پرش به محتوا

طلقاء: تفاوت میان نسخه‌ها

۴۱۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ سپتامبر ۲۰۱۸
جز
افزایش منبع
جز (تمیزکاری)
جز (افزایش منبع)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۹]]|سال=[[۱۳۹۷]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[شهریور]]|روز=[[۹]]|سال=[[۱۳۹۷]]|کاربر=Shamsoddin  }}
'''طُلَقاء'''، به معنای آزادشدگان، گروهی از مخالفان [[پیامبر(ص)]] بودند که پیامبر پس از [[فتح مکه]] از مجازاتشان صرف‌نظر کرد. [[ابوسفیان]] و فرزندش [[معاویه]] از برجسته‌ترین طلقاء به شمار می‌رفتند. [[امام علی(ع)]] در [[جنگ صفین]]، طلقاء را کسانی معرفی کرد که همواره با اسلام دشمنی کرده و از روی اکراه ایمان آوردند. [[حضرت زینب(س)]] هنگام اسارت در [[شام]]، [[یزید بن معاویه]] را ابن طلقاء خطاب کرد. برخی از مورخان به [[بنی‌امیه]] لقب حزب الطلقاء داده‌اند.
'''طُلَقاء'''، به معنای آزادشدگان، گروهی از مخالفان [[پیامبر(ص)]] بودند که پیامبر پس از [[فتح مکه]] از مجازاتشان صرف‌نظر کرد. [[ابوسفیان]] و فرزندش [[معاویه]] از برجسته‌ترین طلقاء به شمار می‌رفتند. [[امام علی(ع)]] در [[جنگ صفین]]، طلقاء را کسانی معرفی کرد که همواره با اسلام دشمنی کرده و از روی اکراه ایمان آورده‌اند. برخی از مورخان به [[بنی‌امیه]] لقب حزب الطلقاء داده‌اند.


==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
طللقا جمع طلیق به معنای اسیر آزاد شده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ج۱۰، ص۲۲۷. </ref> پیامبر(ص) این اصطلاح را در [[فتح مکه]] درباره گروهی از اهالی مکه به کار برد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، ج۲، ص۴۱۲؛ طبری،‌ تاریخ الأمم و الملوک، ‌۱۳۸۷ش، ج۳، ص۶۱.</ref> این گروه از مخالفان پیامبر بودند هنگامی که پیامبر مکه را فتح کرد از روی اکره اسلام آوردند، پیامبر آنان را به بردگی نگرفت و طلقا(آزادشدگان) نامید.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۹۱.</ref> به گفته [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|سید محمدحسین تهرانی]] عالم شیعی قرن چهاردهم، طلقاء پیش از فتح مکه می‌گفتند محمد را با قومش رها کنید، اگر بر آنها غلبه کرد ما هم [[اسلام]] می‌آوریم و اگر آنها بر محمد پیروز شدند قومش ما را از دست او نجات خواهند داد.<ref> تهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۶ق، ج۱۸، ص۲۸۰.</ref> برخی از این گروه به مسلمانان فتح مکه یاد می‌کنند.<ref>مالکی، الصحبه و الصحابه، ص۱۹۲.</ref>
طلقا جمع طلیق به معنای اسیر آزاد شده است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ۱۴۱۴ق، ج۱۰، ص۲۲۷. </ref> پیامبر(ص) این اصطلاح را در [[فتح مکه]] درباره گروهی از اهالی مکه به کار برد.<ref>ابن هشام، السیرة النبویه، دار المعرفه، ج۲، ص۴۱۲؛ طبری،‌ تاریخ الأمم و الملوک، ‌۱۳۸۷ش، ج۳، ص۶۱.</ref> این گروه از مخالفان پیامبر بودند هنگامی که پیامبر مکه را فتح کرد از روی اکره اسلام آوردند، پیامبر آنان را به بردگی نگرفت و طلقا(آزادشدگان) نامید.<ref>مقریزی، إمتاع الأسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۳۹۱.</ref> به گفته [[سید محمدحسین حسینی تهرانی|سید محمدحسین تهرانی]] عالم شیعی قرن چهاردهم، طلقاء پیش از فتح مکه می‌گفتند محمد را با قومش رها کنید، اگر بر آنها غلبه کرد ما هم [[اسلام]] می‌آوریم و اگر آنها بر محمد پیروز شدند قومش ما را از دست او نجات خواهند داد.<ref> تهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۶ق، ج۱۸، ص۲۸۰.</ref> برخی از این گروه به مسلمانان فتح مکه نیز یاد می‌کنند.<ref>مالکی، الصحبه و الصحابه، ۱۴۲۲ق، ص۱۹۲.</ref>
== تعداد و مشاهیر==
== تعداد و مشاهیر==
از برخی گزارش‌های تاریخی برمی‌آید که طلقا بیش از ۲۰۰۰ نفر بوده‌اند.<ref> مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیه، ج۴، ص۲۳۶.</ref> همچنین در منابع تاریخی از افرادی چون ابوسفیان، معاویه، عکرمة بن ابی‌جهل، جبیر بن مطعم، عتاب بن سعید، صفوان بن امیه، مطیع بن اسود، سهیل بن عمرو، حکیم بن حزام، حارث بن هشام{{مدرک}}، حُوَیطب بن عبد العُزَّی،<ref> تهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۶ق، ج۱۸، ص۲۸۰.</ref> و [[حکم بن ابی العاص]] به عنوان طلقا یاد شده است.
از برخی گزارش‌های تاریخی برمی‌آید که طلقا بیش از ۲۰۰۰ نفر بوده‌اند.<ref> مقدسی، البدء و التاریخ، مکتبة الثقافة الدینیه، ج۴، ص۲۳۶.</ref> همچنین در منابع تاریخی از افرادی چون ابوسفیان، معاویه، عکرمة بن ابی‌جهل، جبیر بن مطعم، عتاب بن سعید، صفوان بن امیه، مطیع بن اسود، سهیل بن عمرو، حکیم بن حزام، حارث بن هشام{{مدرک}}، حُوَیطب بن عبد العُزَّی،<ref> تهرانی، امام‌شناسی، ۱۴۲۶ق، ج۱۸، ص۲۸۰.</ref> و [[حکم بن ابی العاص]] به عنوان طلقا یاد شده است.
خط ۱۳: خط ۱۳:


==کاربرد تحقیرآمیز==
==کاربرد تحقیرآمیز==
به گفته ابن حجر عسقلانی، تعبیر طلقا بر نوعی بدنامی دلالت می‌کرده است.<ref>ابن حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۰۱</ref> نقل شده که [[عمر بن خطاب]]، که طلقاء و فرزندانشان را شایسته [[خلافت]] نمی‌دانسته است<ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ج ۱۰، ص۴۳۴-۴۳۵؛ ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۷۰</ref> [[حضرت علی(ع)]] در نامه‌ای به [[معاویه بن ابوسفیان|معاویه]]، ضمن طلقا خواندن او، طلقا را شایسته خلافت، امامت و مشورت ندانسته است.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۲۹.</ref> او در جنگ صفین نیز طلقا را کسانی دانسته که با اکراه، [[اسلام]] آورده و همواره با اسلام در حال جنگ بوده‌اند.<ref>دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ق، ص۱۷۸.</ref> و آنها را دشمن [[قرآن]]، [[سنت|سنت پیامبر]] و اهل [[بدعت]] و [[رشوه]] معرفی کرده است.<ref>دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ ق، ص۱۷۸.</ref>  
به گفته ابن حجر عسقلانی صحابه‎نگار قرن نهم قمری، تعبیر طلقا بر نوعی بدنامی دلالت می‌کرده است.<ref>ابن حجر، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۰۱</ref> نقل شده که [[عمر بن خطاب]]، طلقاء و فرزندانشان را شایسته [[خلافت]] نمی‌دانسته است<ref>بلاذری، جمل من انساب الاشراف، ۱۴۱۷ق، ج ۱۰، ص۴۳۴-۴۳۵؛ ابن حجر عسقلانی، الإصابة، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۷۰</ref> [[حضرت علی(ع)]] در نامه‌ای به [[معاویه بن ابوسفیان|معاویه]]، ضمن طلقا خواندن او، طلقا را شایسته خلافت، [[امامت]] و مشورت ندانسته است.<ref>نصر بن مزاحم، وقعة صفین، ۱۴۰۴ق، ص۲۹.</ref> او همچنین در جنگ صفین نیز طلقا را کسانی دانسته که با اکراه، [[اسلام]] آورده و همواره با اسلام در حال جنگ بوده‌اند.<ref>دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ق، ص۱۷۸.</ref> و آنان را دشمن [[قرآن]]، [[سنت|سنت پیامبر]] و اهل [[بدعت]] و [[رشوه]] معرفی کرده است.<ref>دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ ق، ص۱۷۸.</ref>  
=== کاربرد درباره بنی‌امیه===
=== کاربرد درباره بنی‌امیه===
به گفته برخی پژوهشگران به [[بنی‌امیه]] حزب الطلقاء می‌گفتند.<ref>جوادی، «طلقاء و نقش آنان در تاریخ اسلام»، ص۲.</ref> [[حضرت علی(ع)]] در [[جنگ صفین]]، معاویه و سپاهیانش را طلقا و فرزندان طلقا معرفی کرد.<ref> دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ ق، ص۱۷۸.</ref> [[حضرت زینب(س)]] نیز، هنگامی که در [[اسارت در شام|اسارت]] یزید بن معاویه بود در [[خطبه حضرت زینب در مجلس یزید|خطبه‌ای]] یزید را فرزند طلقا خواند.<ref> طبرسی، الإحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۰۸.</ref>  
به گفته برخی پژوهشگران به [[بنی‌امیه]] حزب الطلقاء می‌گفتند.<ref>جوادی، «طلقاء و نقش آنان در تاریخ اسلام»، ص۲.</ref> [[حضرت علی(ع)]] در [[جنگ صفین]]، معاویه و سپاهیانش را طلقا و فرزندان طلقا معرفی کرد.<ref> دینوری، الامامه والسیاسه، ۱۴۱۰ ق، ص۱۷۸.</ref> [[حضرت زینب(س)]] نیز، هنگامی که در [[اسارت در شام|اسارت]] یزید بن معاویه بود در [[خطبه حضرت زینب در مجلس یزید|خطبه‌ای]] یزید را فرزند طلقا خواند.<ref> طبرسی، الإحتجاج، ۱۴۰۳ق، ج۲، ص۳۰۸.</ref>  
خط ۲۱: خط ۲۱:


==منابع==
==منابع==
* ابن هشام، السیرة النبویه، عبدالملک بن هشام، تحقیق: مصطفی السقا و ابراهیم الابیاری و عبد الحفیظ شبلی، دار المعرفه، بیروت.
*ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، تصحیح: احمد فارس، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق.
*ابن منظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، تصحیح: احمد فارس، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۴ق.
*ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الإمامة و السیاسة، تحقیق: علی شیری، بیروت، دارالأضواء، الطبعة الأولی، ۱۴۱۰ق.
*ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم، الإمامة و السیاسة، تحقیق: علی شیری، بیروت، دارالأضواء، الطبعة الأولی، ۱۴۱۰ق.
* بلاذری، احمد بن یحیی، کتاب جمل من انساب الاشراف، تحقیق: سهیل زکار و ریاض زرکلی، بیروت، دار الفکر، ۱۴۱۷ق/۱۹۹۶م.
*جوادی، سید مهدی، «طلقاء و نقش آنان در تاریخ اسلام»، در مجله پژوهش‌نامه تاریخ، شماره ۱۲، پاییز ۱۳۸۷ش.
*جوادی، سید مهدی، «طلقاء و نقش آنان در تاریخ اسلام»، در مجله پژوهش‌نامه تاریخ، شماره ۱۲، پاییز ۱۳۸۷ش.
*حسینی تهرانی، سید محمدحسین، امام‌شناسی، مشهد، نشر علامه طباطبایی، چاپ سوم، ۱۴۲۶ق.
*حسینی تهرانی، سید محمدحسین، امام‌شناسی، مشهد، نشر علامه طباطبایی، چاپ سوم، ۱۴۲۶ق.
خط ۳۲: خط ۳۴:
==پیوند به بیرون==
==پیوند به بیرون==
*[http://pajoohe.ir/%D8%B7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%A1__a-37171.aspx طلقاء چه کسانی بودند؟]
*[http://pajoohe.ir/%D8%B7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%A1__a-37171.aspx طلقاء چه کسانی بودند؟]
{{بنی‌امیه}}
{{بنی‌امیه}}
[[ar:الطلقاء]]
[[ar:الطلقاء]]
[[en:Tulaqa']]
[[en:Tulaqa']]