معاد جسمانی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش
Khoshnoudi (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۸: | خط ۸: | ||
==نظریات درباره معاد جسمانی== | ==نظریات درباره معاد جسمانی== | ||
با وجود اینکه گفته شده معاد جسمانى از [[ضروری دین| ضروریات دین]] و مورد اتفاق جمیع [[اسلام|مسلمانان]] است؛<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۳۶۹؛ حسینى تهرانى، معادشناسى، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۳۸.</ref> | با وجود اینکه گفته شده معاد جسمانى از [[ضروری دین| ضروریات دین]] و مورد اتفاق جمیع [[اسلام|مسلمانان]] است؛<ref>مجلسی، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، ص۳۶۹؛ حسینى تهرانى، معادشناسى، ۱۴۰۴ق، ج۶، ص۱۳۸.</ref> ولی برخی مانند [[اخوان الصفا]] حقیقت [[معاد]] را صرفا روحانی دانسته و منکر جسمانی بودن معاد شده و زبان [[قرآن]] در این زمینه را تمثیلی و تشبیهی میدانند.<ref>إخوان، رسائل، ۱۴۱۲ق، ج۳، ص۷۶-۷۸ و ص۲۹۹-۳۰۰.</ref> برخی از فلاسفه مانند [[ابن سینا]] برآنند راهی برای اثبات معاد جسمانی جز از طریق شرع و تصدیق خبر پیامبر(ص) نیست و عقل ناتوان از اثبات و تحلیل آن است.<ref>ابن سينا، الشفاء- الإلهیات، ۱۴۲۴ق، مقاله نهم، ص۴۲۳.</ref> بیشتر متفکران ضمن پذیرش اصل معادجسمانی درصدد تحلیل عقلی آن برآمده و دیدگاههای مختلفی ارائه کردهاند که عبارتند از: | ||
::الف.''' بازگشت روح به بدن مادی دنیایی''': متکلمان بر اساس ظاهر آیات و روایات معتقدند که در روز قیامت، همین جسم دنیایی یا بدنی دیگر مثل آن است که به همراه روح برانگیخته میشود.<ref> حلی، باب حادی عشر، موسسه مطالعات اسلامی، ص۲۰۷؛ فخر رازی، تفسیر کبیر، بیروت، ج۲، ص۵۵.</ref> | ::الف.''' بازگشت روح به بدن مادی دنیایی''': متکلمان بر اساس ظاهر آیات و روایات معتقدند که در روز قیامت، همین جسم دنیایی یا بدنی دیگر مثل آن است که به همراه روح برانگیخته میشود.<ref> حلی، باب حادی عشر، موسسه مطالعات اسلامی، ص۲۰۷؛ فخر رازی، تفسیر کبیر، بیروت، ج۲، ص۵۵.</ref> | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
# آیاتی که از عذابها و مجازاتهای جسمانی صحبت میکنند مانند آیات ۴۱ تا ۴۴ سوره واقعه، آیه ۳۵ [[سوره توبه]]، آیات ۴تا ۷ سوره غاشیه، آیات ۴۳ تا ۴۶ [[سوره دخان]].<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۵، ۲۶۰-۲۶۲.</ref> | # آیاتی که از عذابها و مجازاتهای جسمانی صحبت میکنند مانند آیات ۴۱ تا ۴۴ سوره واقعه، آیه ۳۵ [[سوره توبه]]، آیات ۴تا ۷ سوره غاشیه، آیات ۴۳ تا ۴۶ [[سوره دخان]].<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۵، ۲۶۰-۲۶۲.</ref> | ||
# آیاتی که از اعضای بدن انسان مانند دست و پا و چشم و گوش در قیامت سخن میگویند مانند آیه ۶۵ سوره یس، آیات ۲۰ و ۲۱ [[سوره فصلت]] و آیه ۳۸ تا ۴۱ [[سوره عبس]].<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۵، ص۲۶۳-۲۶۵.</ref> | # آیاتی که از اعضای بدن انسان مانند دست و پا و چشم و گوش در قیامت سخن میگویند مانند آیه ۶۵ سوره یس، آیات ۲۰ و ۲۱ [[سوره فصلت]] و آیه ۳۸ تا ۴۱ [[سوره عبس]].<ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۵، ص۲۶۳-۲۶۵.</ref> | ||
# آیاتی که به نمونههایی از معاد در این جهان اشاره دارند همچون داستان [[ابراهیم (پیامبر)| | # آیاتی که به نمونههایی از معاد در این جهان اشاره دارند همچون داستان [[ابراهیم (پیامبر)| ابراهیم(ع)]] و پرندههای چهارگانه،<ref>سوره بقره، آیه ۲۶۰.</ref> سرگذشت [[ عزیر (پیامبر)| عزیر]] یا [[ارمیای نبی]]،<ref>سوره بقره، آیه ۲۵۹.</ref> داستان [[اصحاب کهف]]<ref>سوره کهف، آیه۹-۲۲.</ref> و زنده شدن یک نفر از [[بنیاسرائیل]].<ref>سوره بقره، آیه ۷۲ و ۷۳.</ref><ref>مکارم شیرازی، پیام قرآن، ۱۳۸۶ش، ج۵، ص۲۶۶.</ref> | ||
==چگونگی تحقق معاد جسمانی با جسم عنصری== | ==چگونگی تحقق معاد جسمانی با جسم عنصری== | ||
خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
* براساس ظاهر ادله، بازگشت بدن مادی و جسم عنصری با اجزای اصلی صورت میپذیرد. | * براساس ظاهر ادله، بازگشت بدن مادی و جسم عنصری با اجزای اصلی صورت میپذیرد. | ||
* بدن اخروی و دنیوی مثل هم هستند نه عین یکدیگر.{{مدرک}} | * بدن اخروی و دنیوی مثل هم هستند نه عین یکدیگر.{{مدرک}} | ||
براساس روایتی از [[امام صادق علیهالسلام| امام صادق(ع)]]، هرچه به خاک تبدیل میشود یا هر آنچه حیوانات میخورند، در خاک محفوظ مانده، از علم الهی پنهان نمیماند. این خاک، هنگام حشر، در کنار هم جمع شده و به اذن خداوند به جایی که روح در آن قرار دارد منتقل میشود و صورت و شکل انسانی سابق به او باز میگردد و روح به آن ملحق میشود.<ref>قمی مشهدی، تفسیر کنزالدقائق، ۱۳۶۸ش، ج۱۱، ص۱۰۰ و۱۰۱.</ref> در برخی روایات نیز بیان شده که پس از مرگ، اگرچه استخوان و گوشت افراد تبدیل به خاک میشود، اما طینت و جزء اصلی که شخص از آن آفریده شده هنوز باقی است و از بین نمیرود. این جزء باقی میماند تا همانند نخستینبار دوباره خلق شود.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۴۳.</ref>{{یادداشت|عن أبي عبدالله(ع) قال : سُئل عن الميت يبلى جسده؟ قال : نعم حتى لا يبقى لحم و لا عظم إلا طينته التي خلق منها ، فإنها لا تبلى ، تبقى في القبر مستديرة حتى يخلق منها كما خلق أول مرة. علامه مجلسی در توضیح روایت گفته که این روایت دیدگاه متکلمان را تأیید میکند که میگویند تشخص انسان به اجزا اصلی اوست | براساس روایتی از [[امام صادق علیهالسلام| امام صادق(ع)]]، هرچه به خاک تبدیل میشود یا هر آنچه حیوانات میخورند، در خاک محفوظ مانده، از علم الهی پنهان نمیماند. این خاک، هنگام حشر، در کنار هم جمع شده و به اذن خداوند به جایی که روح در آن قرار دارد منتقل میشود و صورت و شکل انسانی سابق به او باز میگردد و روح به آن ملحق میشود.<ref>قمی مشهدی، تفسیر کنزالدقائق، ۱۳۶۸ش، ج۱۱، ص۱۰۰ و۱۰۱.</ref> در برخی روایات نیز بیان شده که پس از مرگ، اگرچه استخوان و گوشت افراد تبدیل به خاک میشود، اما طینت و جزء اصلی که شخص از آن آفریده شده هنوز باقی است و از بین نمیرود. این جزء باقی میماند تا همانند نخستینبار دوباره خلق شود.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۴ق، ج۷، ص۴۳.</ref>{{یادداشت|عن أبي عبدالله(ع) قال : سُئل عن الميت يبلى جسده؟ قال : نعم حتى لا يبقى لحم و لا عظم إلا طينته التي خلق منها ، فإنها لا تبلى ، تبقى في القبر مستديرة حتى يخلق منها كما خلق أول مرة. علامه مجلسی در توضیح روایت گفته که این روایت دیدگاه متکلمان را تأیید میکند که میگویند تشخص انسان به اجزا اصلی اوست نه به دیگر اجزا و عوارض. }} | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
* کدیور، محسن، مجموعه مصنفات حکیم موسس آقا علی مدرس طهرانی، تهران، موسسه اطلاعات، ۱۳۷۸ش. | * کدیور، محسن، مجموعه مصنفات حکیم موسس آقا علی مدرس طهرانی، تهران، موسسه اطلاعات، ۱۳۷۸ش. | ||
* مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، موسسه الوفاء، ۱۴۰۴ق. | * مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، موسسه الوفاء، ۱۴۰۴ق. | ||
* مجلسی، محمد باقر، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، | * مجلسی، محمد باقر، حق الیقین، انتشارات اسلامیه، بیتا. | ||
* محمدی گیلانی، محمد، المعاد فی الکتاب و السنه، تهران، نشر سایه، ۱۳۷۹ش. | * محمدی گیلانی، محمد، المعاد فی الکتاب و السنه، تهران، نشر سایه، ۱۳۷۹ش. | ||
* مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ نهم، ۱۳۸۶ش. | * مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، تهران، دارالکتب الاسلامیه، چاپ نهم، ۱۳۸۶ش. |