کاربر ناشناس
سنائی غزنوی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش نگارشی و لینک برخی کلمات
imported>Hasaninasab جز (اضافه کردن الگوی منابع) |
imported>Salvand جز (ویرایش نگارشی و لینک برخی کلمات) |
||
| خط ۷۹: | خط ۷۹: | ||
==جایگاه سنائی== | ==جایگاه سنائی== | ||
سنائی را در کنار فریدالدین عطار نیشابوری و جلال‌الدین محمد بلخی، یکی از سه شاعر بزرگ اهل [[تصوف]] و | سنائی را در کنار فریدالدین عطار نیشابوری و جلال‌الدین محمد بلخی، یکی از سه شاعر بزرگ اهل [[تصوف]] و نخستینِ آنان به شمار می‌آورند.<ref>براون، تاریخ الأدب فی إیران، ۱۴۲۴ق، ص۳۹۵.</ref> گفته‌اند سنائی نخستین شاعری است که مضامین و اصطلاحات عرفان و تصوف را در قالب شعر درآورده است.<ref>سنائی غزنوی، حدیقة الحقیقة، ۱۳۷۴ش، مقدمه ناشر، صکج.</ref><br /> | ||
کتاب حدیقة الحقیقة وی را نشان‌دهنده تبحرش در علوم ادبی، [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، حدیث، [[فقه]]، حکمت، عرفان، منطق، [[علم کلام|کلام]]، تاریخ، طب، نجوم، و کلام می‌دانند.<ref>سنائی غزنوی، حدیقة الحقیقة، تهران، ۱۳۷۴، مقدمه ناشر، صکه.</ref> مولانا در مثنوی از او با عناوین «حکیم» و «حکیم غزنوی» یاد کرده است.<ref>سنائی غزنوی، حدیقة الحقیقة، ۱۳۷۴ش، مقدمه ناشر، ص‌کد.</ref> | کتاب حدیقة الحقیقة وی را نشان‌دهنده تبحرش در علوم ادبی، [[تفسیر قرآن|تفسیر]]، حدیث، [[فقه]]، حکمت، عرفان، منطق، [[علم کلام|کلام]]، تاریخ، طب، نجوم، و کلام می‌دانند.<ref>سنائی غزنوی، حدیقة الحقیقة، تهران، ۱۳۷۴، مقدمه ناشر، صکه.</ref> مولانا در مثنوی از او با عناوین «حکیم» و «حکیم غزنوی» یاد کرده است.<ref>سنائی غزنوی، حدیقة الحقیقة، ۱۳۷۴ش، مقدمه ناشر، ص‌کد.</ref> | ||
==مذهب== | ==مذهب== | ||
سنائی در برخی از اشعارش از اهل بیت سخن گفته و آنها را مدح کرده است؛ ازاین‌رو برخی او را شیعه دانسته‌اند. [[محمدباقر خوانساری|خوانساری]] مؤلف [[ریحانة الادب (کتاب)|ریحانة الأدب]]، دو کتاب [[حدیقة الحقیقة و شریعة الطریقة|حدیقة الحقیقة]] و دیوان قصائد را مشتمل بر دلالت‌های صریح به تشیع او می‌داند.<ref>مدرس، ریحانة الأدب، ۱۳۶۹ش، ج۳، ص۸۵.</ref> [[شیخ عباس قمی]] در [[الکنی و الالقاب (کتاب)|الکنی و الألقاب]] با استناد به شعری از او که در آن از خلافت [[امام علی علیه‌السلام|علی]](ع) پس از [[عثمان بن عفان|عثمان]] با عبارت «زَهَقَ الباطل است و جاءَ الحق» (باطل نابود شد و حق آمد) یاد شده، نوشته است: او شیعه بوده و [[تقیه]] می‌کرده است.<ref>قمی، الکنی و الألقاب، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۳۲۳.</ref> همچنین [[افندی اصفهانی|افندی]] در کتاب [[ریاض العلماء و حیاض الفضلاء (کتاب)|ریاض العلماء و حیاض الفضلاء]]، با استناد به ابیاتی از او که در | سنائی در برخی از اشعارش از اهل بیت سخن گفته و آنها را مدح کرده است؛ ازاین‌رو برخی او را شیعه دانسته‌اند. [[محمدباقر خوانساری|خوانساری]] مؤلف [[ریحانة الادب (کتاب)|ریحانة الأدب]]، دو کتاب [[حدیقة الحقیقة و شریعة الطریقة|حدیقة الحقیقة]] و دیوان قصائد را مشتمل بر دلالت‌های صریح به تشیع او می‌داند.<ref>مدرس، ریحانة الأدب، ۱۳۶۹ش، ج۳، ص۸۵.</ref> [[شیخ عباس قمی]] در [[الکنی و الالقاب (کتاب)|الکنی و الألقاب]] با استناد به شعری از او که در آن از خلافت [[امام علی علیه‌السلام|علی]](ع) پس از [[عثمان بن عفان|عثمان]] با عبارت «زَهَقَ الباطل است و جاءَ الحق» (باطل نابود شد و حق آمد) یاد شده، نوشته است: او شیعه بوده و [[تقیه]] می‌کرده است.<ref>قمی، الکنی و الألقاب، ۱۳۶۸ش، ج۲، ص۳۲۳.</ref> همچنین [[افندی اصفهانی|افندی]] در کتاب [[ریاض العلماء و حیاض الفضلاء (کتاب)|ریاض العلماء و حیاض الفضلاء]]، با استناد به ابیاتی از او که در آنها به [[خطبه غدیر|حدیث غدیر]] اشاره شده، سنائی را شیعه دانسته است.<ref>افندی، ریاض العلماء، ۱۴۰۱ق، ج۷، ص۷۷.</ref><br /> | ||
اشعار دیگری نیز در دیوان سنائی وجود دارد که | اشعار دیگری نیز در دیوان سنائی وجود دارد که گفته شده آنها را در پاسخ به سلطان سنجر سرود که از مذهب سنائی پرسید. سنائی در این اشعار، حضرت علی(ع) را [[مدینة العلم]] خوانده و تنها او را شایسته امیری دانسته است؛ همچنین از غصب حق حضرت زهرا(س) سخن گفته، به [[حدیث ثقلین]] اشاره کرده و اعتقاد به [[مذهب جعفری]] را لازم دانسته است: | ||
{{شعر۲ | {{شعر۲ | ||
|سبک نگارش=(نستعلیق یا ساده) | |سبک نگارش=(نستعلیق یا ساده) | ||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
|ترجمه= | |ترجمه= | ||
}} | }} | ||
سنائی در دیگر اشعارش هم به مدح امام علی(ع)<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref>، حضرت زهرا(س)،<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> امام حسین(ع)<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref>و امام رضا(ع)<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> پرداخته است. کتاب مدایح رضوی در شعر فارسی، قصیده‌ای از | سنائی در دیگر اشعارش هم به مدح امام علی(ع)<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref>، حضرت زهرا(س)،<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> امام حسین(ع)<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref>و امام رضا(ع)<ref>سنائی، دیوان حکیم سنائی غزنوی، ۱۳۸۱ش، ص۲۸۹.</ref> پرداخته است. کتاب مدایح رضوی در شعر فارسی، قصیده‌ای از سنائی در مدح امام رضا(ع) را قدیمی‌ترین قصیده فارسی موجود در مدح امام رضا دانسته است.<ref>احمدی بیرجندی، مدایح رضوی در شعر فارسی، ۱۳۷۷ش، ص۲۷.</ref>رسول جعفریان معتقد است اشعار حدیقة الحقیقة ـ کتاب سنائی ـ اظهار نظر درباره مذهب سنائی را مشکل می‌سازد؛ چرا که دیدگاهی [[وحدت شیعه و سنی|وحدت‌گرایانه]] را بروز می‌دهد و به ستایش از پیامبر(ص)، [[خلفای سه‌گانه]]، امام علی(ع)، امام حسن(ع)، امام حسین(ع)، [[ابوحنیفه]] و [[شافعی]] می‌پردازد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۷ش، ص۶۰۴.</ref> | ||
==آثار سنائی== | ==آثار سنائی== | ||