قاعده الزام: تفاوت میان نسخه‌ها

در [[حدیث|احادیث]] فقهی متعددی مضمون این قاعده بیان شده است، از جمله حدیث معروف «{{عربی|اَلْزِموهُمْ بِما اَلْزِموا بِهِ أنْفُسَهُم|ترجمه=مخالفین را به آنچه خودشان قبول دارند مُلزم کنید}}.<ref>شیخ طوسی، تهذیب الاحکام، ج۹، ص۳۲۲</ref> فقیهان نخستین این قاعده را هرچند اصطلاح خاصی برای آن قرار داده نشده بود در عمل اجرا می‌کردند. اولین فقیهی که تصریح به نام این قاعده می‌کند [[محمد حسن نجفی]] در کتاب [[جواهر الکلام]] است.<ref>محمد حسن نجفی، جواهر الكلام فی شرح شرائع الاسلام، ج۲۱، ص۳۹۳</ref>  

[[محمد جواد فاضل لنکرانی]] در کتاب «قاعده الزام» می‌گوید در گذشته از آیات [[قرآن]] برای این قاعده استدلالی ذکر نشده است ولی از آیات ۴۲<ref group="یادداشت">{{عربی|سَمَّاعُونَ لِلْكَذِبِ أَكَّالُونَ لِلسُّحْتِ فَإِنْ جاؤُكَ فَاحْكُمْ بَینَهُمْ أَوْ أَعْرِضْ عَنْهُمْ وَ إِنْ تُعْرِضْ عَنْهُمْ فَلَنْ یضُرُّوكَ شَیئا وَ إِنْ حَكَمْتَ فَاحْكُمْ بَینَهُمْ بِالْقِسْطِ إِنَّ اللّه یحِبُّ الْمُقْسِطینَ|ترجمه= آنها بسیار به سخنان تو گوش می‌دهند تا آن را تكذیب كنند مال حرام فراوان می‌خورند پس اگر نزد تو آمدند، در میان آنان داوری كن، یا آنها را به حال خود واگذار! و اگر از آنان صرف نظر كنی، به تو هیچ زیانی نمی‌رسانند و اگر میان آنها داوری كنی، با عدالت داوری كن، كه خدا عادلان را دوست دارد.}}</ref> و ۴۷ [[سوره مائده]] <ref group="یادداشت">{{عربی|وَلْیحْكُمْ أَهْلُ الاْءِنْجیلِ بِما أَنْزَلَ اللّه فیهِ وَ مَنْ لَمْ یحْكُمْ بِما أَنْزَلَ اللّه فَأُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُون|ترجمه= و اهل انجیل باید به آنچه خدا در آن مورد نازل كرده داوری كنند، و كسانی كه به آنچه خدا نازل كرده حكم نكنند، آنان خود، فاسق و گنهكارند.}}</ref> می‌توان این قاعده را به دست آورد.<ref>قاعده الزام، ص۴۳ و ص۵۲</ref>