پرش به محتوا

دسته عزاداری (آیین): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:دسته عزاداری در شهر زنجان.jpg|بندانگشتی|250px|یکی از بزرگترین دسته‌های عزاداری ایران در روز هشتم محرم - شهر [[زنجان]]]]
[[پرونده:دسته عزاداری در شهر زنجان.jpg|بندانگشتی|250px|یکی از بزرگترین دسته‌های [[عزاداری]] [[ایران]] در روز [[۸ محرم|هشتم محرم]] - شهر [[زنجان]]]]
'''دسته عزاداری'''، آیینی که در آن جمعی از عزاداران به صورت گروهی در کوچه‌ها و خیابان‌ها به سوگواری برای ائمه به‌خصوص [[امام حسین(ع)]] می‌پردازند. دسته‌های عزاداری همراه با [[نوحه‌خوانی]]، [[زنجیرزنی]] و [[سینه‌زنی]] برگزار می‌شود. برپایی دسته‌ها در کشورهای مختلف شیعه‌نشین از جمله [[ایران]]، [[عراق]]، [[لبنان]]، [[نیجریه]] و... دیده می‌شود و برخی از غیرشیعیان نیز در آن حضور می‌یابند. دسته‌های عزاداری در نقاط مختلف، سنت‌ها و آیین‌های مختلفی دارد.
'''دسته عزاداری'''، آیینی که در آن جمعی از [[عزاداری امام حسین|عزاداران]] به صورت گروهی در کوچه‌ها و خیابان‌ها به [[سوگواری]] برای ائمه به‌خصوص [[امام حسین(ع)]] می‌پردازند. دسته‌های عزاداری همراه با [[نوحه‌خوانی]]، [[زنجیرزنی]] و [[سینه‌زنی]] برگزار می‌شود. برپایی دسته‌ها در کشورهای مختلف شیعه‌نشین از جمله [[ایران]]، [[عراق]]، [[لبنان]] و... دیده می‌شود و برخی از غیرشیعیان نیز در آن حضور می‌یابند. دسته‌های [[عزاداری]] در نقاط مختلف، سنت‌ها و آیین‌های مختلفی دارد.


==معرفی و تاریخچه==
==معرفی و تاریخچه==
دسته عزاداری، آیینی است که گروه‌هایی از مردم با تشریفات خاصی در خیابان‌ها و کوچه‌ها برای اقامه عزاداری [[امام حسین(ع)]] و [[ائمه]] دیگر حرکت می‌کنند و با هم اشعاری می‌خوانند.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۴۱۷ ق، ص۱۷۴</ref>  
دسته عزاداری، آیینی است که گروه‌هایی از مردم با تشریفات خاصی در خیابان‌ها و کوچه‌ها برای اقامه عزاداری [[امام حسین(ع)]] و [[ائمه]] دیگر حرکت می‌کنند و با هم اشعاری می‌خوانند.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا، ۱۴۱۷ ق، ص۱۷۴</ref>  


[[پرونده:عزاداری مردم تهران در روز عاشورا.jpg|بندانگشتی|دسته عزاداری مردم [[تهران]] در [[روز عاشورا]] در زمان [[قاجار]]]]
[[پرونده:عزاداری مردم تهران در روز عاشورا.jpg|بندانگشتی|دسته [[عزاداری]] مردم [[تهران]] در [[روز عاشورا]] در زمان [[قاجار]]]]
منابع تاریخی درباره عزاداری گروهی در کوچه‌ها و خیابان‌ها در سه قرن نخست اسلام، اطلاعاتی ذکر نکرده‌اند. ممکن است این سکوت منابع، به دلیل تقیه شیعیان و مخالفت حاکمان با برگزاری مراسم و آیین‌های مذهبی شیعیان باشد. آغاز عزاداری گروهی به صورت راهپیمایی در کوچه‌ها، از زمان [[آل بویه]] گزارش شده است. در [[روز عاشورا|دهم محرم]] سال [[سال ۳۵۲ هجری قمری|۳۵۲]] قمری و در زمان حکومت [[معزالدوله]] دیلمی، شیعیان شهر [[بغداد]] دکان‌ها و اماکن کسب را تعطیل کردند و لباس‌های سیاه مخصوص عزا پوشیدند. سپس در داخل شهر گشتند و بر سر و روی و سینه خود زدند و برای امام حسین (ع) عزاداری کردند.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۹۸۸م، ج۱۱، ص۲۷۰؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۸، ص۵۴۹</ref> پس از آن، عزاداریِ گروهی در کوچه‌ها و خیابان‌ها در زمان آل بویه رواج یافت و برگزاری عزاداری و همچنین برخی شعائر دیگر، درگیری‌هایی بین شیعیان و برخی از [[اهل سنت]] (به خصوص [[حنابله]]) پدید آورد.<ref>برای بررسی بیشتر ر.ک به: بارانی، «هم‌گرایی و واگرایی در اندیشه سیاسی امامیه و حنابله در بغداد دوره آل بویه»، ۱۳۸۸ش، ص۲۲۰ - ۲۲۵</ref>  
منابع تاریخی درباره عزاداری گروهی در کوچه‌ها و خیابان‌ها در سه قرن نخست اسلام، اطلاعاتی ذکر نکرده‌اند. ممکن است این سکوت منابع، به دلیل تقیه شیعیان و مخالفت حاکمان با برگزاری مراسم و آیین‌های مذهبی شیعیان باشد. آغاز عزاداری گروهی به صورت راهپیمایی در کوچه‌ها، از زمان [[آل بویه]] گزارش شده است. در [[روز عاشورا|دهم محرم]] سال [[سال ۳۵۲ هجری قمری|۳۵۲]] قمری و در زمان حکومت [[معزالدوله]] دیلمی، شیعیان [[بغداد]] دکان‌ها و اماکن کسب را تعطیل کردند و لباس‌های سیاه مخصوص عزا پوشیدند. سپس در داخل شهر گشتند و بر سر و روی و سینه خود زدند و برای [[امام حسین (ع)]] [[عزاداری]] کردند.<ref>ابن کثیر، البدایه و النهایه، ۱۹۸۸م، ج۱۱، ص۲۷۰؛ ابن اثیر، الکامل، ۱۹۶۵م، ج۸، ص۵۴۹</ref> پس از آن، عزاداریِ گروهی در کوچه‌ها و خیابان‌ها در زمان [[آل بویه]] رواج یافت و برگزاری عزاداری و همچنین برخی شعائر دیگر، درگیری‌هایی بین شیعیان و برخی از [[اهل سنت]] (به خصوص [[حنابله]]) پدید آورد.<ref>برای بررسی بیشتر ر.ک به: بارانی، «هم‌گرایی و واگرایی در اندیشه سیاسی امامیه و حنابله در بغداد دوره آل بویه»، ۱۳۸۸ش، ص۲۲۰ - ۲۲۵</ref>  


پس از رسمی‌شدن [[تشیع]] در [[ایران]] توسط [[صفویان]]، برگزاری مراسم عزاداری به صورت دسته‌های عزا رواج بیشتری یافت. پیتر دلاواله، سفرنامه‌نویس ایتالیایی، درباره مراسم عزاداری در محرم سال [[سال ۱۰۲۶ هجری قمری|۱۰۲۶]] قمری در شهر [[اصفهان]]، نوشته است که «از تمام اطراف و محلات اصفهان، دسته‌های بزرگی به راه افتادند. بر روی اسبان آنان سلاح‌های مختلف و عمامه‌های متعدد قرار دارد و به علاوه چندین شتر نیز همراه دسته‌ها هستند که بر روی آنها جعبه‌هایی حمل می‌شود که درون هر یک سه چهار بچه به علامت بچه‌های اسیر [[امام حسین علیه‌السلام|حسین شهید(ع)]] قرار دارند.»<ref>دلاواله، سفرنامه پیتر دلاواله، ترجمه شجاع الدین شفا، ص۱۲۳</ref>  
پس از رسمی‌شدن [[تشیع]] در [[ایران]] توسط [[صفویان]]، برگزاری مراسم عزاداری به صورت دسته‌های عزا رواج بیشتری یافت. پیتر دلاواله، سفرنامه‌نویس ایتالیایی، درباره مراسم عزاداری در محرم سال [[سال ۱۰۲۶ هجری قمری|۱۰۲۶]] قمری در شهر [[اصفهان]]، نوشته است که «از تمام اطراف و محلات اصفهان، دسته‌های بزرگی به راه افتادند. بر روی اسبان آنان سلاح‌های مختلف و عمامه‌های متعدد قرار دارد و به علاوه چندین شتر نیز همراه دسته‌ها هستند که بر روی آنها جعبه‌هایی حمل می‌شود که درون هر یک سه چهار بچه به علامت بچه‌های اسیر [[امام حسین علیه‌السلام|حسین شهید(ع)]] قرار دارند.»<ref>دلاواله، سفرنامه پیتر دلاواله، ترجمه شجاع الدین شفا، ص۱۲۳</ref>  
confirmed، templateeditor
۱۱٬۴۲۴

ویرایش