confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵
ویرایش
جز (ویکی سازی) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
| مکان نزول =[[مدینه]] | | مکان نزول =[[مدینه]] | ||
| موضوع =اعتقادی ـ اخلاقی ـ فقهی | | موضوع =اعتقادی ـ اخلاقی ـ فقهی | ||
|درباره= قوانین قرض دادن، قرض گرفتن و معامله کردن | |درباره= قوانین [[قرض دادن|قرض]] دادن، قرض گرفتن و معامله کردن | ||
| سایر= نوشتن مقدار و زمان [[قرض]] در معاملههای مدتدار | | سایر= نوشتن مقدار و زمان [[قرض]] در معاملههای مدتدار | ||
| آیات مرتبط= | | آیات مرتبط= | ||
}} | }} | ||
'''آیه تدایُن''' یا '''قرض''' آیه ۲۸۲ [[سوره بقره]] و طولانیترین آیه [[قرآن]] است. در این آیه قوانین قرض | '''آیه تدایُن''' یا '''قرض''' [[آیه]] ۲۸۲ [[سوره بقره]] و طولانیترین آیه [[قرآن]] است. در این آیه قوانین [[قرض دادن]]، قرض گرفتن و [[معاملات|معامله کردن]] بیان شده است. طبق این آیه اشخاصی که معامله مدتدار انجام داده یا بهیکدیگر [[قرض]] میدهند؛ باید آن را نوشته و به عنوان یک سند تجاری، مورد تأیید دو [[شاهد( در دادگاه)|شاهد]] قرار بگیرد. بنابر عقیده [[شیعیان]] نوشتنِ این سند و قرارداد [[مستحب]] است ولی بنابر اعتقاد [[اهل سنت]] این عمل [[واجب]] میباشد. این آیه به '''مُدایَنَه''' و '''دَین''' نیز معروف است. | ||
== متن آیه == | == متن آیه == | ||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
در اين صورت، گناهى بر شما نيست كه آن را ننويسيد. ولى هنگامى كه خريد و فروش (نقدى) میكنيد، شاهد بگيريد! و نبايد به نويسنده و شاهد، (به خاطر حقگويى،) زيانى برسد (و تحت فشار قرار گيرند)! و اگر چنين كنيد، از فرمان پروردگار خارج شدهايد. از خدا به پرهيزيد و خداوند به شما تعليم میدهد، خداوند به همه چيز داناست(۲۸۲) }} | در اين صورت، گناهى بر شما نيست كه آن را ننويسيد. ولى هنگامى كه خريد و فروش (نقدى) میكنيد، شاهد بگيريد! و نبايد به نويسنده و شاهد، (به خاطر حقگويى،) زيانى برسد (و تحت فشار قرار گيرند)! و اگر چنين كنيد، از فرمان پروردگار خارج شدهايد. از خدا به پرهيزيد و خداوند به شما تعليم میدهد، خداوند به همه چيز داناست(۲۸۲) }} | ||
== توضیح آیه == | == توضیح آیه == | ||
آیه ۲۸۲ [[سوره بقره]] طولانیترین آیه [[قرآن]] که به آیه [[قرض]]، مُدایَنَه و دَین نیز معروف است. این آیه درباره قواعد [[معاملات|معامله کردن]]، قرض گرفتن و قرض دادن است.<ref>خرمشاهی، قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۱۳.</ref> به عقیده برخی معنای تداین شامل هرگونه معاملهی مدتدار از جمله پیش خرید، پیش فروش، [[بیع نسیه|نسیه]] و [[اجاره]] میشود.<ref>فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات، ج۱، ص۳۵۲.</ref> | [[آیه]] ۲۸۲ [[سوره بقره]] طولانیترین آیه [[قرآن]] که به آیه [[قرض]]، مُدایَنَه و دَین نیز معروف است. این آیه درباره قواعد [[معاملات|معامله کردن]]، [[قرض گرفتن]] و قرض دادن است.<ref>خرمشاهی، قرآن و قرآن پژوهی، ج۱، ص۱۳.</ref> به عقیده برخی معنای تداین شامل هرگونه معاملهی مدتدار از جمله پیش خرید، پیش فروش، [[بیع نسیه|نسیه]] و [[اجاره]] میشود.<ref>فرهنگ نامه علوم قرآن، دفتر تبلیغات، ج۱، ص۳۵۲.</ref> | ||
بنابر این آیه اشخاصی که معاملهای مدتدار انجام داده یا به یکدیگر قرض دهند، باید آن را شخص [[عادل|عادلی]] نوشته و علاوه بر آن، دو نفر مرد یا دو زن و یک مرد [[شاهد]] این سند تجاری باشند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۴۳۴؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴۷ ص۱۲۱.</ref> نوشتن این سند تجاری به عقیده برخی از [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، [[واجب]] بوده و طبق گزارش [[تفسیر نمونه]] مشهور [[شیعه|عالمان شیعه]] آن را [[مستحب]] میدانند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۸۴؛ طبرانی، التفسیر الکبیر، ۲۰۰۸م، ج۱، ص۵۰۱.</ref> همچنین برخی نوشتن قرارداد را بر «نویسنده» [[واجب کفایی]] دانسته و بنا بر عقیده [[شیخ طوسی]] واجب نبوده و هزینه سند و قرارداد به عهده طلبکار است.<ref>طبرانی، التفسیر الکبیر، ۲۰۰۸م، ج۱، ص۵۰۳؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۸۲.</ref> | بنابر این آیه اشخاصی که معاملهای مدتدار انجام داده یا به یکدیگر قرض دهند، باید آن را شخص [[عادل|عادلی]] نوشته و علاوه بر آن، دو نفر مرد یا دو زن و یک مرد [[شاهد]] این سند تجاری باشند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۴۳۴؛ ابوالفتوح رازی، روض الجنان و روح الجنان، ۱۴۰۸ق، ج۴۷ ص۱۲۱.</ref> نوشتن این سند تجاری به عقیده برخی از [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]]، [[واجب]] بوده و طبق گزارش [[تفسیر نمونه]] مشهور [[شیعه|عالمان شیعه]] آن را [[مستحب]] میدانند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۳۸۴؛ طبرانی، التفسیر الکبیر، ۲۰۰۸م، ج۱، ص۵۰۱.</ref> همچنین برخی نوشتن قرارداد را بر «نویسنده» [[واجب کفایی]] دانسته و بنا بر عقیده [[شیخ طوسی]] واجب نبوده و هزینه سند و قرارداد به عهده طلبکار است.<ref>طبرانی، التفسیر الکبیر، ۲۰۰۸م، ج۱، ص۵۰۳؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۸۲.</ref> | ||
=== فایده نوشتن === | === فایده نوشتن === | ||
برخی از [[مفسران]]، | برخی از [[مفسران]]، [[عدالت (فقه)|عدالت]]، شک نکردن طرفین قرارداد به هم و فراموش نکردن مقدار بدهی را از فواید نوشتن سند تجاری دانستهاند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۸۲.</ref> [[طبرسی]] این سه دلیل را با توجه به عباراتی از این آیه مانند «اَقسط عندالله: این نزد خدا به عدل و راستی نزدیکتر است»، «اَقوَم لشهادة: محکمتر است برای شهادت» و «واَدنی الاترتابوا: برای جلوگیری از تردید و شک» بیان کرده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۶۸۸.</ref> | ||
== شرایط == | == شرایط == | ||
مفسران با توجه به این آیه برای نوشتن و تنظیم سند تجاری شرایطی را بیان کردهاند که برخی از آنها بدین شرح است: | [[مفسران]] با توجه به این [[آیه]] برای نوشتن و تنظیم سند تجاری شرایطی را بیان کردهاند که برخی از آنها بدین شرح است: | ||
* بهتر است نویسنده شخص سومی باشد. | * بهتر است نویسنده شخص سومی باشد. |