۱۶٬۱۶۸
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزایش جزیی) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (افزایش منبع) |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
فقیهان شیعه، شرکت در نماز جماعت را مستحب مؤکد میدانند<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۸، ص۱۱ـ۱۲؛ ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۷۷.</ref> البته به جماعت خواندن نمازهای صبح، مغرب و عشا و نیز برای همسایه [[مسجد]] تأکید بیشتری شده است.<ref> سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۶۱. </ref> همچنین بر اساس نظر مشهور فقیهان شیعه، [[نماز عید فطر]] و [[نماز عید قربان]]، با اینکه در زمان حضور [[امام معصوم]] واجب هستند، باید به جماعت خوانده شوند<ref>صدوق، المقنع، ۱۴۱۵ق، ص۱۴۹؛ نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۶.</ref> همچنین جماعت، شرط صحت [[نماز جمعه]] است.<ref>موصلی، الاختیار لتعلیل المختار، ۱۹۸۴م، ج۱، ص۸۳؛ بهوتی حنبلی، کشاف القناع، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۵۵۲-۵۵۳؛ سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۶۳.</ref> | فقیهان شیعه، شرکت در نماز جماعت را مستحب مؤکد میدانند<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۶ق، ج۸، ص۱۱ـ۱۲؛ ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۷۷.</ref> البته به جماعت خواندن نمازهای صبح، مغرب و عشا و نیز برای همسایه [[مسجد]] تأکید بیشتری شده است.<ref> سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۶۱. </ref> همچنین بر اساس نظر مشهور فقیهان شیعه، [[نماز عید فطر]] و [[نماز عید قربان]]، با اینکه در زمان حضور [[امام معصوم]] واجب هستند، باید به جماعت خوانده شوند<ref>صدوق، المقنع، ۱۴۱۵ق، ص۱۴۹؛ نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۶، ص۶.</ref> همچنین جماعت، شرط صحت [[نماز جمعه]] است.<ref>موصلی، الاختیار لتعلیل المختار، ۱۹۸۴م، ج۱، ص۸۳؛ بهوتی حنبلی، کشاف القناع، ۱۴۱۸ق، ج۱، ص۵۵۲-۵۵۳؛ سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۶۳.</ref> | ||
[[حنبلی|حنبلیان]] و برخی از [[حنفی|حنفیان]] از اهل سنت نماز جماعت را واجب عینی دانستهاند.<ref>ابن اثیر، جامع الاصول، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۵۶۴-۵۶۶.</ref> از نظر گروهی از [[شافعی|شافعیان]]، نماز جماعت برای مردان در غیر حال سفر، [[واجب کفایی]] است.<ref>خطیب شربینی، مغنی المحتاج، دار الفکر، ج۱، ص۲۲۹ـ۲۳۰.</ref> | [[حنبلی|حنبلیان]] و برخی از [[حنفی|حنفیان]] از اهل سنت نماز جماعت را [[واجب عینی]] دانستهاند.<ref>ابن اثیر، جامع الاصول، ۱۴۰۳ق، ج۵، ص۵۶۴-۵۶۶.</ref> از نظر گروهی از [[شافعی|شافعیان]]، نماز جماعت برای مردان در غیر حال سفر، [[واجب کفایی]] است.<ref>خطیب شربینی، مغنی المحتاج، دار الفکر، ج۱، ص۲۲۹ـ۲۳۰.</ref> | ||
===جماعت خواندن نمازهای مستحب=== | ===جماعت خواندن نمازهای مستحب=== | ||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
''' اقتدای به اهل سنت''' | ''' اقتدای به اهل سنت''' | ||
یکی از شرایط امام جماعت مؤمن بودن (شیعه دوازده امامی) است<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج ۱۳، ص۲۷۳-۲۷۵.</ref> از این رو فقیهان شیعه اقتدای مأموم شیعه به امام جماعت اهل سنت را در شرایط اولی صحیح ندانستهاند<ref>طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۴۹؛ حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۳۲.</ref> مستند آنان روایاتی است که اقتدای به اهل سنت را جایز نمیداند.<ref> نوری، وسایل الشیعه، ج۸، ص۳۰۹، ج۸، ص۳۱۲.</ref> اما درباره اقتدا به اهل سنت در شرایط خاص مثلا از باب [[تقیه]] اختلافنظر دارند. امام خمینی و برخی دیگر اقتدای به اهل سنت را این شرایط مجزی دانسته | یکی از شرایط امام جماعت مؤمن بودن (شیعه دوازده امامی) است<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج ۱۳، ص۲۷۳-۲۷۵.</ref> از این رو فقیهان شیعه اقتدای مأموم شیعه به امام جماعت اهل سنت را در شرایط اولی صحیح ندانستهاند<ref>طوسی، الخلاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۵۴۹؛ حلی، المعتبر، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۴۳۲.</ref> مستند آنان روایاتی است که اقتدای به اهل سنت را جایز نمیداند.<ref> نوری، وسایل الشیعه، ج۸، ص۳۰۹، ج۸، ص۳۱۲.</ref> اما درباره اقتدا به اهل سنت در شرایط خاص مثلا از باب [[تقیه]] اختلافنظر دارند. امام خمینی و برخی دیگر اقتدای به اهل سنت را این شرایط مجزی دانسته<ref>امام خمینی، الرسائل العشریه، ۱۳۸۷ش، ص۶۳-۶۴.</ref> ولی برخی دیگر تکرار نماز، یا عدم اقتدا و قرائت حمد و سوره را شرط دانستهاند.<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ص۵۳-۵۴. </ref>این اختلاف ناشی از تعارض روایات در شرایط ثانوی است.{{مدرک}} مقاله [http://miqat.hajj.ir/article_51419.html بررسی فقهی اقتدای به اهل تسنن در حرمین شریفین] به این مسئله پرداخته است.<ref> [http://miqat.hajj.ir/article_51419.html کمالی اردکانی، «بررسی فقهی اقتدای به اهل تسنن در حرمین شریفین»،] </ref> | ||
=== حضور زنان در نماز جماعت=== | === حضور زنان در نماز جماعت=== | ||
برپایه برخی روایات نماز خواندن زنان در خانه از نمازخواندن آنان در [[مسجد]] و به جماعت بهتر است. در این روایات بهترین مسجد برای زنان خانه آنها،<ref>صدوق، من لا یحضر الفقیه، ج۱، ص۳۷۴.</ref> و ثواب نماز فرادای زن در خانه با نماز جماعت مساوی دانسته شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۳۷.</ref> گروهی از فقیهان شیعه با استناد به این روایات نماز فرادا خواندن زنان در خانه را مستحب و بهتر از نماز آنان در مسجد دانستهاند<ref>برای نمونه نگاه کنید به علامه حلی، تذکره الفقها، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۲۳۸.</ref> برخی دیگر از فقیهان، این روایات را مربوط به شرایط خاص دانسته و معتقدند که نماز خواندن زنان در مسجد با رعایت [[حجاب]] بهتر است.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ۱۳۸۷ش، ص۱۴۲، مساله ۸۹۴.</ref> این گروه به روایاتی که به حضور بانوان در نماز جماعت پیامبر دلالت دارند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به: حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص۳۴۳.</ref> استناد کردهاند. | برپایه برخی روایات نماز خواندن زنان در خانه از نمازخواندن آنان در [[مسجد]] و به جماعت بهتر است. در این روایات بهترین مسجد برای زنان خانه آنها،<ref>صدوق، من لا یحضر الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۱، ص۳۷۴.</ref> و ثواب نماز فرادای زن در خانه با نماز جماعت مساوی دانسته شده است.<ref>حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۳۷.</ref> گروهی از فقیهان شیعه با استناد به این روایات نماز فرادا خواندن زنان در خانه را مستحب و بهتر از نماز آنان در مسجد دانستهاند<ref>برای نمونه نگاه کنید به علامه حلی، تذکره الفقها، ۱۴۱۴ق، ج۴، ص۲۳۸.</ref> برخی دیگر از فقیهان، این روایات را مربوط به شرایط خاص دانسته و معتقدند که نماز خواندن زنان در مسجد با رعایت [[حجاب]] بهتر است.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ۱۳۸۷ش، ص۱۴۲، مساله ۸۹۴.</ref> این گروه به روایاتی که به حضور بانوان در نماز جماعت پیامبر دلالت دارند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به: حر عاملی، وسائل الشیعه، ج۸، ص۳۴۳.</ref> استناد کردهاند. | ||
===احکام دیگر=== | ===احکام دیگر=== | ||
* مأموم به غیر از حمد و سوره در رکعت اول و دوم | * مأموم به غیر از حمد و سوره در رکعت اول و دوم دیگر ذکرهای نماز را باید خودش بخواند.<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ۱۳۸۷ش، ص۲۲۶، مساله ۱۴۶۱.</ref> | ||
* مأموم باید در افعال نماز از امام جماعت پیروی کند.<ref>سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۸۵.</ref> | * مأموم باید در افعال نماز از امام جماعت پیروی کند.<ref>سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۸۵.</ref> | ||
* جایگاه امام جماعت از جایگاه نمازگزاران بلندتر نباشد.<ref>صدوق، من لایحضر الفقیه، ۱۴۱۳ق،ج۱، ص۳۸۸؛ سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۷۷.</ref> از این رو معمولاً در [[مسجد|مساجد]]، سطح [[محراب]] پایینتر ساخته میشود.{{مدرک}} | * جایگاه امام جماعت از جایگاه نمازگزاران بلندتر نباشد.<ref>صدوق، من لایحضر الفقیه، ۱۴۱۳ق،ج۱، ص۳۸۸؛ سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۷۷۷.</ref> از این رو معمولاً در [[مسجد|مساجد]]، سطح [[محراب]] پایینتر ساخته میشود.{{مدرک}} | ||
خط ۵۴: | خط ۵۴: | ||
* [[امام راتب]] در [[امامت جماعت]] بر دیگران اولویت دارد.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۳۶۳ش، ص۱۹۶-۱۹۸؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۳۴۸.</ref> | * [[امام راتب]] در [[امامت جماعت]] بر دیگران اولویت دارد.<ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ۱۳۶۳ش، ص۱۹۶-۱۹۸؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۳، ص۳۴۸.</ref> | ||
* زن در صورتی میتواند امام جماعت باشد که مأمومین فقط زن باشند.<ref>ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸۱.</ref> | * زن در صورتی میتواند امام جماعت باشد که مأمومین فقط زن باشند.<ref>ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۸۱.</ref> | ||
== آداب نماز جماعت== | == آداب نماز جماعت== | ||
نماز جماعت آداب، مستحبات و مکروهاتی دارد، برخی از مستحبات آن عبارتند از: | نماز جماعت آداب، مستحبات و مکروهاتی دارد، برخی از مستحبات آن عبارتند از: | ||
خط ۶۱: | خط ۶۲: | ||
*برخاستن مأمومین هنگام شنیدن قد قامت الصلاة<ref>سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۸۰۴.</ref> | *برخاستن مأمومین هنگام شنیدن قد قامت الصلاة<ref>سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۸۰۴.</ref> | ||
* گفتن «الحمدلله رب العالمین» به وسیله مأموم پس از اتمام [[سوره حمد]].<ref>سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۸۰۴.</ref> | * گفتن «الحمدلله رب العالمین» به وسیله مأموم پس از اتمام [[سوره حمد]].<ref>سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۸۰۴.</ref> | ||
همچنین ایستادن مأموم در یک صف به تنهایی، نماز نافله خواندن پس از قد قامت الصلوة و اقتدای حاضر به مسافر و بالعکس در نمازهای چهار رکعتی،<ref>سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۸۰۵.</ref> و نیز بلند گفتن ذکرهای نماز توسط مأموم به اندازهای که امام جماعت | همچنین ایستادن مأموم در یک صف به تنهایی، نماز نافله خواندن پس از قد قامت الصلوة و اقتدای حاضر به مسافر و بالعکس در نمازهای چهار رکعتی،<ref>سید یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۰۹ق، ج۱، ص۸۰۵.</ref> و نیز بلند گفتن ذکرهای نماز توسط مأموم به اندازهای که امام جماعت بشنود،<ref>امام خمینی، توضیح المسائل، ص۲۲۹، مساله۱۴۸۹.</ref> از مکروهات نماز جماعت است. | ||
== تکنگاری== | == تکنگاری== | ||
خط ۷۶: | خط ۷۷: | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* امام خمینی، سید روح الله، توضیح المسائل حضرت امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۷ش. | * امام خمینی، سید روح الله، توضیح المسائل حضرت امام خمینی، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۷ش. | ||
* امام خمینی، سید روح الله، الرسائل العشره، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۸۷ش/۱۴۲۹ق. | |||
* علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۱۴ق. | * علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، قم، موسسه آل البیت، ۱۴۱۴ق. | ||
* زحیلی، وهبة بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق، دار الفکر، بیتا. | * زحیلی، وهبة بن مصطفی، الفقه الاسلامی و ادلته، دمشق، دار الفکر، بیتا. |
ویرایش