فرشته: تفاوت میان نسخه‌ها

واژه ملک در ۸۸ مرتبه در قرآن به کار رفته است.{{مدرک}} امام علی(ع) در [[خطبه اشباح]]، به خلقت فرشتگان، اقسام آنها، ویژگی‌ها و وظایف آنها پرداخته است.{{مدرک}} [[دعای سوم صحیفه سجادیه]] از [[امام سجاد(ع)]] اختصاص به فرشتگان مقرب خدا دارد و [[صلوات]] و درود [[خدا]] را عامل فزونی [[طهارت]] آنها می‌داند.{{مدرک}} علامه مجلسی در بحارالانوار حدود ۱۴۰ روایت درباره چیستی ملائکه، وظایف آنان، عصمت فرشتگان و اوصاف فرشتگان مقرب آورده است.{{مدرک}}

در دین زرتشت فرشتگان مخلوق اهورامزدا هستند و هر امشاسپند(لقب فرشتگان بلندمرتبه دین زرتشت) مظهر یکی از صفت‌های او است. در یهود، فرشتگان به منزله بندگان خدا هستند که دستورهای او را در زمین اجرا می‌کنند و وحی را به انسان‌ها می‌رسانند. بنابر انجیل فرشتگان پیش از انسان آفریده شده و نگاهبان انسانند. درود فرستادن و به نوعی پرستش برخی فرشتگان مانند میکائیل، در کلیسا‌های مسیحی رایج است. از این‌رو از سده چهارم میلادی، در سرزمین‌های مسیحی، نمازخانه‌هایی برای میکائیل ساخته شده است.<ref> The Encyclopedia of Religion, volume1, p:2830, Oxford, New York, (1986 به نقل از مطهری‌نیا، «بازنمایی فرشتگان الهی در رسانه(۱) (جبرائیل و میکائیل)».</ref>

نداشتن خواص ماده همچون قوه شهوت و غضب،<ref> علامه حلی، کشف المراد، ۱۴۱۳ق، ص۳۶۰.</ref> تغییر، تحول و تکامل، عارض شدن خستگی، قابلیت اشاره حسی و اشغال فضا از دلایل تجرد ملائکه ذکر شده است.{{مدرک}} هرچند که [[ملاصدرا]] برخی خلاف تعدادی از مفسران که فرشتگان را دارای مقام ثابتی می‌دانند<ref>علامه طباطبایی، المیزان، ج۱۷، ص۱۷۶؛ فخررازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۲۶، ص۳۶۲؛ مراغی، تفسیر المراغی، دار احیاء التراث العربی، ج۲۳، ص۸۹؛ طوسی و محلی، تفسیر الجلالین، ۱۴۱۶ق، ص۴۵۵.</ref> علم و کمال گروهی از آنان را قابل افزایش می‌داند.<ref>ملاصدرا، تفسیر القرآن الکریم، ۱۳۶۶ش، ج۲، ص۳۷۱.</ref> امام علی(ع) در [[خطبه اشباح]] فرشتگان را داناترین خلق به خدا، ترسنده‌ترین خلق از او، مقرب‌ترین خلق به خدا و عامل‌ترین خلق به فرمان خدا معرفی کرده که نه خواب بر دیدگانشان مسلط می‌شود و نه سهو بر عقل و نه خستگی بر بدن‌هایشان.<ref> قمی، تفسیر قمی، ج۲، ص۲۰۷.</ref>  

عالمان دینی بر طبق آیه ۷۰ [[سوره اسرا]] که از کرامت بنی‌آدم و برتری آنان بر بسیاری از مخلوقات سخن گفته، معتقدند فرشتگان از انسان‌های معمولی برترند اما اگر انسان استعدادهای خود را بالفعل کند از ملائک برتر خواهد شد.{{مدرک}} با این وجود ابن عربی فرشتگان عالین (مهیمین) را برتر از بنی‌آدم می‌داند<ref> حسن‌زاده آملی، ممد الهمم، ص۳۶۷-۳۶۹.</ref> و معتقد است بر اساس آیه ۷۵ سوره صاد، سجده بر حضرت آدم بر فرشتگان عالین واجب نبود.{{مدرک}} اما قیصری انسان‌هایی که به مقام [[خلیفة الله|خلیفة‌اللهی]] رسیده‌اند را از فرشتگان عالین هم برتر می‌داند.<ref> حسن‌زاده آملی، ممد الهمم، ص۳۶۷-۳۶۹</ref> ملاصدرا با استناد به آیه ۳۱ [[سوره بقره]] که به تعلیم آدم به ملائکه اشاره دارد معتقد است که آیه مذکور بر برتری آدم بر فرشتگان ساکن زمین و آسمان دلالت دارد نه فرشتگان مهیمین.{{مدرک}} به گفته علامه حلی بیشتر مسلمانان پیامبران را از ملائکه افضل می‌دانند و دلیل آن هم وجود قوه غضب و شهوت در آنان است بر خلاف فرشتگان.<ref> علامه حلی، کشف المراد، ۱۴۱۳ق، ص۳۶۰.</ref>

همچنین گفته شده از آیات و روایات برمی‌آید که علم ملائک، در مواردی بیش از انسان‌های معمولی است؛ ولی در برابر انبیایی همچون آدم که که از [[پیامبران اولوالعزم]] هم نیست ظرفیت علمی کمتری دارند، چنانکه قرآن، [[آدم]] را معلم ملائکه معرفی می‌کند و آنها ظرفیت فراگیری همه اسماء الهی را در خود نیافتند.<ref>مطهری‌نیا، «بازنمایی فرشتگان الهی در رسانه(۱) (جبرائیل و میکائیل)».</ref>