پرش به محتوا

صحیفه ملعونه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۲۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ دسامبر ۲۰۱۷
جز
ویرایش شناسه
imported>Mohamadpur
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویرایش شناسه)
خط ۱: خط ۱:
{{تاریخ صدر اسلام}}
{{تاریخ صدر اسلام}}
'''صَحیفه مَلعونه''' پیمان‌نامه عده‌ای از [[منافق|منافقین]] در زمان [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|حضرت رسول (ص)]] است. این عده پیش از [[واقعه غدیر]] در کنار [[کعبه]] با هم پیمان بستند که [[خلافت]] به خاندان رسول الله (ص) نرسد. اصحاب صحیفه تصمیم گرفتند رسول خدا را در گردنه [[کوه هرشی]] به قتل برسانند. پس از واقعه [[غدیر خم]] این افراد در مدینه به همراه رؤسای قبایل جلسه تشکیل دادند. در این جلسه نیز با بخلافت رسیدن [[اهل بیت]] مخالفت کردند. این جلسه به صحیفه ملعونه دوم معروف شد. پیامبر (ص) در [[خطبه غدیر]] به صحیفه ملعونه اشاره کرد. ایشان اصحاب صحیفه را اهل آتش دانسته و از آنان بیزاری جست.  
'''صَحیفه مَلعونه''' یا '''صحیفه مشئومه''' پیمان‌نامه تعدادی از صحابه پیامبر در مخالفت با رسیدن خلافت به امام علی(ع). گروهی از صحابه پیش از [[واقعه غدیر]] با هم پیمان بستند که نگذارند [[خلافت]] به خاندان پیامبر(ص) برسد. آنان می‌خواستند رسول خدا را در گردنه [[کوه هرشی]] به قتل برسانند. پس از واقعه غدیر نیز در مدینه جلسه تشکیل دادند و بر پیمان خود تأکید کردند و این جلسه به صحیفه ملعونه دوم معروف شد. پیامبر(ص) در [[خطبه غدیر]] اصحاب صحیفه را اهل آتش دانسته و از آنان بیزاری جست.  
== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
به پیمان‌نامه‌ای که عده‌ای، درباره مخالفت با اهلبیت نوشتند، صحیفه گفته می‌شود.<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۵۶.</ref> عده‌ای در زمان حیات رسول خدا گرد هم آمدند و پیمان‌نامه‌ای براساس مخالفت با خلافت امام علی (ع) ما بین خودامضا کردند.<ref>سلیم بن قیس، اسرار آل محمد (ص)، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۲.</ref> [[اهل بیت]] از این پیمان به صحیفه ملعونه یا مشئومه یاد کرده‌اند. <ref>امینی گلستانی، آیا و چرا، ۱۳۹۲ش، ص ۹۱.</ref> صحیفه ملعونه دوبار اتفاق افتاده‌است.<ref>امینی گلستانی، آیا و چرا، ۱۳۹۲ش، ص ۹۱.</ref> [[سید هاشم بحرانی|علامه بحرانی]] معتقداست، [[آیه]] ۸۰ و ۷۹ [[سوره زخرف]]<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۸۸۴. </ref> و آیه ۱۰ [[سوره مجادله]] اشاره به واقعه صحیفه ملعونه دارد.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۱۶.</ref> همچنین [[ابن شهر آشوب]]  در توضیح  آیه ۱۶۷ [[سوره بقره]] و آیه۱۱۸ [[سوره آل عمران|سوره‌ آل‌ عمران]] اشاره به صحیفه ملعونه کرده است.<ref>ابن شهر آشوب، الناقب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۳۱.</ref>
عده‌ای در زمان حیات رسول خدا گرد هم آمدند و پیمان‌نامه‌ای امضا کردند که نگذارند خلافت به امام علی(ع) برسد.<ref>سلیم بن قیس، اسرار آل محمد، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۲.</ref> در منابع از این پیمان‌نامه به صحیفه ملعونه<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۵۶.</ref> و مشئومه یاد شده است. <ref>امینی گلستانی، آیا و چرا، ۱۳۹۲ش، ص ۹۱.</ref>{{منبع بهتر}} یکی قبل از واقعه غدیر  و دیگری پس از آن. به گفته برخی محققان صحیفه ملعونه دوبار اتفاق افتاده‌ است.<ref>امینی گلستانی، آیا و چرا، ۱۳۹۲ش، ص۹۱.</ref> [[سید هاشم بحرانی|علامه بحرانی]] معتقداست، [[آیه|آیات]] ۸۰ و ۷۹ [[سوره زخرف]]<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۸۸۴. </ref> و آیه ۱۰ [[سوره مجادله]] به صحیفه ملعونه اشاره دارد.<ref>بحرانی، البرهان، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۱۶.</ref> همچنین [[ابن شهر آشوب]]  در ذیل آیات ۱۶۷ [[سوره بقره]] و ۱۱۸ [[سوره آل عمران|سوره‌ آل‌ عمران]] به صحیفه ملعونه اشاره کرده است.<ref>ابن شهر آشوب، الناقب، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۲۳۱.</ref>
 
عده کمی از علمای شیعه از جمله سلیم بن قیس، <ref>سلیم بن قیس، اسرار آل محمد (ص)، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۲.</ref> شیخ عباس قمی<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۵۶.</ref>سید بن طاووس به نقل از ارشاد القلوب،<ref>سید بن طاووس، طرف من الأنباء والمناقب، نشر تاسوعا، ص۵۶۴.</ref>  به این موضوع پرداخته‌اند. همچنین به باور کلینی این واقعه در النشر و الطی که از کتب اهل سنت است، آمده‌است.<ref> کلینی، مرآةالعقول، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۵۵.</ref>


برخی از علمای شیعه همچون سلیم بن قیس، <ref>سلیم بن قیس، اسرار آل محمد(ص)، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۲.</ref> شیخ عباس قمی<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۵۶.</ref>سید بن طاووس به نقل از ارشاد القلوب،<ref>سید بن طاووس، طرف من الأنباء والمناقب، نشر تاسوعا، ص۵۶۴.</ref> به این موضوع پرداخته‌اند. همچنین به باور کلینی این واقعه در النشر و الطی که از کتب اهل سنت، آمده‌ است.<ref> کلینی، مرآةالعقول، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۵۵.</ref>{{منبع مردود}}


== صحیفه ملعونه اول==
== صحیفه ملعونه اول==
به باور سید بن طاووس واقعه صحیفه ملعونه بعد از ایام [[حج]] و قبل از حرکت به سوی [[غدیرخم]] در [[مکه]] اتفاق افتاد.<ref>سید بن طاووس، طرف من الأنباء والمناقب، نشر تاسوعا، ص۵۶۴.</ref> اعضای این صحیفه در کنار [[کعبه]] با هم عهد بستند پس از  [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]]، نگذارند [[خلافت]] به خاندانش برسد و امر [[خلافت]] را خود به عهده بگیرند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۸، ص۸۶.</ref> این پیمان‌نامه توسط همه اعضا امضا شد. [[ابوعبیده جراح|عبدالله بن جَراح]] کاتب این قرار داد بود و آن‌ را در کنار [[کعبه]] دفن کرد.<ref>.مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۵۰.</ref> شیخ عباس قمی معتقداست نویسنده این صحیفه سعید بن عاص بود.<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۵۶.</ref> به باور برخی، [[ابوبکر]] [[عمر]]، [[معاذ بن جبل]] و [[سالم مولی ابی حذیفه]] از جمله افراد اصحاب صحیفه شمرده شده‌اند.<ref>سلیم بن قیس، اسرار آل محمد (ص)، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۲.</ref> برخی نیز نام [[مغیرة بن شعبة]] و [[عبدالرحمن بن عوف]] را اضافه کرده‌اند.<ref>امینی گلستانی، آیا و چرا، ۱۳۹۲ش، ص ۹۱.</ref>
به باور سید بن طاووس واقعه صحیفه ملعونه بعد از ایام [[حج]] و قبل از حرکت پیامبر به سوی [[غدیرخم]] در [[مکه]] اتفاق افتاد.<ref>سید بن طاووس، طرف من الأنباء والمناقب، نشر تاسوعا، ص۵۶۴.</ref> اعضای این صحیفه در کنار [[کعبه]] با هم عهد بستند پس از  [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]]، نگذارند [[خلافت]] به خاندانش برسد و امر [[خلافت]] را خود به عهده بگیرند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۲۸، ص۸۶.</ref> این پیمان‌نامه توسط همه اعضا امضا شد. [[ابوعبیده جراح|عبدالله بن جَراح]] کاتب این قرار داد بود و آن‌ را در کنار [[کعبه]] دفن کرد.<ref>.مجلسی، مرآة العقول، ۱۴۰۴ق، ج۵، ص۵۰.</ref> شیخ عباس قمی معتقداست نویسنده این صحیفه سعید بن عاص بود.<ref>قمی، سفینة البحار، ۱۴۱۴ق، ج۵، ص۵۶.</ref> به باور برخی، [[ابوبکر]] [[عمر]]، [[معاذ بن جبل]] و [[سالم مولی ابی حذیفه]] از جمله افراد اصحاب صحیفه شمرده شده‌اند.<ref>سلیم بن قیس، اسرار آل محمد (ص)، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۲.</ref> برخی نیز نام [[مغیرة بن شعبة]] و [[عبدالرحمن بن عوف]] را اضافه کرده‌اند.<ref>امینی گلستانی، آیا و چرا، ۱۳۹۲ش، ص ۹۱.</ref>


اصحاب صحیفه پس از مشورت با هم تصمیم گرفتند [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] را در راه بازگشت از [[حجة الوداع]] در سرازیری گردنه [[کوه هرشی|کوه هَرشی]] به قتل برسانند. این افراد ۱۴ نفر بودند و در [[جنگ تبوک]] نیز همین نقشه را داشتند.<ref>سلیم بن قیس، اسرار آل محمد (ص)، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۲.</ref> پیامبر قبل از نوشته شدن صحیفه ملعونه، از آن توسط [[خدا|خداوند]] خبر داشت.<ref>انصاری، غدیر در قرآن، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۳۹.</ref> به باور برخی این پیمان‌نامه اولین اقدام علیه [[واقعه غدیر|واقعه‌ غدیر]] و آغازی برای بدست‌گرفتن [[خلافت]] بود.<ref>انصاری، غدیر در قرآن، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۳۰.</ref>
اصحاب صحیفه پس از مشورت با هم تصمیم گرفتند [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] را در راه بازگشت از [[حجة الوداع]] در سرازیری گردنه [[کوه هرشی|کوه هَرشی]] به قتل برسانند. این افراد ۱۴ نفر بودند و در [[جنگ تبوک]] نیز همین نقشه را داشتند.<ref>سلیم بن قیس، اسرار آل محمد (ص)، ۱۴۱۶ق، ص۲۳۲.</ref> پیامبر قبل از نوشته شدن صحیفه ملعونه، از آن توسط [[خدا|خداوند]] خبر داشت.<ref>انصاری، غدیر در قرآن، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۳۹.</ref> به باور برخی این پیمان‌نامه اولین اقدام علیه [[واقعه غدیر|واقعه‌ غدیر]] و آغازی برای بدست‌گرفتن [[خلافت]] بود.<ref>انصاری، غدیر در قرآن، ۱۳۸۷ش، ج۱، ص۲۳۰.</ref>