پرش به محتوا

مکارم الاخلاق (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
افزایش منبع
جز (افزایش منبع)
جز (افزایش منبع)
خط ۳۱: خط ۳۱:
== مؤلف==
== مؤلف==
{{اصلی|حسن بن فضل طبرسی }}
{{اصلی|حسن بن فضل طبرسی }}
رضی‌الدین حسن بن فضل طبرسی از عالمان شیعه در قرن ششم قمری و فرزند [[امین الاسلام طبرسی]] صاحب [[تفسیر]] [[مجمع البیان]] است.<ref>پاک‌نیا، آشنایی با منابع دست اول شیعه،۱۳۸۷ش.</ref> هرچند به گفته سید محسن امین برخی این کتاب را به امین الاسلام طبرسی نسبت داده‌اند<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref> اما چنانچه [[رضا استادی]] گفته، استناد مکارم الاخلاق به حسن بن فضل طبرسی قطعی است و توجه علما و وجود نسخه‌های فراوان، انتساب آن را به وی تأیید می‌کند.<ref>استادی، تحریف «مکارم الأخلاق» و عکس‌العمل فقهای شیعه، ۱۳۷۷ش.</ref> به گفته امین، طبرسی مکارم الاخلاق را در زمان زنده بودن پدرش نوشته است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref>
رضی‌الدین حسن بن فضل طبرسی از عالمان شیعه در قرن ششم قمری و فرزند [[امین الاسلام طبرسی]] صاحب [[تفسیر]] [[مجمع البیان]] است.<ref>پاک‌نیا، آشنایی با منابع دست اول شیعه،۱۳۸۷ش.</ref> هرچند به گفته سید محسن امین برخی این کتاب را به امین الاسلام طبرسی نسبت داده‌اند<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref> اما چنانچه [[رضا استادی]] گفته، استناد مکارم الاخلاق به حسن بن فضل طبرسی قطعی است و توجه علما و وجود نسخه‌های فراوان، انتساب آن را به وی تأیید می‌کند.<ref>استادی، تحریف «مکارم الأخلاق» و عکس‌العمل فقهای شیعه، ۱۳۷۷ش.</ref> به گفته امین، طبرسی مکارم الاخلاق را در زمان زنده بودن پدرش نوشته است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref> در برخی از نسخه‌ها با عنوان مکارم الاخلاق و معالم الاعلاق منتشر شده است.<ref> صدرایی خویی و حافظیان، فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه عمومی آیت الله گلپایگانی، ج۹، ص۵۷۶۲.</ref>


== انگیزه نگارش و محتوا==
== انگیزه نگارش و محتوا==
طبرسی در مقدمه کتاب مکارم الاخلاق، انگیزه خود از نگارش کتاب را گردآوردن شمه‌ای از  اعمال و حالات [[پیامبر(ص)]] و [[ائمه(ع)]] در سفر و حضَر، خوردن و آشامیدن و...، با هدف تربیت مردم ذکر کرده است.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۷ش، ص۸.</ref>
طبرسی در مقدمه کتاب مکارم الاخلاق، ضمن اشاره به [[آیه تأسی]]،  انگیزه خود از نگارش کتاب را گردآوردن شمه‌ای از  اعمال و حالات [[پیامبر(ص)]] و آنچه که امتش را به آن امر کرده، ذکر کرده است.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۷ش، ص۸.</ref> باب‌های دوزاده‌گانه کتاب به این شرح است:<ref> احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۲۷۷. </ref>
 
این کتاب ۱۲ باب دارد که به بیان آداب پرداخته است گاه در ذیل ابواب به فصل‌هایی پرداخته که عنوان اخلاقی نیز دارند.<ref> احمدپور، کتابشناخت اخلاق اسلامی، ۱۳۸۵ش، ص۲۷۷. </ref>
{{ستون-شروع|3}}
{{ستون-شروع|3}}
# اخلاق و اوصاف پیامبر(ص) ؛
# اخلاق و اوصاف پیامبر(ص)  
#بهداشت و نظافت در اخلاق اسلامی؛
#بهداشت و نظافت در اخلاق اسلامی
# آداب استحمام؛
# آداب استحمام
# بهداشت ناخن و اصلاح موها؛
# بهداشت ناخن و اصلاح مو
# آداب و شیوه‌های آرایش زن و مرد مسلمان؛
# آداب و شیوه‌های آرایش زن و مرد مسلمان
# ویژگی‌های لباس و خانه اسلامی؛
# ویژگی‌های لباس و خانه اسلامی
# آداب خوردن و آشامیدن؛
# آداب خوردن و آشامیدن
# مسائل مربوط به [[ازدواج]]؛
# مسائل مربوط به [[ازدواج]]
# آداب مسافرت؛
# آداب مسافرت
# آداب [[دعا]] و وقت فضیلت آن؛
# آداب [[دعا]] و وقت فضیلت آن
# رفتار با بیماران و مسائل مربوط به آن؛
# رفتار با بیماران و مسائل مربوط به آن
# مسائل متفرقه در عرصه اخلاق و حقوق فردی و اجتماعی.<ref>مظفر، عقائد الامامیه، ۱۳۷۷ش، ص۴۷۸-۴۸۰.</ref><ref>پاک‌نیا، آشنایی با منابع دست اول شیعه، ۱۳۸۷ش.</ref>
# مسائل متفرقه در عرصه اخلاق و حقوق فردی و اجتماعی.<ref>مظفر، عقائد الامامیه، ۱۳۷۷ش، ص۴۷۸-۴۸۰.</ref><ref>پاک‌نیا، آشنایی با منابع دست اول شیعه، ۱۳۸۷ش.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
 
چانچه در مقدمه ناشر کتاب آمده، در مکارم الاخلاق احادیثی از اهل بیت پیامبر و شمه‌ای از احوال و اخلاق آنها نیز آمده است.<ref>طبرسی، مکارم الاخلاق، ۱۳۷۷ش، ص۶.</ref>
==انتشار و تحریف==
==انتشار و تحریف==
به گفته محسن امین کتاب مکارم الاخلاق در زمان حیات مؤلفش منتشر شده است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref> این کتاب در کشورهای ایران، لبنان، عراق و مصر چاپ شده است.<ref>استادی، ص۱۹۴.</ref> البته در چاپ‌های مختلف آن در مصر که در سال‌های ۱۳۰۰ق تا ۱۳۰۶ق انجام شده، تحریفات و تصرفاتی صورت گرفته است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref> برخی از این تحریفات عبارتند از:
به گفته محسن امین کتاب مکارم الاخلاق در زمان حیات مؤلفش منتشر شده است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref> این کتاب در کشورهای ایران، لبنان، عراق و مصر چاپ شده است.<ref>استادی، ص۱۹۴.</ref> البته در چاپ‌های مختلف آن در مصر که در سال‌های ۱۳۰۰ق تا ۱۳۰۶ق انجام شده، تحریفات و تصرفاتی صورت گرفته است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref> برخی از این تحریفات عبارتند از:
خط ۶۴: خط ۶۲:


به دستور [[میرزای شیرازی]] کتاب در سال ۱۳۱۴ق از روی نسخه اصلی چاپ شد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۵.</ref> شیخ محمود بن ملا صالح بروجروی  کتاب را تصحیح کرد و به صورت مختصر به تحریفات چاپ مصر اشاره کرده است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref>
به دستور [[میرزای شیرازی]] کتاب در سال ۱۳۱۴ق از روی نسخه اصلی چاپ شد.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۵.</ref> شیخ محمود بن ملا صالح بروجروی  کتاب را تصحیح کرد و به صورت مختصر به تحریفات چاپ مصر اشاره کرده است.<ref>امین، اعیان الشیعه، ج۵، ص۲۲۴.</ref>


==ترجمه‌ها==
==ترجمه‌ها==
خط ۸۱: خط ۷۸:
*احمدپور، مهدی، کتابشناخت اخلاق اسلامی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش.
*احمدپور، مهدی، کتابشناخت اخلاق اسلامی، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش.
* امین، سید محسن، اعیان الشیعه، تحقیق: حسن امین، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* امین، سید محسن، اعیان الشیعه، تحقیق: حسن امین، بیروت، دار التعارف للمطبوعات، ۱۴۰۶ق/۱۹۸۶م.
* صدرایی خویی، علی و حافظیان، ابوالفضل، [https://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Text/37905/1/5762 فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه عمومی آیت الله گلپایگانی]، به کوشش
{{کتاب های اخلاقی شیعه}}
{{کتاب های اخلاقی شیعه}}
{{کتاب‌شناسی شیعه (قرن ششم)}}
{{کتاب‌شناسی شیعه (قرن ششم)}}