پرش به محتوا

حدیث کساء: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۳۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۹ نوامبر ۲۰۲۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:
'''حدیث کِساء''' [[حدیث|حدیثی]] در فضیلت [[پیامبر(ص)]]، [[امام علی(ع)]]، [[فاطمه(س)]]، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] دانسته می‌شود. [[امامان شیعه]] برای اثبات برتری و استحقاق خویش در امر [[خلافت]]، به این حدیث استناد نموده‌اند. به گفته برخی [[محدث|حدیث‌شناسان]]، پیامبر اکرم(ص) هنگام نزول [[آیه تطهیر]]، خود و خاندانش را در زیر عبایی جمع کرد و به این شکل، مصادیق این آیه را معرفی نمود. محل واقعه مربوط به حدیث کِساء را خانه [[ام سلمه]]، دانسته‌اند.<br>
'''حدیث کِساء''' [[حدیث|حدیثی]] در فضیلت [[پیامبر(ص)]]، [[امام علی(ع)]]، [[فاطمه(س)]]، [[امام حسن(ع)]] و [[امام حسین(ع)]] دانسته می‌شود. [[امامان شیعه]] برای اثبات برتری و استحقاق خویش در امر [[خلافت]]، به این حدیث استناد نموده‌اند. به گفته برخی [[محدث|حدیث‌شناسان]]، پیامبر اکرم(ص) هنگام نزول [[آیه تطهیر]]، خود و خاندانش را در زیر عبایی جمع کرد و به این شکل، مصادیق این آیه را معرفی نمود. محل واقعه مربوط به حدیث کِساء را خانه [[ام سلمه]]، دانسته‌اند.<br>
حدیث کساء در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نقل شده و برخی آن را متواتر می‌دانند. البته متن حدیثی که در [[مفاتیح الجنان]] به نام حدیث کساء آمده، در بخش‌هایی، متفاوت با حدیثی است که در منابع کهن نقل شده است.
حدیث کساء در منابع [[شیعه]] و [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] نقل شده و برخی آن را متواتر می‌دانند. البته متن حدیثی که در [[مفاتیح الجنان]] به نام حدیث کساء آمده، در بخش‌هایی، متفاوت با حدیثی است که در منابع کهن نقل شده است.
به اعتقاد [[ناصر مکارم شیرازی]]، از [[مراجع تقلید]] [[شیعه]]، با توجه به [[اخبار من بلغ|احادیث من بلغ]] و اهتمام برخی عُلما نسبت به قرائت حدیث کسایی که در مفاتیح الجنان نقل شده است، می‌توان آن را برای برآورده شدن حاجات، به قصد رجا خواند.
به اعتقاد [[ناصر مکارم شیرازی]]، از [[مراجع تقلید]] [[شیعه]]، با توجه به [[اخبار من بلغ|احادیث من بلغ]] و اهتمام برخی عُلما نسبت به قرائت نقلی که در مفاتیح الجنان آمده است، می‌توان آن را به [[قصد رجاء]] و برآورده شدن حاجات خواند.


==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
==مفهوم‌شناسی و جایگاه==
حدیث کساء از جمله دلایل اثبات فضیلت، برتری و استحقاق [[امامان شیعه]] در امر [[خلافت]]، معرفی شده<ref> صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۶ق، ج۱، ص۲۷۸؛ صدوق، الخصال، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۳۳۵ و ۵۶۱</ref> و با توجه به نزول [[آیه تطهیر]] در جریان این حدیث،<ref> محمدی ری‌شهری، اهل بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۹.</ref> از آن برای اثبات [[عصمت امامان|عصمت اهل بیت(ع)]] نیز استفاده می‌شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3993566/حدیث-کساء-سند-عصمت-اهل-بیتع-است حدیث کساء سند عصمت اهل بیت(ع) است]، خبرگزاری بین المللی قرآن.</ref><br>
حدیث کساء از جمله دلایل اثبات فضیلت، برتری و استحقاق [[امامان شیعه]] در امر [[خلافت]]، معرفی شده<ref> صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۶ق، ج۱، ص۲۷۸؛ صدوق، الخصال، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۳۳۵ و ۵۶۱</ref> و با توجه به نزول [[آیه تطهیر]] در جریان این حدیث،<ref> محمدی ری‌شهری، اهل بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۹.</ref> از آن برای اثبات [[عصمت امامان|عصمت اهل بیت(ع)]] نیز استفاده می‌شود.<ref>[https://iqna.ir/fa/news/3993566/حدیث-کساء-سند-عصمت-اهل-بیتع-است حدیث کساء سند عصمت اهل بیت(ع) است]، خبرگزاری بین المللی قرآن.</ref><br>
کساء، را به لباسی که خود را با آن می‌پوشانند، معنی کرده‌اند.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ۱۴۱۲ق، ص۷۱۱.</ref> برخی لغت‌شناسان نیز آن را به معنی عبا دانسته‌اند.<ref>ابن درید، جمهرة اللغة، ۱۹۸۸م، ج۲، ص ۱۱۰۱؛  فیروز آبادی، القاموس المحیط، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۸.</ref> همچنین این واژه به معنی زیرانداز و روانداز نیز به کار رفته است.<ref>عسکری، حدیث‌الکساء، ۱۳۹۱ش، ص۱.</ref>
کساء، به لباسی که خود را با آن می‌پوشانند، معنی شده است.<ref>راغب اصفهانی، مفردات الفاظ قرآن، ۱۴۱۲ق، ص۷۱۱.</ref> برخی لغت‌شناسان نیز آن را به معنی عبا دانسته‌اند.<ref>ابن درید، جمهرة اللغة، ۱۹۸۸م، ج۲، ص ۱۱۰۱؛  فیروز آبادی، القاموس المحیط، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۲۸.</ref> همچنین این واژه به معنی زیرانداز و روانداز نیز به کار رفته است.<ref>عسکری، حدیث‌الکساء، ۱۳۹۱ش، ص۱.</ref>


==ماجرای حدیث کساء==
==ماجرای حدیث کساء==
خط ۳۳: خط ۳۳:


==مکان و زمان ماجرا==
==مکان و زمان ماجرا==
مشهور است که ماجرای کساء در پی نزول [[آیه تطهیر]] و در جهت تفسیر و تبیین آن و در خانه [[ام سلمه]] تحقّق یافت.<ref> محمدی ری‌شهری، اهل بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۹.</ref> به گفته [[علامه حلی]]، نازل شدن آیه تطهیر در خانه ام سلمه از مطالبی است که [[امت اسلام]] بر آن [[اجماع]] دارد و به‌صورت [[متواتر]] از [[ائمه(ع)]] و بسیاری از اصحاب نقل شده است.<ref>علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۱۷۴.</ref> ابن حجر نیز بر آن است این [[آیه]] در خانه ام سلمه نازل شده است.<ref>ابن حجر، صواعق المحرقه، ۱۳۸۵ق، ص۱۴۴.</ref> [[شیخ مفید]] از [[اصحاب حدیث]] نقل کرده که درباره این آیه از [[عایشه]] سؤال شد، او در پاسخ گفت: «این آیه در خانه خواهرم امّ سلمه نازل شده است، پس در این‌باره از او بپرسید که از من آگاه‌تر است».<ref>مفید، الفصول المختارة، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref> [[سیوطی]] نیز در «دُرُّ المنثور» از [[ابن مردویه]] نقل کرده که [[ام سلمه]] گفت: آیه «انما یرید الله...» در خانه من نازل شد.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۲۱ق، ج۵، ص۳۷۶.</ref>
وقوع ماجرای کساء را در پی نزول [[آیه تطهیر]]<ref>محمدی ری‌شهری، اهل بیت(ع) در قرآن و حدیث، ۱۳۷۹ش، ج۱، ص۳۹.</ref> و بنابر قول مشهور در خانه [[ام سلمه]] دانسته‌اند.<ref>مجلسى، لوامع صاحبقرانى، ۱۴۱۴ق، ج۸، ص۶۸۴.</ref> به گفته [[علامه حلی]]، نازل شدن آیه تطهیر در خانه ام سلمه از مطالبی است که [[امت اسلام]] بر آن [[اجماع]] دارد و به‌صورت [[متواتر]] از [[ائمه(ع)]] و بسیاری از اصحاب نقل شده است.<ref>علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۱۷۴.</ref> ابن حجر نیز بر آن است این [[آیه]] در خانه ام سلمه نازل شده است.<ref>ابن حجر، صواعق المحرقه، ۱۳۸۵ق، ص۱۴۴.</ref> [[شیخ مفید]] از [[اصحاب حدیث]] نقل کرده که درباره این آیه از [[عایشه]] سؤال شد، او در پاسخ گفت: «این آیه در خانه خواهرم امّ سلمه نازل شده است، پس در این‌باره از او بپرسید که از من آگاه‌تر است».<ref>مفید، الفصول المختارة، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref> [[سیوطی]] نیز در «دُرُّ المنثور» از [[ابن مردویه]] نقل کرده که [[ام سلمه]] گفت: آیه «انما یرید الله...» در خانه من نازل شد.<ref>سیوطی، الدر المنثور، ۱۴۲۱ق، ج۵، ص۳۷۶.</ref>


[[سید جعفر مرتضی عاملی]]، از تاریخ‌پژوهان شیعه در قرن ۱۴ قمری، زمان حدیث کساء را مدتی پس از ولادت [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] و [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] دانسته است.<ref>عاملی، اهل بیت در آیه تطهیر، ۱۳۷۲ش، ص۱۴۹.</ref> بر اساس روایتی در کتاب [[الامالی (شیخ طوسی)|امالی شیخ طوسی]]، از حدیث‌شناسان شیعه در قرن پنجم قمری، ماجرای حدیث کساء پس از نزول [[آیه تطهیر]] و برای تعیین مصداق‌ آن نازل شد.<ref>طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۵۶۱.</ref> و گفته می‌شود آیه تطهیر در ماه [[ذی‌الحجة|ذی‌حجه]] نازل شده است.{{مدرک}}
[[سید جعفر مرتضی عاملی]]، از تاریخ‌پژوهان شیعه در قرن ۱۴ قمری، زمان حدیث کساء را مدتی پس از ولادت [[امام حسن مجتبی علیه‌السلام|امام حسن(ع)]] و [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] دانسته است.<ref>عاملی، اهل بیت در آیه تطهیر، ۱۳۷۲ش، ص۱۴۹.</ref> بر اساس روایتی در کتاب [[الامالی (شیخ طوسی)|امالی شیخ طوسی]]، از حدیث‌شناسان شیعه در قرن پنجم قمری، ماجرای حدیث کساء پس از نزول [[آیه تطهیر]] و برای تعیین مصداق‌ آن نازل شد.<ref>طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۵۶۱.</ref> و گفته می‌شود آیه تطهیر در ماه [[ذی‌الحجة|ذی‌حجه]] نازل شده است.<ref>مجلسى، لوامع صاحبقرانى، ۱۴۱۴ق، ج۶، ص۲۵۷.</ref>


==سند و منابع حدیث کساء==
==سند و منابع حدیث کساء==
خط ۱۵۴: خط ۱۵۴:
* کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، محقق کاظم محمد، تهران، موسسة الطبع و النشر فی وزارة الارشاد الاسلامی، ۱۴۱۰ق.
* کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، محقق کاظم محمد، تهران، موسسة الطبع و النشر فی وزارة الارشاد الاسلامی، ۱۴۱۰ق.
* مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق.
* مجلسی، محمد باقر، بحارالانوار، بیروت، مؤسسة الوفاء، ۱۴۰۳ق.
* مجلسى، محمدتقى، لوامع صاحبقرانى، قم، مؤسسه اسماعيليان، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق.
* محمدی ری‌شهری، محمد، ترجمه رضا شیخی و حمیدرضا آژیر، اهل بیت (ع) در قرآن و حدیث، قم، دار الحدیث، ۱۳۷۹ش.
* محمدی ری‌شهری، محمد، ترجمه رضا شیخی و حمیدرضا آژیر، اهل بیت (ع) در قرآن و حدیث، قم، دار الحدیث، ۱۳۷۹ش.
* مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت، دار المعرفة، ۱۴۲۳ق.
* مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، بیروت، دار المعرفة، ۱۴۲۳ق.
confirmed، protected، templateeditor
۴٬۰۶۳

ویرایش