خلیل بن احمد فراهیدی: تفاوت میان نسخه‌ها

* با این که پیش از وی دانشمندان ممتازی در [[علم نحو]] بوده‌اند، خلیل را واضع علم نحو دانسته‌اند.<ref>شوقی ضیف، المدارس النحویة، ص۵۶</ref>

خلیل در پایه‌گذاری و تثبیت قواعد نحوی بر سَماع(شنیدن)، تعلیل و قیاس تکیه داشت. سماع نزد وی عبارت بود از شنیدن شعر و نثر و لغت از عرب فصیحی که به فصاحتش اعتماد داشت. از این رو، در جزیرة العرب به نزد قبایل می‌رفت و از آنان می‌شنید و چون [[کسایی]] از او پرسید این همه علم را از کجا آورده‌ای، پاسخ داد «‌از بیابان‌های حجاز و نجد و تهامه».<ref>شوقی ضیف، المدارس النحویة، ص۳۳، ۴۶</ref> با این که پیش از خلیل، قیاس در نحو نزد کسانی مانند عبدالله بن ابی اسحاق حضرمی رواج داشت، اما خلیل شیوه‌ای علمی به آن بخشید که از امتیازات مکتب بصره شد.<ref>مخزومی، الخلیل بن احمد الفراهیدی: اعماله و منهجه، ص۷۳</ref> از جمله، ابتکار نظریه عوامل نحوی و اصول و فروع آن از ابداعات اوست و به گفته [[شوقی ضیف]] با مطالعه کتاب [[سیبویه]] درمی یابیم که واضع نظریه عوامل، خلیل است.<ref>شوقی ضیف، المدارس النحویة، ص۳۸</ref>