پرش به محتوا

روح القدس: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۳۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۳ اوت ۲۰۲۰
جز
تمیزکاری
جز (تمیزکاری)
جز (تمیزکاری)
خط ۴: خط ۴:


== مفهوم‌شناسی ==
== مفهوم‌شناسی ==
روح‌ القدس به‌معنای روح پاک (Holy spirit)، نام یکی از موجودات مقرب الهی است که از عیب‌ها و نقص‌ها منزه است.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۵۹۶؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۶۱.</ref> در کتاب‌های آسمانی [[مسیحیت]] و [[اسلام]] مصادیقی از جمله [[جبرئیل]]، اقنوم سوم، نیروی غیبی در وجود همه [[مؤمنان]]، روحی که بر [[مریم مقدس]] وارد شد، برای آن ذکر شده است.<ref> اله‌بداشتی، «روح‌القدس در آموزه‌های مسیحی و اسلام» ۱۳۸۹ش، ص۲-۴.</ref>
روح‌‌القدس به‌معنای روح پاک (Holy spirit)، نام یکی از موجودات مقرب الهی است که از عیب‌ها و نقص‌ها منزه است.<ref>فخر رازی، مفاتیح الغیب، ۱۴۲۰ق، ج۳، ص۵۹۶؛ زمخشری، الکشاف، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۱۶۱.</ref> در کتاب‌های آسمانی [[مسیحیت]] و [[اسلام]] مصادیقی از جمله [[جبرئیل]]، اقنوم سوم، نیروی غیبی در وجود همه [[مؤمنان]]، روحی که بر [[مریم مقدس]] وارد شد، برای آن ذکر شده است.<ref> اله‌بداشتی، «روح‌القدس در آموزه‌های مسیحی و اسلام» ۱۳۸۹ش، ص۲-۴.</ref>


بعضی دلیل این نام‌گذاری را به حیات‌بخشی و تقدیس قلوب مؤمنان توسط روح‌القدس مرتبط دانسته‌اند<ref>هاکس، قاموس کتاب مقدس، ۱۳۷۷ش، ص۴۲۴.</ref> و به‌سبب علاقه روح‌القدس به خدا و مسیح به او نام‌های روح‌الله و روح مسیح نیز داده شده است.<ref>دهخدا، لغت‌نامه، ۱۳۷۷ش، ذیل واژه روح‌القدس.</ref><br />
بعضی دلیل این نام‌گذاری را به حیات‌بخشی و تقدیس قلوب مؤمنان توسط روح‌القدس مرتبط دانسته‌اند<ref>هاکس، قاموس کتاب مقدس، ۱۳۷۷ش، ص۴۲۴.</ref>


کلمه روح‌القدس چهار بار در [[قرآن]] درباره [[عیسی مسیح]] و [[پیامبر اسلام (ص)]] به کار رفته است.<ref>سوره بقره، آیات ۸۷ و ۲۵۳؛ سوره مائده، آیه ۱۱۰؛ سوره نحل، آیه ۱۰۲.</ref> این واژه در ادبیات فارسی نیز مورد استفاده قرار گرفته شده است به عنوان نمونه.
کلمه روح‌القدس چهار بار در [[قرآن]] درباره [[عیسی مسیح]] و [[پیامبر اسلام (ص)]] به کار رفته است.<ref>سوره بقره، آیات ۸۷ و ۲۵۳؛ سوره مائده، آیه ۱۱۰؛ سوره نحل، آیه ۱۰۲.</ref> این واژه در ادبیات فارسی نیز مورد استفاده قرار گرفته شده است به عنوان نمونه.
خط ۱۵: خط ۱۵:
== حقیقت==
== حقیقت==
درباره حقیقت روح‌القدس نظرات مختلفی ارائه شده برخی از آنها عبارتند از:
درباره حقیقت روح‌القدس نظرات مختلفی ارائه شده برخی از آنها عبارتند از:
* جبرئیل: تعدادی از [[مفسران]] روح‌القدس را [[جبرئیل]] دانسته که به دلیل کامل‌تر بودن روحانیتش، بر دیگر ملائکه شرافت دارد از این‌رو نام روح‌القدس بر او اختصاص یافته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۲۰۷؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۱، ص۳۴۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۳۳۹.</ref> در بعضی از روایات نیز نام‌گذاری جبرئیل به روح‌القدس تأیید شده است.<ref> سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۸۴؛ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۸۹، مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۹، ص۲۲۱.</ref>
* جبرئیل: تعدادی از [[مفسران]] روح‌القدس را [[جبرئیل]] دانسته‌اند.<ref>نگاه کنید به: طوسی، التبیان، بیروت، ج۱، ص۳۴۰؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۳۳۹.</ref>
* موجودی از [[عالم امر]]: [[علامه طباطبایی]] روح‌القدس را موجودی غیر از [[ملائکه]] می‌داند که آنان را در رساندن [[وحی]] به [[انبیا]] همراهی می‌کرده است. او روح را از عالم امر می‌داند.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۱۹۶-۱۹۸.</ref>
* موجودی از [[عالم امر]]: [[علامه طباطبایی]] روح‌القدس را موجودی غیر از [[ملائکه]] می‌داند که آنان را در رساندن [[وحی]] به [[انبیا]] همراهی می‌کرده است. او روح را از عالم امر می‌داند.<ref>طباطبایی، المیزان، ج۱۳، ص۱۹۶-۱۹۸.</ref>
* بزرگ فرشتگان: در روایتی از [[امام صادق (ع)]]، روح القدس فرشته‌ای بزرگ‌تر از جبرئیل و [[میکائیل]] معرفی شده است که همراه [[پیامبر اسلام(ص)]] بوده و به او خبر می‌داده است و پس از پیامبر(ص)، همراه [[امامان شیعه]] است و آنان را قوت و توفیق می‌بخشد.<ref> مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۸، ص۲۵۴.</ref>
* بزرگ فرشتگان: در روایتی از [[امام صادق (ع)]]، روح القدس فرشته‌ای بزرگ‌تر از جبرئیل و [[میکائیل]] معرفی شده است که همراه [[پیامبر اسلام(ص)]] بوده و به او خبر می‌داده است و پس از پیامبر(ص)، همراه [[امامان شیعه]] است و آنان را قوت و توفیق می‌بخشد.<ref> مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۱۸، ص۲۵۴.</ref>
*[[اسم اعظم]]: برخی از مفسران روح‌القدس را اسم اعظم خدا می‌دانند که [[عیسی مسیح]] با آن مردگان را زنده می‌کرد.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۳۰۸؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۱، ص۳۴۰.</ref>
*[[اسم اعظم]]: برخی از مفسران روح‌القدس را اسم اعظم خدا می‌دانند که [[عیسی مسیح]] با آن مردگان را زنده می‌کرد.<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۳۰۸.</ref>
انجیل: گفته شده ابن زید از مفسران روح‌القدس را انجیل دانسته همان‌گونه که در آیه ۵۲ سوره شوری بر قرآن نیز کلمه روح اطلاق شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۳۰۸؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۱، ص۳۴۰.</ref>
* انجیل: گفته شده ابن زید از مفسران روح‌القدس را انجیل دانسته است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱، ص۳۰۸؛ طوسی، التبیان، بیروت، ج۱، ص۳۴۰.</ref>
* عقل فعال: روح‌القدس در نگاه [[فارابی]]، [[شیخ اشراق]] و [[میرداماد]] از فلاسفه مسلمان به عنوان عقل فعال که صورت‌بخش جهان ماده است شناخته می‌شود. در نزد [[ابن سینا]] و [[ملاصدرا]] روح‌القدس، جبرئیل و عقل فعال یکی هستند.<ref>اله‌بداشتی، «روح‌القدس در آموزه‌های مسیحی و اسلام»، ۱۳۸۹ش، ص۴.</ref><br />
* عقل فعال: روح‌القدس در نگاه [[فارابی]]، [[شیخ اشراق]] و [[میرداماد]] از فلاسفه مسلمان به عنوان عقل فعال که صورت‌بخش جهان ماده است شناخته می‌شود. در نزد [[ابن سینا]] و [[ملاصدرا]] روح‌القدس، جبرئیل و عقل فعال یکی هستند.<ref>اله‌بداشتی، «روح‌القدس در آموزه‌های مسیحی و اسلام»، ۱۳۸۹ش، ص۴.</ref><br />
* روح الارواح: در برخی از آثار [[عرفا]]، از روح‌القدس به عنوان روح الارواح یاد شده که مخلوق خدا نیست بلکه وجهی خاص از وجوه خدا و وجودش به آن قائم است. آنها بر اساس آیه ۲۹ [[سوره حجر]] که خدا هنگام خلق انسان از روح خود در او دمید، روح‌القدس را همان روح‌الله می‌دانند که روح مخلوقات به آن قائم است.<ref>حیدر آملی، جامع الاسرار، ۱۳۴۷ش، ص۶۸۸-۶۹۰، علی‌پور، «روح‌القدس» ۱۳۹۴ش، ص۴۳۳-۴۳۷.</ref>
*روح الارواح: در برخی از آثار [[عرفا]]، از روح‌القدس به عنوان روح‌الارواح یاد شده که مخلوق خدا نیست بلکه وجهی خاص از وجوه خدا است. آنها بر اساس آیه ۲۹ [[سوره حجر]] که خدا هنگام خلق انسان از روح خود در او دمید، روح‌القدس را همان روح‌الله می‌دانند که روح مخلوقات به آن قائم است.<ref>حیدر آملی، جامع الاسرار، ۱۳۴۷ش، ص۶۸۸-۶۹۰؛ علی‌پور، «روح‌القدس» ۱۳۹۴ش، ص۴۳۳-۴۳۷.</ref>


== وظایف ==
== وظایف ==