confirmed، templateeditor
۱۲٬۳۱۵
ویرایش
جز (←درگذشت مشکوک) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۴: | خط ۴: | ||
| توضیح تصویر = | | توضیح تصویر = | ||
| اندازه تصویر = | | اندازه تصویر = | ||
| سرشناسی =از | | سرشناسی =از [[فقیه]]ان شیعه و فعالان [[انقلاب اسلامی ایران]] | ||
| نام کامل = | | نام کامل = | ||
| لقب = | | لقب = | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
| زادگاه =[[قم]] | | زادگاه =[[قم]] | ||
| تاریخ وفات =[[۱ آبان]] [[۱۳۵۶ش]] | | تاریخ وفات =[[۱ آبان]] [[۱۳۵۶ش]] | ||
| شهر وفات =[[نجف | | شهر وفات =[[نجف]] | ||
| تاریخ شهادت = | | تاریخ شهادت = | ||
| محل شهادت = | | محل شهادت = | ||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| تالیفات =تفسیر القرآن الکریم • تحریرات فی الاصول • تعلیقات علیالحکمة المتعالیة و ... | | تالیفات =تفسیر القرآن الکریم • تحریرات فی الاصول • تعلیقات علیالحکمة المتعالیة و ... | ||
| سایر = | | سایر = | ||
| سیاسی =مبارزه علیه حکومت پهلوی • حمایت از جنبش آزادیبخش فلسطین | | سیاسی =مبارزه علیه حکومت پهلوی • حمایت از جنبش آزادیبخش [[فلسطین]] | ||
| اجتماعی = | | اجتماعی = | ||
| امضا = | | امضا = | ||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
سید مصطفی خمینی به مسائل اخلاقی و عرفانی نیز توجه داشت و مدتی نیز شاگرد [[سید هاشم حداد]] بود.<ref>حسینی تهرانی، روح مجرد، ص۶۳</ref> | سید مصطفی خمینی به مسائل اخلاقی و عرفانی نیز توجه داشت و مدتی نیز شاگرد [[سید هاشم حداد]] بود.<ref>حسینی تهرانی، روح مجرد، ص۶۳</ref> | ||
سید مصطفی خمینی در سال ۱۳۳۳ش و در ۲۴ سالگی با دختر [[مرتضی حائری یزدی]] ازدواج کرد. حاصل این ازدواج یک دختر و یک پسر با نامهای مریم و حسین بود. مریم پزشک است و در [[سوئیس]] زندگی میکند. [[سید حسین خمینی|سید حسین]] از نظر سیاسی دیدگاه متفاوتی به انقلابیها داشت و از حامیان بنیصدر و [[مجاهدین خلق]] محسوب میشد. وی به [[عراق]] و [[آمریکا]] سفر کرد و در سالهای اخیر به [[ایران]] بازگشت و در [[قم]] ساکن شد.<ref>[http://aftabnews.ir/vdccxmqs42bq1e8.ala2.html پایگاه خبری آفتاب.]</ref> | سید مصطفی خمینی در [[سال ۱۳۳۳ هجری شمسی|سال ۱۳۳۳ش]] و در ۲۴ سالگی با دختر [[مرتضی حائری یزدی]] ازدواج کرد. حاصل این ازدواج یک دختر و یک پسر با نامهای مریم و حسین بود. مریم پزشک است و در [[سوئیس]] زندگی میکند. [[سید حسین خمینی|سید حسین]] از نظر سیاسی دیدگاه متفاوتی به انقلابیها داشت و از حامیان بنیصدر و [[مجاهدین خلق]] محسوب میشد. وی به [[عراق]] و [[آمریکا]] سفر کرد و در سالهای اخیر به [[ایران]] بازگشت و در [[قم]] ساکن شد.<ref>[http://aftabnews.ir/vdccxmqs42bq1e8.ala2.html پایگاه خبری آفتاب.]</ref> | ||
{{تبارنامه سید روحالله خمینی}} | {{تبارنامه سید روحالله خمینی}} | ||
==شروع فعالیتهای سیاسی== | ==شروع فعالیتهای سیاسی== | ||
[[پرونده:سید مصطفی در کنار پدر گرامیش حاج آقا روح الله.jpg|بندانگشتی|چپ|سید مصطفی در کنار پدر([[امام خمینی]])]] | [[پرونده:سید مصطفی در کنار پدر گرامیش حاج آقا روح الله.jpg|بندانگشتی|چپ|سید مصطفی در کنار پدر([[امام خمینی]])]] | ||
سید مصطفی از ابتدای نهضت [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در سال ۱۳۴۲ش وارد فعالیتهای سیاسی شد.<ref>اشراقی، «مصاحبه با آیت الله حاج شیخ شهاب الدین اشراقی (ره)»، ص۶۹.</ref> پس از دستگیری امام خمینی در [[قیام ۱۵ خرداد]]، او برای آزادی امام خمینی و ادامۀ نهضت در غیاب وی تلاش زیادی کرد. در این مرحله، اعلامیههایی تهیه و برای روحانیون میفرستاد و دستورها و پیامهای امام خمینی را، که در آن زمان در حبس به سر میبرد، به آگاهی طرفداران او میرسانید.<ref>تشیع، «چهره سیاسی شهید آیت الله سید مصطفی خمینی (ره)»، صص۷۲-۷۸؛ برای نمونه از اقدامات سید مصطفی رک: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ «شهید آیت الله سید مصطفی خمینی»،ش ۳۹۱، صص۲، ۵، ۸.</ref> | سید مصطفی از ابتدای نهضت [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] در [[سال ۱۳۴۲ش]] وارد فعالیتهای سیاسی شد.<ref>اشراقی، «مصاحبه با آیت الله حاج شیخ شهاب الدین اشراقی (ره)»، ص۶۹.</ref> پس از دستگیری امام خمینی در [[قیام ۱۵ خرداد]]، او برای آزادی امام خمینی و ادامۀ نهضت در غیاب وی تلاش زیادی کرد. در این مرحله، اعلامیههایی تهیه و برای روحانیون میفرستاد و دستورها و پیامهای امام خمینی را، که در آن زمان در حبس به سر میبرد، به آگاهی طرفداران او میرسانید.<ref>تشیع، «چهره سیاسی شهید آیت الله سید مصطفی خمینی (ره)»، صص۷۲-۷۸؛ برای نمونه از اقدامات سید مصطفی رک: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ «شهید آیت الله سید مصطفی خمینی»،ش ۳۹۱، صص۲، ۵، ۸.</ref> | ||
===زندان و تبعید=== | ===زندان و تبعید=== | ||
سید مصطفی پس از دستگیری مجدد امام خمینی در [[۱۳ آبان]] سال | سید مصطفی پس از دستگیری مجدد امام خمینی در [[۱۳ آبان]] [[سال ۱۳۴۳ش]]، که پس از سخنرانی تند و صریح ایشان در اعتراض به تصویب لایحۀ [[کاپیتولاسیون]] صورت گرفت، بازاریان [[قم]] را ترغیب کرد تا بازار را تعطیل کنند. به دنبال آن، مأموران شهربانی قم و ساواک او را در منزل آیت الله [[شهاب الدین مرعشی نجفی]] دستگیر و به زندان قزل قلعه در [[تهران]] منتقل کردند. پس از بازداشت سید مصطفی، دادستانی ارتش در [[۱۴ آبان]] ۱۳۴۳ش به اتهام اقدام بر ضد امنیت ملی برای او قرار بازداشت موقت صادر کرد.<ref>رک: رجبی، زندگینامۀ سیاسی امام خمینی (ره)، ج۱، صص۳۳۱-۳۳۸؛ فلاحی، سالهای تبعید امام خمینی (ره)، ص۹۵؛ مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ «شهید آیت الله سید مصطفی خمینی»،ش ۳۹۱، صص۱۶-۱۷.</ref> | ||
[[ساواک]] این حکم را در [[۸ دی]] ۱۳۴۳، به شرط تبعید سید مصطفی به [[ترکیه]] لغو کرد و او آزاد شد. سید مصطفی به قم بازگشت و با مشورت با برخی علمای قم تصمیم گرفت به ترکیه نرود. ساواک هم چند روز بعد مجدداً وی را دستگیر و در [[۱۴ دی]] ۱۳۴۳ش به ترکیه تبعید کرد.<ref>مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ «شهید آیت الله سید مصطفی خمینی»،ش ۳۹۱، صص۳۲-۳۳.</ref> | [[ساواک]] این حکم را در [[۸ دی]] ۱۳۴۳، به شرط تبعید سید مصطفی به [[ترکیه]] لغو کرد و او آزاد شد. سید مصطفی به قم بازگشت و با مشورت با برخی علمای قم تصمیم گرفت به ترکیه نرود. ساواک هم چند روز بعد مجدداً وی را دستگیر و در [[۱۴ دی]] ۱۳۴۳ش به ترکیه تبعید کرد.<ref>مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ «شهید آیت الله سید مصطفی خمینی»،ش ۳۹۱، صص۳۲-۳۳.</ref> | ||
خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
==درگذشت مشکوک== | ==درگذشت مشکوک== | ||
[[پرونده:تشییع_سید_مصطفی_خمینی.jpg|250px|بندانگشتی|چپ|تشییع جنازه سید مصطفی خمینی در [[نجف اشرف]]]] | [[پرونده:تشییع_سید_مصطفی_خمینی.jpg|250px|بندانگشتی|چپ|تشییع جنازه سید مصطفی خمینی در [[نجف اشرف]]]] | ||
سید مصطفی در ۴۷ سالگی در [[۱ آبان]] ۱۳۵۶ش در [[نجف اشرف]] و به طور ناگهانی درگذشت. امام خمینی بعد از درگذشت فرزندش در پیامی کوتاه چنین نوشت: «در روز یکشنبه نهم ذی القعده الحرام ۱۳۹۷ مصطفی خمینی، نور بصرم و مهجه قلبم دار فانی را وداع کرد و به جوار رحمت حق تعالی رهسپار شد. اللهم ارحمه واغفر له واسکنه الجنة بحق اولیائک الطاهرین علیهم الصلوة والسلام.»<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۳، ص۲۳۳.</ref> پیکر سید مصطفی، پس از [[تشییع]] و اقامه [[نماز میت|نماز]] توسط [[سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خویی]]، در اتاق کوچک در ضلع شرقی ایوان طلای [[حرم امیرالمومنین]] و در کنار قبر [[محمد حسین غروی اصفهانی]] (کمپانی)، به خاک سپردند. پزشکان علت وفات او را مسمومیت دانستند و برای روشن شدن امر پیشنهاد کالبد شکافی دادند که [[امام خمینی]] با آن مخالفت کرد. ساواک و دولت [[عراق]] علت مرگ او را بروز سکتۀ قلبی اعلام کردند.<ref>باقی، «مروری بر زندگینامۀ آیت الله شهید حاج سید مصطفی خمینی»، ص۴؛ شهیدی دیگر از روحانیت، صص۶۵- ۶۸.</ref> | سید مصطفی در ۴۷ سالگی در [[۱ آبان]] [[۱۳۵۶ش]] در [[نجف اشرف]] و به طور ناگهانی درگذشت. امام خمینی بعد از درگذشت فرزندش در پیامی کوتاه چنین نوشت: «در روز یکشنبه نهم ذی القعده الحرام ۱۳۹۷ مصطفی خمینی، نور بصرم و مهجه قلبم دار فانی را وداع کرد و به جوار رحمت حق تعالی رهسپار شد. اللهم ارحمه واغفر له واسکنه الجنة بحق اولیائک الطاهرین علیهم الصلوة والسلام.»<ref>امام خمینی، صحیفه امام، ج۳، ص۲۳۳.</ref> پیکر سید مصطفی، پس از [[تشییع]] و اقامه [[نماز میت|نماز]] توسط [[سید ابوالقاسم خویی|آیت الله خویی]]، در اتاق کوچک در ضلع شرقی ایوان طلای [[حرم امیرالمومنین]] و در کنار قبر [[محمد حسین غروی اصفهانی]] (کمپانی)، به خاک سپردند. پزشکان علت وفات او را مسمومیت دانستند و برای روشن شدن امر پیشنهاد کالبد شکافی دادند که [[امام خمینی]] با آن مخالفت کرد. ساواک و دولت [[عراق]] علت مرگ او را بروز سکتۀ قلبی اعلام کردند.<ref>باقی، «مروری بر زندگینامۀ آیت الله شهید حاج سید مصطفی خمینی»، ص۴؛ شهیدی دیگر از روحانیت، صص۶۵- ۶۸.</ref> | ||
با این حال گفته شد حکومت پهلوی و [[ساواک]] در مرگ او نقش داشتهاند.<ref>مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ «شهید آیت الله سید مصطفی خمینی»،ش ۳۹۳، صص۱۶، ۵۸؛ نیز برای آگاهی از چگونگی بازتاب گستردۀ مرگ وی در ایران و سایر کشورها رک:پروندۀ «شهید آیت الله سید مصطفی خمینی»،ش ۳۹۲، ص۱۰،ش ۳۹۳، صص۱۳-۱۴، ۲۰، ۳۲، ۴۲- ۴۳؛ نیز رک: شهیدی دیگر از روحانیت، صص۱۲۷، ۱۲۹.</ref> | با این حال گفته شد حکومت پهلوی و [[ساواک]] در مرگ او نقش داشتهاند.<ref>مرکز اسناد انقلاب اسلامی، آرشیو، پروندۀ «شهید آیت الله سید مصطفی خمینی»،ش ۳۹۳، صص۱۶، ۵۸؛ نیز برای آگاهی از چگونگی بازتاب گستردۀ مرگ وی در ایران و سایر کشورها رک:پروندۀ «شهید آیت الله سید مصطفی خمینی»،ش ۳۹۲، ص۱۰،ش ۳۹۳، صص۱۳-۱۴، ۲۰، ۳۲، ۴۲- ۴۳؛ نیز رک: شهیدی دیگر از روحانیت، صص۱۲۷، ۱۲۹.</ref> | ||
[[پرونده:قبر آیت الله سید مصطفی.jpg|250px|بندانگشتی|چپ|مرقد سید مصطفی خمینی، در ایوان طلا [[حرم امیرالمؤمنین]]]] | [[پرونده:قبر آیت الله سید مصطفی.jpg|250px|بندانگشتی|چپ|مرقد سید مصطفی خمینی، در ایوان طلا [[حرم امیرالمؤمنین]]]] | ||
خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
== همایش و کنگره مرتبط == | == همایش و کنگره مرتبط == | ||
در سال | در [[سال ۱۳۷۶ش]]، کنگره شهید آیتالله مصطفی خمینی روزهای ۳۰ مهر و ۱ آبان ۱۳۷۶ش در قم با حضور شخصیتهای علمی از داخل و خارج ایران برگزار گردید. در این کنگره مقالاتی در مورد سید مصطفی خمینی ارائه گردید. این مقالات در قالب مجموعه مقالات منتشر شده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/130/6113/64786 گزارش کنگره آیت الله شهید سید مصطفی خمینی]، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.</ref> | ||
در سال ۱۳۹۶ نیز، همایشی با نام همایش بزرگداشت چهلمین سالگرد شهادت آیت الله حاج سید مصطفی خمینی در تهران سالن اجلاس سران برگزار شد و چند نفر که عمدتا شخصیتهای سیاسی بودند در مورد ایشان صحبت کردند.<ref>[http://www.ghanoondaily.ir/fa/news/detail/57949 در همایش سید مصطفی خمینی چه گذشت؟]، سایت روزنامه قانون.</ref> | در سال ۱۳۹۶ نیز، همایشی با نام همایش بزرگداشت چهلمین سالگرد شهادت آیت الله حاج سید مصطفی خمینی در تهران سالن اجلاس سران برگزار شد و چند نفر که عمدتا شخصیتهای سیاسی بودند در مورد ایشان صحبت کردند.<ref>[http://www.ghanoondaily.ir/fa/news/detail/57949 در همایش سید مصطفی خمینی چه گذشت؟]، سایت روزنامه قانون.</ref> | ||