رساله توضیح‌المسائل: تفاوت میان نسخه‌ها

*عدم توجه به عنصر آموزش؛ برای مثال مسایل بسیاری درباره [[نجاست]] و [[طهارت]] در رساله‎ها وجود دارد ولی تعریف مشخصی از این دو مفهوم ارایه نشده است.<ref>یزدانی، «مروری بر رساله‌های علمیه»، مجله فقه، ص۲۱۶.</ref>

*ذکر احکامی که ابتلا و اتفاق افتادن آن‌ها در طول سالیان و حتی برای یک نفر بسیار دور از ذهن به نظر می‎رسد. به عنوان مثال در بحث [[محرمیت|محرَم]] شدن آمده است:اگر بچه‎ای از پستان زن مرده‌ای شیر بخورد، چنین شیری موجب محرمیت نمی‎شود.<ref>یزدانی، «مروری بر رساله‌های علمیه»، مجله فقه، ص۲۱۲.</ref>

*برخی از احکام در قالبی ارایه شده‎اند که با زمان‌های گذشته سازگار بوده و در دوران جدید وجود خارجی ندارند. به عنوان نمونه یکی از [[کفارات]] روزه آزاد کردن بنده شمرده می‎شود که در عصر جدید وجود خارجی ندارد.<ref>یزدانی، «مروری بر رساله‌های علمیه»، مجله فقه، ص۲۱۴.</ref>

*بیشتر احکامی که جنبه فردی، عبادی و معاملاتی دارد در رساله‎ها ذکر شده‌اند و به احکام حقوقی، اقتصادی، قضائی، کیفری، سیاسی، حکومتی، روابط بین المللی پرداخته نشده است. در حالی که قرآن و کتاب‌های حدیثی که منابع احکام‌اند به اجتماعیات، اقتصادیات، حقوق و سیاست و تدبیر جامعه توجه دارند.<ref>امام خمینی، ولایت فقیه، حکومت اسلامی، ۱۳۸۸ش، ص۱۱.</ref>

*عدم توجه به مسائل جدید مانند تورم، کنترل جمعیت، بانکداری و...<ref>ر. ک. یزدانی، «مروری بر رساله‌های علمیه»، مجله فقه، ص۲۱۲-۲۳۰؛ جناتی، ادوار فقه، ۱۳۷۴ش، ص۸۵-۲۸۷.</ref>

==رساله‌های نوین==

در دوران جدید گونه‌های مختلفی از توضیح المسائل منتشر شده است که رساله‎های جمعی، توضیح‎المسائل مصور و نیز رساله‌های مربوط به گروه‌های مختلف جنسیتی و سنی از آن جمله‎اند.