شهرآشوب]] با نام خطبة الافتخار به برخی از فرازهای آن استناد شده که شباهت بسیار زیادی به خطبه بیان دارد.<ref>[http://www.sid.ir/fa/VEWSSID/J_pdf/6001813870301.pdf خطبة البیان و شطحیان عارفان]</ref> ولی به گفته مصطفی صادقی هیچ یک از عبارات اختصاصی این خطبه در منابع قبلی نیست و سازندگان این خطبه در واقع از عبارات پیشینیان برای تکمیل کار خود استفاده کرده‌اند


این خطبه در [[بحار الانوار]] نیز نقل نشده است و [[محمد باقر مجلسی|مجلسی]] معتقد است امثال این خطبه در کتاب‌های غالیان یافت می‌شود. <ref>مجلسی، بحار الانوار، ج ۲۵، ص ۳۴۸</ref> آیت الله [[ناصر مکارم شیرازی]] آن را مجعول دانسته <ref>مکارم شیرازی، استفتاءات جدید، ج ۱، ص ۵۳۱</ref> و آیت الله [[میرزا جواد تبریزی]] نیز صحت انتساب آن به امام علی را ثابت نمی‌داند <ref>تبریزی، صراط النجاة، ج ۹، ص ۷۰</ref>
[[حافظ رجب برسی]] در کتاب [[مشارق انوار الیقین فی اسرار امیرالمومنین علیه السلام (کتاب)|مشارق انوار الیقین]] بدون ارجاع به منابع دیگر خطبه‌ای با نام خطبه الافتخار نقل کرده که حجم آن کمتر از خطبه البیان است ولی عبارات آن در متن خطبه البیان وجود دارد. <ref>تهرانی، الذریعه، ج ۷، ص ۲۱۰ </ref> <ref>حافظ برسی، مشارق انوار الیقین، ص ۲۶۰</ref> این خطبه در [[بحار الانوار]] نیز نقل نشده است و [[محمد باقر مجلسی|مجلسی]] معتقد است امثال این خطبه در کتاب‌های غالیان یافت می‌شود. <ref>مجلسی، بحار الانوار، ج ۲۵، ص ۳۴۸</ref> آیت الله [[ناصر مکارم شیرازی]] آن را مجعول دانسته <ref>مکارم شیرازی، استفتاءات جدید، ج ۱، ص ۵۳۱</ref> و آیت الله [[میرزا جواد تبریزی]] نیز صحت انتساب آن به امام علی را ثابت نمی‌داند <ref>تبریزی، صراط النجاة، ج ۹، ص ۷۰</ref>


به گفته نجم‌الدین طبسی مهم‌ترین راوی این خطبه [[عبدالله بن مسعود]](م ۳۳ق) است که در زمان ایراد خطبه یعنی ورود امام علی(ع) به [[بصره]] زنده نبوده است. و نیز یکی دیگر از راویان در سند حدیث (جد طوق بن مالک) ناشناخته است و در کتاب‌های رجالی نامی از او نیست.  <ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920712000789 سید حسنی در خطبه البیان]</ref>
به گفته نجم‌الدین طبسی مهم‌ترین راوی این خطبه [[عبدالله بن مسعود]](م ۳۳ق) است که در زمان ایراد خطبه یعنی ورود امام علی(ع) به [[بصره]] زنده نبوده است. و نیز یکی دیگر از راویان در سند حدیث (جد طوق بن مالک) ناشناخته است و در کتاب‌های رجالی نامی از او نیست.  <ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920712000789 سید حسنی در خطبه البیان]</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۲۶۷

ویرایش